Η πρόταση ειρήνης για τη Γάζα, η οποία αποδίδεται στον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, έχει αναζωπυρώσει τις ελπίδες για τον τερματισμό του πολέμου και την εγκαθίδρυση διαρκούς σταθερότητας στην περιοχή. Διεθνείς οργανισμοί και αξιωματούχοι χαιρετίζουν την πρωτοβουλία, θεωρώντας την ως μια κρίσιμη ευκαιρία για να δοθεί τέλος στην ανθρωπιστική κρίση και να ανοίξει ο δρόμος για την ειρήνη.
Διεθνής Ανταπόκριση: Μια «Κρίσιμης Σημασίας Ευκαιρία»
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, περιέγραψε την ειρηνευτική πρόταση ως μια «κρίσιμης σημασίας ευκαιρία» για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Μέσω ανάρτησης στον επίσημο λογαριασμό του στο X, ο κ. Τουρκ τόνισε την ανάγκη να μπει «μια για πάντα» τέλος στο «μακελειό και στον πόνο». Η δήλωση αυτή υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για διαρκή κατάπαυση των εχθροπραξιών και την υιοθέτηση της λύσης των δύο κρατών, την οποία θεωρεί επιτακτική.
Η υποστήριξη αυτή δεν περιορίζεται μόνο στον ΟΗΕ. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για την πρόταση, με τον Γενικό Διευθυντή Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους να δηλώνει χαρακτηριστικά μέσω X ότι «το καλύτερο φάρμακο είναι η ειρήνη». Η αισιοδοξία αυτή εστιάζει κυρίως στην προοπτική ανοικοδόμησης των νοσοκομείων, τα οποία έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων.
Οι Πυλώνες της Ειρηνευτικής Προσπάθειας
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η πρόταση εστιάζει σε πολλαπλούς άξονες για την άμεση και μακροπρόθεσμη σταθερότητα:
- Τερματισμός Εχθροπραξιών: Προβλέπεται η άμεση και διαρκής κατάπαυση του πυρός.
- Ανθρωπιστική Βοήθεια: Επιδιώκεται η ανεμπόδιστη εισροή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, αντιμετωπίζοντας την οξεία κρίση.
- Απελευθέρωση Ομήρων και Κρατουμένων: Η πρόταση περιλαμβάνει την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται, καθώς και ενός σημαντικού αριθμού Παλαιστίνιων κρατουμένων, ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
- Ανοικοδόμηση και Ανάπτυξη: Τονίζεται η ανάγκη για ανοικοδόμηση της Γάζας, σε συμμόρφωση με τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα.
- Λύση Δύο Κρατών: Μακροπρόθεσμα, η πρωτοβουλία επιδιώκει την εδραίωση της λύσης των δύο κρατών, η οποία θεωρείται θεμέλιος λίθος για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης στην περιοχή.
Ανάλυση: Το Πλαίσιο της Ειρήνης σε μια Περιοχή Υψηλής Τριβής
Η αναφορά στην πρόταση Τραμπ φέρει μαζί της ένα ιστορικό πλαίσιο, καθώς η προηγούμενη διοίκηση των ΗΠΑ είχε παρουσιάσει το 2020 το «Ειρηνευτικό Όραμα για την Ευημερία» ή «Συμφωνία του Αιώνα». Εκείνο το σχέδιο είχε συναντήσει έντονες αντιδράσεις, κυρίως από την παλαιστινιακή πλευρά, λόγω της φερόμενης μεροληψίας του υπέρ του Ισραήλ και της μη αναγνώρισης πλήρους παλαιστινιακής κυριαρχίας. Ωστόσο, η παρούσα αναφορά, πιθανώς απηχώντας μια αναθεωρημένη ή νέα πρωτοβουλία, εστιάζει στην άμεση ανθρωπιστική ανάγκη και την απελευθέρωση ομήρων, ενότητες που βρίσκουν ευρύτερη συναίνεση.
Στην εκτίμηση του συντάκτη, η επίκληση του ονόματος του Ντόναλντ Τραμπ σε μια τέτοια πρόταση, ιδιαίτερα εν μέσω της προεκλογικής περιόδου στις ΗΠΑ, ενδέχεται να αποσκοπεί και στην ενίσχυση της εικόνας του ως διαμεσολαβητή. Ωστόσο, η ουσία παραμένει η ανάγκη για μια βιώσιμη λύση. Η στήριξη από τον ΟΗΕ και τον ΠΟΥ προσδίδει διεθνή νομιμοποίηση, ανεξαρτήτως του εμπνευστή της, και υπογραμμίζει την αθροιστική διεθνή πίεση για αποκλιμάκωση στην Γάζα και Ισραήλ-Παλαιστίνη.
Προκλήσεις και Προοπτικές
Παρά την αισιοδοξία, οι προκλήσεις παραμένουν τεράστιες. Η εμπιστοσύνη μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών είναι στο χαμηλότερο σημείο, και οι πολιτικές διαιρέσεις τόσο εντός της Παλαιστίνης όσο και στο Ισραήλ περιπλέκουν κάθε προσπάθεια. Η επιτυχία της πρότασης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό:
- Από την δέσμευση όλων των μερών για πραγματική αποκλιμάκωση.
- Την ικανότητα των διεθνών διαμεσολαβητών να πιέσουν για την εφαρμογή των όρων.
- Την ευθυγράμμιση των συμφερόντων των «κρατών με επιρροή», όπως αναφέρθηκε από το γραφείο του κ. Τουρκ.
Η παρούσα στιγμή θεωρείται ως μια μοναδική ευκαιρία για την έναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου. Η διεθνής κοινότητα, μέσω των Ηνωμένων Εθνών και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, φαίνεται να συσπειρώνεται γύρω από την ιδέα ότι η ειρήνη αποτελεί την μόνη βιώσιμη λύση για την περιοχή, θέτοντας ως προτεραιότητα τον ανθρώπινο παράγοντα και την αποφυγή περαιτέρω αιματοχυσίας.
