Μεγάλες ποινές για συχνές παραβάσεις: Μήπως ματαιώνουν την εφαρμογή του ΚΟΚ;
Ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ), με μισό αιώνα συμβολής στη συγκοινωνιακή ανάπτυξη της χώρας, χαιρετίζει το σχέδιο Νόμου «Νέο κυρωτικό πλαίσιο του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και λοιπές διατάξεις για την ασφαλή κινητικότητα». Ο νέος Κώδικας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την οδική ασφάλεια και περιλαμβάνει πολλές από τις προτάσεις του ΣΕΣ.
Ωστόσο, υπάρχουν διατάξεις που χρειάζονται είτε μικρές τροποποιήσεις (π.χ. διάφορα πρόστιμα ή διατυπώσεις) είτε θεμελιώδεις αλλαγές ώστε να αντιμετωπιστούν διαχρονικές αδυναμίες που παρακωλύουν την ανάπτυξη οδικών μέτρων και βιώσιμων μετακινήσεων.
Κατά τη γνώμη του ΣΕΣ, η ανεπαρκής παρακολούθηση και αναθεώρηση του ΚΟΚ παραμένει μια σημαντική αδυναμία. Το ΣΕΣ προτείνει την καθορισμένη τοποθέτηση ενός τεχνικού συμβούλου υπεύθυνου για τη συντήρηση και αξιολόγηση του Κώδικα κάθε τρία χρόνια, ο οποίος θα προτείνει βελτιώσεις με βάση τις αρχές που προβλέπουν νέες διεθνείς πρακτικές. Επιπλέον, είναι κρίσιμο να ενσωματωθούν διατάξεις για την οριζόντια διαγράμμιση και τις λιγότερο ρυπογόνες μορφές κινητικότητας.
Πρόστιμα
Ο νέος ΚΟΚ εισάγει μια καλύτερη κατηγοριοποίηση των ποινών με βάση την επικινδυνότητα και την κοινωνική αποδοχή των παραβάσεων. Η πάγια θέση του ΣΕΣ είναι ότι τα πρόστιμα πρέπει να είναι χαμηλότερα αλλά ταυτόχρονα να αυξηθεί η επιτήρηση και η αστυνόμευση. Οι υψηλές ποινές για επαναλαμβανόμενες παραβάσεις μπορεί να έχουν αρνητικά αποτελέσματα για την εφαρμογή του ΚΟΚ, όπως παρατηρείται στη σημερινή κατάσταση. Ο νέος ΚΟΚ προωθεί την αυτοματοποιημένη επιτήρηση μέσω καμερών, κάτι που θα επιταχύνει την καταγραφή παραβάσεων.
Ακολουθούν προτάσεις για επιμέρους τροποποιήσεις:
– Το πρόστιμο για την έλλειψη ζώνης ή κράνους στον οδηγό να είναι ίδιο με αυτό του συνοδηγού.
– Να εναρμονιστούν οι ποινές σχετικά με τις πινακίδες Ρ-47 έως Ρ-52δ, ώστε να είναι ίδιες με αυτές των πινακίδων Ρ-7, Ρ-8 ούτως ώστε να μην υπάρχει ασυμία.
– Να αυστηροποιηθεί η ποινή για παράνομη στάθμευση στην πλευρά του δρόμου με κίτρινη τεθλασμένη γραμμή.
– Να εξεταστεί η αυστηροποίηση των παραβάσεων στην τροφοδοσία και απαγορεύσεις κυκλοφορίας σε συγκεκριμένες οδούς.
Μια λεπτομερής καταγραφή προτεινόμενων αλλαγών θα αποσταλεί στους εμπλεκομένους.
Θετική η αλλαγή ποινών στον οδηγό, όχι στο όχημα, αλλά χρειάζεται να εξεταστεί η πρακτική τους εφαρμογή, ιδιαίτερα σε παραβάσεις που ελέγχονται με κάμερες.
Κρίσιμη διάταξη του νέου ΚΟΚ είναι η υποτροπή σε βάρος όσων παραβάτες επαναλαμβάνουν σοβαρές παραβάσεις. Αν και είναι θετική, χρειάζεται να προσδιοριστούν οι ακριβείς παραβάσεις που θα εμπίπτουν σε αυτήν, καθώς και να υπάρχει κλιμάκωση της ποινής σύμφωνα με τη σοβαρότητα της παράβασης.
Ο ΣΕΣ προτείνει τα μέτρα υποτροπής να εξειδικεύονται μέσω Υπουργικής απόφασης, ώστε να εξασφαλίζεται η τακτική αξιολόγηση και πιθανή αναθεώρηση των ποινών.
Θα ήθελα επίσης να προτείνω:
– Αυστηρός έλεγχος της οδήγησης χωρίς άδεια με διοικητικές και ποινικές ποινές.
– Ειδική πρόβλεψη για υποτροπές σε εγκατάλειψη τροχαίου ατυχήματος που θα οδηγεί σε οριστική αφαίρεση άδειας οδήγηση.
– Συμπερίληψη ψυχιατρικής εξέτασης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις υποτροπής.
Προτάσεις του ΣΕΣ περιλαμβάνουν τις απαγορεύσεις στάθμευσης, που ήδη θεωρούνται θετικές, και προτείνονται αλλαγές για πολιτικές στάθμευσης που θα ανταγωνίζονται για τη διασφάλιση δημόσιων και ιδιωτικών χώρων.
Ο ΣΕΣ επίσης προκαλεί την ανάγκη για ένα νέο πλαίσιο σχετικά με τη διήθηση δικύκλων και την εφαρμογή όρων που αναφέρονται στον ΚΟΚ.
Μεταρρυθμίσεις και μέτρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας
Η πρόταση ότι οι οδηγοί – παραβάτες θα πρέπει να επιβαρύνονται πιο αυστηρά, ενώ διατηρείται η προσοχή στο ίδιο το όχημα, απαιτεί προσεκτική εξέταση ώστε να μην προκύψουν επιπλοκές από τους οδηγούς που στηρίζονται αποκλειστικά στο αυτοκίνητο για τη μεταφορά τους.
Η καλύτερη προσέγγιση διασφαλίζει ότι η εφαρμογή των μέτρων θα είναι έμπρακτη και θα γίνει με τη συνεργασία των ενδιαφερομένων φορέων.