Χιλιάδες ακίνητα που σήμερα παραμένουν ανεκμετάλλευτα, λόγω έλλειψης κληρονόμων, αναμένεται να αναβιώσουν και να συμβάλουν στην οικονομία, αλλά και σε κοινωνικούς σκοπούς, χάρη σε μια νέα νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Οικονομικών. Η διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων αποτελεί το κλειδί για την αξιοποίηση αυτής της «κρυφής» ακίνητης περιουσίας, φέρνοντας παράλληλα διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στη διαχείρισή της.
Ψηφιακός Μετασχηματισμός και Αξιοποίηση Ακινήτων
Το επικείμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών εισάγει έναν σημαντικό ψηφιακό μετασχηματισμό στη διαχείριση των κοινωφελών περιουσιών και των σχολάζουσων κληρονομιών. Βασικός πυλώνας αυτής της στρατηγικής είναι η δημιουργία δύο νέων εργαλείων:
- Το Ηλεκτρονικό Μητρώο Κοινωφελών Περιουσιών
- Η Πλατφόρμα Σχολαζουσών Κληρονομιών
Αυτές οι νέες πλατφόρμες θα διασυνδεθούν με υφιστάμενα μητρώα του Δημοσίου, με κομβικό σημείο τη σύνδεση με το Περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ. Η διασύνδεση αυτή, η οποία προβλέπεται με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, θα επιτρέψει την ηλεκτρονική υποβολή στοιχείων ακινήτων από εκτελεστές διαθηκών και κηδεμόνες, καθώς και τη διασταύρωση των πληροφοριών από το Υπουργείο Οικονομικών.
Το Χρονίζον Πρόβλημα των Σχολαζουσών Κληρονομιών
Εκτιμάται ότι περίπου 7.000 κληρονομιές βρίσκονται σε εκκρεμότητα στη χώρα μας, αντιπροσωπεύοντας έναν σημαντικό όγκο ανεκμετάλλευτων ακινήτων. Η κατάσταση αυτή οφείλεται σε πολλαπλούς παράγοντες:
- Έλλειψη Συνολικής Εικόνας: Το Δημόσιο δεν διαθέτει συγκεντρωτική πληροφόρηση για το σύνολο των ακινήτων αυτών.
- Γραφειοκρατία και Χρονοβόρες Διαδικασίες: Σήμερα, η αναγνώριση μιας σχολάζουσας κληρονομιάς μπορεί να διαρκέσει έως και πέντε χρόνια, ενώ η πλήρης εκκαθάρισή της απαιτεί ακόμα περισσότερο χρόνο. Ενδεικτικά, τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν εκκαθαριστεί μόλις 100 ακίνητα.
- Προβλήματα Αξιοπιστίας: Έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις όπου η αναγνώριση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου μπλοκαρίστηκε από πλαστές ιδιόγραφες διαθήκες, αναδεικνύοντας την ανάγκη για ενισχυμένους μηχανισμούς ελέγχου.
Νέος Φορέας και Κοινωνικός Αντίκτυπος
Τη διαχείριση αυτών των περιουσιών θα αναλάβει ένας φορέας ειδικού σκοπού. Ο στόχος είναι διπλός: αφενός η καλύτερη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, και αφετέρου η διάθεση μέρους των εσόδων σε στεγαστικά προγράμματα για ευάλωτα νοικοκυριά. Αυτή η προσέγγιση προσδίδει έναν σημαντικό κοινωνικό χαρακτήρα στην πρωτοβουλία, μετατρέποντας αδρανείς πόρους σε εργαλεία κοινωνικής στήριξης.
Ανάλυση: Διαφάνεια, Ασφάλεια και Οικονομική Αναζωογόνηση
Η πρωτοβουλία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ψηφιοποίηση και τη διαφάνεια της δημόσιας διοίκησης. Η ανταλλαγή πληροφοριών μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της ΓΓΠΣΨΔ, με πλήρη συμμόρφωση προς τον GDPR και την Πολιτική Ασφάλειας, διασφαλίζει την ιχνηλασιμότητα και την προστασία των δεδομένων.
Στην εκτίμηση του συντάκτη, η επιτάχυνση των διαδικασιών εκκαθάρισης και αξιοποίησης αυτών των ακινήτων μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στην αγορά. Πέρα από τα κοινωνικά οφέλη, η διάθεση χιλιάδων ακινήτων, ακόμα και σε σταδιακή βάση, μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της προσφοράς, επηρεάζοντας τις τιμές και συμβάλλοντας στην οικονομική αναζωογόνηση περιοχών που σήμερα υποφέρουν από την εγκατάλειψη κτιρίων.
Επιπλέον, η δυνατότητα του Δημοσίου να αποκτά μια ολοκληρωμένη εικόνα της ακίνητης περιουσίας του, μειώνει το πεδίο για αθέμιτες πρακτικές και ενισχύει τον έλεγχο έναντι περιπτώσεων νομικής αμφισβήτησης ή καταχρηστικής ιδιοποίησης.
