Σε μια περίοδο έντονων γεωπολιτικών αναταράξεων, η πρόσφατη κίνηση της αμερικανικής κυβέρνησης να πιέσει κατά της άρσης του εμπάργκο στην Κούβα αποκαλύπτει ένα περίπλοκο πλέγμα διπλωματίας, στρατηγικών συμμαχιών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γιατί όμως η Ουάσινγκτον επιμένει σε μια πολιτική δεκαετιών, ενώ ο κόσμος αλλάζει ραγδαία; Η απάντηση κρύβεται, εν μέρει, στο πεδίο των μαχών της Ουκρανίας.
Το Κουβανικό Ζήτημα στον ΟΗΕ και η Αμερικανική Στρατηγική
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ετοιμάζεται για την ετήσια ψηφοφορία επί του μη δεσμευτικού ψηφίσματος που καλεί τις Ηνωμένες Πολιτείες να άρουν το εμπάργκο κατά της Κούβας. Από το 1992, το ψήφισμα αυτό συγκεντρώνει κάθε χρόνο συντριπτική πλειοψηφία. Ωστόσο, η κυβέρνηση του προέδρου Τραμπ, μέσω εσωτερικού τηλεγραφήματος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με ημερομηνία 2 Οκτωβρίου, ζήτησε από τους Αμερικανούς διπλωμάτες να ασκήσουν πιέσεις ώστε άλλες χώρες να καταψηφίσουν το ψήφισμα.
Αυτή η ενέργεια σηματοδοτεί μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της παγκόσμιας στάσης απέναντι στην Κούβα, συνδέοντας άμεσα το θέμα του εμπάργκο με την τρέχουσα κρίση στην Ανατολική Ευρώπη.
Η Σύνδεση με τον Πόλεμο στην Ουκρανία: Η «Κουβανική Συμμετοχή»
Το βασικό επιχείρημα που προβάλλεται από την Ουάσινγκτον είναι η υποτιθέμενη ενεργή στήριξη της Κούβας στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Σύμφωνα με το τηλεγράφημα, εκτιμάται ότι 1.000 έως 5.000 Κουβανοί πολεμούν στο πλευρό των ρωσικών δυνάμεων. Αυτό καθιστά, κατά τους Αμερικανούς αξιωματούχους, την Κούβα τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή ξένων στρατευμάτων στην επίθεση της Ρωσίας, μετά τη Βόρεια Κορέα.
- Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, διά του εκπροσώπου του, αν και αρνήθηκε περαιτέρω λεπτομέρειες, επιβεβαίωσε ότι η Ουάσινγκτον λαμβάνει υπόψη της αυτές τις αναφορές.
- Ανάλυση: Η σύνδεση της Κούβας με τον πόλεμο στην Ουκρανία είναι μια νέα διάσταση που επιχειρεί να δώσει η κυβέρνηση Τραμπ, προκειμένου να δικαιολογήσει τη σκλήρυνση της στάσης της. Η Κούβα, παραδοσιακός σύμμαχος της Ρωσίας, βρίσκεται εκ νέου στο επίκεντρο των γεωπολιτικών αντιπαλοτήτων, θυμίζοντας σε πολλά σημεία την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Η Σκληρή Γραμμή Τραμπ: Κυρώσεις και Περιορισμοί
Από την ανάληψη της εξουσίας, ο πρόεδρος Τραμπ έχει εντείνει σημαντικά τις κυρώσεις κατά της Κούβας:
- Επανένταξη της Κούβας στον αμερικανικό κατάλογο των κρατών που χρηματοδοτούν την τρομοκρατία.
- Επιβολή αυστηρότερων οικονομικών και ταξιδιωτικών περιορισμών.
- Κυρώσεις σε υπηκόους τρίτων χωρών που φιλοξενούν Κουβανούς γιατρούς, μια κίνηση που είχε προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις.
Αυτή η προσέγγιση συνάδει με μια γενικότερη τάση της διακυβέρνησης Τραμπ να υιοθετεί πιο επιθετικές στάσεις έναντι αντιπάλων, είτε πρόκειται για τη Ρωσία (όπου πρόσφατα απείλησε με κυρώσεις αγοραστές ρωσικού πετρελαίου) είτε για τη Βενεζουέλα.
Γεωπολιτικές Εντάσεις στην Καραϊβική: Η Σύνδεση Κούβας-Βενεζουέλας
Το τηλεγράφημα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατηγορεί επίσης την κουβανική κυβέρνηση ότι υπονομεύει τις δημοκρατίες στο δυτικό ημισφαίριο. Αυτό έρχεται σε μια περίοδο αυξημένων εντάσεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Βενεζουέλας, του σημαντικότερου πολιτικού και οικονομικού συμμάχου της Κούβας στην περιοχή.
- Ο αμερικανικός στρατός έχει πραγματοποιήσει επιχειρήσεις στην Καραϊβική κατά σκαφών από τη Βενεζουέλα, τα οποία, όπως ισχυρίζεται, μεταφέρουν ναρκωτικά.
- Ο Κουβανός υπουργός Εξωτερικών, Μπρούνο Ροντρίγκες, κάλεσε τα Ηνωμένα Έθνη να αποτρέψουν τις ΗΠΑ από το να ξεκινήσουν πόλεμο στην περιοχή, χαρακτηρίζοντας τους ισχυρισμούς για καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών ως «χυδαία και γελοία πρόφαση» για επιθετικότητα.
- Στην εκτίμηση του συντάκτη: Η κλιμάκωση της ρητορικής και των επιχειρήσεων στην Καραϊβική φανερώνει μια “πολυμετωπική” αμερικανική πίεση, που στόχο έχει όχι μόνο την Κούβα αλλά και το δίκτυο των περιφερειακών της συμμαχιών, με έμφαση στη Βενεζουέλα. Αυτή η στρατηγική αναδεικνύει την ανάγκη των ΗΠΑ να διατηρήσουν την επιρροή τους στην αυλή τους.
Μελλοντικές Προεκτάσεις και Διπλωματικά Παιχνίδια
Η επερχόμενη ψηφοφορία στον ΟΗΕ θα αποτελέσει ένα σημαντικό βαρόμετρο για το κατά πόσο οι ΗΠΑ μπορούν να μετατοπίσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη σε ένα θέμα που επί δεκαετίες έχει δείξει σταθερή υποστήριξη στην άρση του εμπάργκο. Η ρητορική περί «Κουβανών μαχητών στην Ουκρανία» είναι μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα νέο αφήγημα που θα δικαιολογεί την επιθετική πολιτική της Ουάσινγκτον. Το πόσο αυτό θα επηρεάσει τις ψήφους στον ΟΗΕ, μένει να φανεί.
