Η πρόσφατη δημόσια τοποθέτηση του Ποσειδώνα Γιαννόπουλου, έμπειρου ραδιοφωνικού παραγωγού, έχει πυροδοτήσει εκ νέου τη συζήτηση για την αποστολή της δημόσιας τηλεόρασης και την αξιολόγηση της επιτυχίας της. Οι δηλώσεις του, που δόθηκαν στην κάμερα της εκπομπής “Χαμογέλα και πάλι” του MEGA και στη δημοσιογράφο Ρέα Ιωάννου, αναδεικνύουν ένα διαχρονικό δίλημμα: πώς ισορροπεί ένας κρατικός φορέας μεταξύ του εκπαιδευτικού-πολιτιστικού του ρόλου και της ανάγκης για απήχηση στο κοινό, ειδικά όταν χρηματοδοτείται υποχρεωτικά από τους πολίτες;
Η κριτική στην ΕΡΤ και τα “νούμερα”
Ο Ποσειδώνας Γιαννόπουλος εστίασε την κριτική του όχι στον εκπαιδευτικό και πολιτιστικό χαρακτήρα της ΕΡΤ, τον οποίο αναγνωρίζει. Ανέφερε συγκεκριμένα εκπομπές όπως το “Φάσμα” και η “Κεραία”, καθώς και το ενημερωτικό κανάλι ΕΡΤnews, χαρακτηρίζοντάς τα ως “εξαιρετικά”. Το επίκεντρο της διαφωνίας του ήταν οι “κινήσεις που αφορούν εμπορικό προϊόν από την ΕΡΤ” και η αντίληψη ότι η δημόσια τηλεόραση δεν πρέπει να κρίνεται από τα νούμερα τηλεθέασης.
Συγκεκριμένα, δήλωσε:
- «Μου φαίνεται παλιακή η λογική του “εμείς είμαστε ΕΡΤ, είμαστε καθεστώς, δεν μας κρίνουν τα νούμερα”».
- «Όχι, σε κρίνουν τα νούμερα γιατί ο κόσμος σε πληρώνει υποχρεωτικά. Αν χωνόμουν με κάποιο μέσο στην ΕΡΤ, μου έδιναν εκπομπή και έκανα 2%, θα είχα παραιτηθεί από μόνος μου, θα ντρεπόμουν».
Ανάλυση: Η παραπάνω τοποθέτηση θίγει ένα χρόνιο θέμα αντιπαράθεσης γύρω από την ΕΡΤ. Ενώ η δημόσια τηλεόραση σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες στοχεύει primarly στην ποιότητα και την ενημέρωση, και όχι απαραίτητα στην πρωτιά σε τηλεθέαση, η υποχρεωτική καταβολή τέλους από τους πολίτες ενισχύει την απαίτηση για ένα προϊόν που να βρίσκει απήχηση στο ευρύ κοινό. Η «παλιακή λογική» που αναφέρει ο Γιαννόπουλος παραπέμπει σε εποχές όπου η ΕΡΤ λειτουργούσε χωρίς σοβαρό ανταγωνισμό και ο έλεγχος της αποδοτικότητας ήταν περιορισμένος. Στο σημερινό, άκρως ανταγωνιστικό τοπίο των media, η απλή επίκληση του “δημόσιου συμφέροντος” χωρίς παράλληλη αξιολόγηση της απήχησης, μπορεί να αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από τους φορολογούμενους.
Η απρόσμενη αντίδραση και η “Μαρία η άσχημη”
Πέρα από τις τοποθετήσεις του για την ΕΡΤ, ο Ποσειδώνας Γιαννόπουλος αναφέρθηκε και στις αντιδράσεις που προκάλεσε η πρόσφατη αποχώρησή του από την εκπομπή “Το Πρωινό” του ΑΝΤ1. Εξέφρασε τη συγκίνησή του για τη στήριξη από συναδέλφους του χώρου, ωστόσο στάθηκε ιδιαίτερα σε μία κριτική που δέχτηκε:
«Μου έκανε εντύπωση που βγήκε ένα κοριτσάκι, μια influencer που έγινε γνωστή επειδή κάνει με επιτυχία τη “Μαρία την άσχημη” και με κορόιδευε σε ένα βίντεο. Βλέποντας αυτό το κοριτσάκι, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν… αυτός που κοροϊδεύεις, έχει δουλέψει τόσο πολύ από τα 15 ταυτόχρονα με το σχολείο. Για να δουλέψει δηλαδή όσο έχω δουλέψει εγώ, πρέπει να ζήσει τρεις ζωές».
Ανάλυση: Η αναφορά σε “influencer” που τον “κορόιδευε” και η αντίθεση της μακρόχρονης εργασιακής του πορείας με την “εύκολη” αναγνωρισιμότητα, υπογραμμίζει μία ευρύτερη αλλαγή στο μιντιακό τοπίο. Η άνοδος των social media και των influencers έχει δημιουργήσει νέα μοντέλα δημοσιότητας, που συχνά έρχονται σε αντίθεση με την παραδοσιακή δημοσιογραφική ή καλλιτεχνική διαδρομή. Αυτή η σύγκρουση γενεών και μέσων αναδεικνύει την ένταση μεταξύ της εμπειρίας και της άμεσης, αν και φευγαλέας, απήχησης που προσφέρουν οι νέες πλατφόρμες. Η δήλωση του Γιαννόπουλου phản ánh μια προβληματική σχετικά με την αξία και την ποιότητα του περιεχομένου στα σύγχρονα media, εγείροντας ερωτήματα για το μέλλον της παραγωγής περιεχομένου στην Ελλάδα και διεθνώς.