Η Συρία βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο διεθνούς ενδιαφέροντος, αυτή τη φορά όχι για πολεμικές συγκρούσεις, αλλά για την εκτεταμένη παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών. Η πρόσφατη κατάσχεση 12 εκατομμυρίων χαπιών Captagon κοντά στη Δαμασκό αναδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος και υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέες αρχές της χώρας.
Επιχείρηση-Μαμούθ και το Δίκτυο Διακίνησης
Τη Δευτέρα, το Υπουργείο Εσωτερικών της Συρίας ανακοίνωσε μια τεράστια επιτυχία στις προσπάθειες καταπολέμησης των ναρκωτικών: την κατάσχεση περίπου 12 εκατομμυρίων χαπιών Captagon. Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε στην περιφέρεια αλ Ντουμάιρ, κοντά στην πρωτεύουσα Δαμασκό.
Σύμφωνα με τον ταξίαρχο Χάλεντ Έιντ, διευθυντή του τμήματος δίωξης ναρκωτικών, η επιχείρηση ήταν αποτέλεσμα «ακριβούς παρακολούθησης και εντοπισμού κυκλώματος εμπορίας» που είχε ως στόχο τη διακίνηση “μεγάλων ποσοτήτων ψυχοδιεγερτικών ουσιών στο εξωτερικό”. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, συνελήφθη και ο επικεφαλής του κυκλώματος, ενώ τα κατασχεθέντα ναρκωτικά πρόκειται να καταστραφούν. Αυτή η κατάσχεση είναι μία από τις μεγαλύτερες που έχουν ανακοινωθεί από τις νέες de facto αρχές, οι οποίες ανέλαβαν την εξουσία τον Δεκέμβριο του 2024.
Captagon: Το Ναρκωτικό του Πολέμου και η Μεταμόρφωση της Συρίας
Το Captagon, μια συνθετική αμφεταμίνη, έχει αναδειχθεί σε κυριότερο εξαγωγικό προϊόν της Συρίας από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου το 2011. Το Γαλλικό Πρακτορείο έχει χαρακτηρίσει το Captagon ως μείζονα πηγή παράνομης χρηματοδότησης για το προηγούμενο καθεστώς, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι η Συρία είχε μετατραπεί σε «ναρκωκράτος».
Analysis: Η ανάπτυξη του Captagon ως βασικού εξαγωγικού προϊόντος κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου υποδηλώνει μια στρατηγική επιλογή για την άντληση εσόδων εν μέσω διεθνών κυρώσεων και οικονομικής απομόνωσης. Η παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών προσφέρει ρευστότητα και μέσα επιβίωσης σε καθεστώτα υπό πίεση, δημιουργώντας ένα περίπλοκο δίκτυο διασυνδέσεων μεταξύ κρατικών, παρακρατικών και εγκληματικών οργανώσεων.
Οι Νέες Αρχές και ο Αγώνας κατά των Ναρκωτικών
Μετά την πτώση του προηγούμενου καθεστώτος, οι νέες de facto αρχές έχουν δεσμευτεί να καταπολεμήσουν τη διακίνηση Captagon. Οι ανακοινώσεις για κατασχέσεις μεγάλων ποσοτήτων είναι συχνές, ωστόσο, οι γειτονικές χώρες εξακολουθούν να αναφέρουν την αναχαίτιση σημαντικών φορτίων.
* Συνεχείς κατασχέσεις: Παρά τις προσπάθειες των νέων αρχών, η ροή του Captagon προς τις γειτονικές χώρες παραμένει σημαντική.
* Διεθνείς πιέσεις: Κυβερνήσεις της περιοχής ασκούν πιέσεις στον Λίβανο και τη Συρία να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αποτελεσματική καταπολέμηση της διακίνησης.
* Ο αντίκτυπος στην περιοχή: Η ανεξέλεγκτη διακίνηση του ψυχοτρόπου έχει πλημμυρίσει την περιοχή, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα δημόσιας υγείας και ασφάλειας.
Analysis: Η αποτελεσματικότητα των νέων αρχών στην πάταξη της διακίνησης Captagon θα κριθεί από τη μείωση των φορτίων που φτάνουν στις γειτονικές χώρες και από τη διάλυση των διεθνών δικτύων. Η διεθνής συνεργασία, ειδικά με τις χώρες της περιοχής, είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση αυτού του διασυνοριακού εγκλήματος. Η απουσία ισχυρού κρατικού ελέγχου και η ύπαρξη πολλών τοπικών “παικτών” καθιστούν την πλήρη εξάλειψη της παραγωγής Captagon ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα.
Η Διεθνής Συνεργασία ως Κλειδί
Η αντιμετώπιση του φαινομένου του Captagon απαιτεί διεθνική συνεργασία και ενισχυμένες προσπάθειες επιβολής του νόμου. Η εμπλοκή οργανισμών όπως η Interpol και η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των χωρών είναι καθοριστικής σημασίας για τον εντοπισμό και την εξάρθρωση των κυκλωμάτων. Η ιστορία έχει δείξει ότι οι επιτυχείς επιχειρήσεις κατά της διακίνησης ναρκωτικών βασίζονται σε πολύπλοκες αναλύσεις και κοινές δράσεις. Η περίπτωση της Συρίας υπογραμμίζει την ανάγκη για ολιστικές προσεγγίσεις, που να περιλαμβάνουν όχι μόνο την καταστολή, αλλά και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών που οδηγούν στην παραγωγή και διακίνηση τέτοιων ουσιών.
In the author’s assessment: Η μακροπρόθεσμη σταθεροποίηση της Συρίας και η ανοικοδόμηση των θεσμών είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ουσιαστική καταπολέμηση του εγκλήματος των ναρκωτικών, το οποίο έχει ριζώσει βαθιά στην οικονομία της χώρας κατά τα χρόνια του πολέμου.
