Η Γερμανία ανοίγει τον δρόμο για τη διαπραγμάτευση πώλησης Eurofighter Typhoon στην Τουρκία, μια εξέλιξη που σηματοδοτεί αλλαγή στην εξωτερική πολιτική του Βερολίνου και ενισχύει τις αμυντικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, με σημαντικές γεωπολιτικές προεκτάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και πέραν αυτής.
Η Στροφή της Γερμανικής Πολιτικής και το Υπόβαθρο
Η πρόσφατη απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την Τουρκία για την προμήθεια 40 μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon αποτελεί μια αξιοσημείωτη αλλαγή στάσης. Το αίτημα της Άγκυρας, που ανάγεται στο 2023, είχε αρχικά βρει εμπόδια λόγω πολιτικών εντάσεων και ανησυχιών του Βερολίνου.
* **Προηγούμενες Αντιρρήσεις:** Ο πρώην Καγκελάριος Scholz είχε αναστείλει την εξέταση του αιτήματος, επικαλούμενος, σύμφωνα με αναφορές των μυστικών υπηρεσιών, την πιθανή παρέμβαση του προέδρου Ερντογάν στην τουρκική μειονότητα της Γερμανίας, με στόχο να μην υποστηρίξει τους Σοσιαλδημοκράτες. Επιπλέον, η σύλληψη του πολιτικού αντιπάλου Εκρέμ Ιμάμογλου από τον Ερντογάν είχε επίσης προκαλέσει «πάγωμα» των συζητήσεων, καθώς θεωρήθηκε αντίθετη με τις δημοκρατικές αρχές που υποστηρίζει η Γερμανία.
* **Η Εναλλακτική της Τουρκίας:** Σύμφωνα με δημοσιεύματα των EurAsian Times (7 Οκτωβρίου), η Τουρκία διεμήνυσε στο Κατάρ την προθυμία της να αγοράσει τα μεταχειρισμένα Eurofighter που διαθέτει, καθώς υπήρχε και ενδιαφέρον από την Ινδία. Αυτή η κίνηση πιθανόν να επιτάχυνε την αναθεώρηση της στάσης της Γερμανίας.
Νέες Συμφωνίες και Διαβουλεύσεις
Στις 15 Οκτωβρίου, η γερμανική κυβέρνηση έλαβε την απόφαση να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις, ενισχύοντας τις υφιστάμενες αμυντικές συμφωνίες μεταξύ των δύο χωρών.
* **Επίσκεψη Υπουργού Εξωτερικών:** Ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών, Γιόχαν Βάντεφουλ, αναμένεται να επισκεφθεί την Άγκυρα για να συζητήσει το θέμα με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, όπως μετέδωσε η Daily Sabah.
* **Γερμανικές Παραγγελίες:** Λίγες ώρες αργότερα, η Γερμανία ζήτησε από την Airbus Defence & Space, θυγατρική της κοινοπραξίας Eurofighter (Airbus, BAE Systems, Leonardo), την κατασκευή 20 νέων μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter για τη δική της Πολεμική Αεροπορία. Οι παραδόσεις τους αναμένονται από το 2031 έως το 2034, σύμφωνα με την ιστοσελίδα AVI TRADER.
Ανάλυση: Γιατί τώρα η αλλαγή στάσης;
Αυτή η εξέλιξη εγείρει ερωτήματα σχετικά με τους λόγους της ξαφνικής αλλαγής στάσης της Γερμανίας.
**Ανάλυση:** Πιθανοί παράγοντες περιλαμβάνουν:
* **Γεωπολιτική Στρατηγική:** Η ενίσχυση της Τουρκίας, ενός σημαντικού συμμάχου του ΝΑΤΟ, μπορεί να θεωρείται κρίσιμη για την περιφερειακή σταθερότητα, ειδικά εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα.
* **Οικονομικά Συμφέροντα:** Η πώληση 40 μαχητικών αεροσκαφών αντιπροσωπεύει μια σημαντική οικονομική συμφωνία για τη γερμανική αμυντική βιομηχανία, προσφέροντας θέσεις εργασίας και ώθηση στην οικονομία.
* **Πολιτικές Πιέσεις:** Ενδέχεται να υπήρξαν παρασκηνιακές πιέσεις από εταίρους του ΝΑΤΟ ή άλλες ευρωπαϊκές χώρες που εμπλέκονται στην κοινοπραξία Eurofighter, δεδομένου ότι η Τουρκία αναζητούσε εναλλακτικές λύσεις για τον εκσυγχρονισμό της αεροπορίας της (π.χ., F-16 από τις ΗΠΑ, ή ακόμη και Sukhoi από τη Ρωσία). Η πιθανή αγορά από το Κατάρ θα μείωνε την επιρροή των ευρωπαίων κατασκευαστών.
* **Ισορροπία Δυνάμεων στην περιοχή:** Η ενίσχυση της τουρκικής αεροπορίας έχει άμεσες επιπτώσεις στην ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, ζήτημα που απασχολεί έντονα την Ελλάδα. Η Ελλάδα, έχοντας επίσης προχωρήσει σε σημαντικές αναβαθμίσεις της αεροπορίας της με Rafale και F-16 Viper, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
* **Εσωτερική Δυναμική Γερμανίας:** Η ανάληψη της Καγκελαρίας από τον Φρίντριχ Μερτς ενδέχεται να έχει φέρει μια νέα προσέγγιση σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και αμυντικών εξαγωγών.
Επιπτώσεις για τους Εμπλεκόμενους Φορείς
Η απόφαση αυτή έχει πολλαπλές επιπτώσεις:
* **Για την Τουρκία:** Αποκτά πρόσβαση σε σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη, ενισχύοντας τις επιχειρησιακές της δυνατότητες και μειώνοντας την εξάρτησή της από τις ΗΠΑ για την ανανέωση του στόλου της.
* **Για τη Γερμανία:** Ενισχύει τον ρόλο της ως σημαντικός παίκτης στην παγκόσμια αμυντική βιομηχανία και εμβαθύνει τις διπλωματικές της σχέσεις με την Τουρκία, παρά τις κατά καιρούς διαφωνίες.
* **Για την Ελλάδα:** Η εξέλιξη αυτή απαιτεί στενή παρακολούθηση και ενδεχομένως αναπροσαρμογή των στρατηγικών της για τη διατήρηση της αεροπορικής υπεροχής στο Αιγαίο. Η πρόσβαση της Τουρκίας σε Eurofighter, σε συνδυασμό με την αναβάθμιση των F-16 της, δημιουργεί ένα πιο απαιτητικό περιβάλλον.
Η έναρξη των διαπραγματεύσεων για τα Eurofighter ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις γερμανοτουρκικές σχέσεις και σηματοδοτεί σημαντικές αλλαγές στο γεωστρατηγικό τοπίο της ευρύτερης περιοχής.
