Η γαλλική κυβέρνηση επιμένει στην ενίσχυση της αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων μέσω ενός διευρυμένου προγράμματος κοινωνικής μίσθωσης, με στόχο την προώθηση της πράσινης κινητικότητας. Ωστόσο, αυτή η πολιτική, αν και επωφελής για τους κατασκευαστές, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της αγοράς και την αξία των μεταχειρισμένων ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Η Στρατηγική της Κοινωνικής Μίσθωσης: Στόχοι και Εφαρμογή
Η γαλλική κυβέρνηση ανακοίνωσε την ανανέωση του προγράμματος κοινωνικής μίσθωσης (leasing) για ηλεκτρικά οχήματα έως το 2030. Ο βασικός στόχος είναι η ενίσχυση της αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων (BEV) και η διεύρυνση της πρόσβασης σε αυτά για νοικοκυριά μεσαίου και χαμηλότερου εισοδήματος. Η πρωτοβουλία προβλέπει τη χρηματοδότηση περίπου 50.000 ηλεκτρικών μοντέλων ετησίως.
- Το πρόγραμμα λειτουργεί ως επιδότηση για μακροχρόνιες μισθώσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μειώνοντας σημαντικά το μηνιαίο κόστος για τους καταναλωτές σε επίπεδα που αρχίζουν από 95 έως 139 ευρώ.
- Αυτή η προσέγγιση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση των πωλήσεων σε μια αυτοκινητοβιομηχανία που αντιμετωπίζει προκλήσεις, με τις ετήσιες προβλέψεις πωλήσεων να ανέρχονται σε 1,5 εκατομμύριο μονάδες.
- Σημειώνεται ότι οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στη Γαλλία αντιπροσωπεύουν περίπου το 17% των συνολικών ταξινομήσεων, με πτώση 19% τον τελευταίο μήνα.
Οι Κατασκευαστές σε Πλεονεκτική Θέση
Η επέκταση του προγράμματος χαιρετίζεται θερμά από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων, ειδικά από ομίλους όπως η Stellantis. Ο όμιλος αυτός, σύμφωνα με τα στοιχεία της πρώτης φάσης του προγράμματος (social leasing), κατέκτησε περίπου το 70% των πωλήσεων που προέκυψαν από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
“Η διάθεση της ηλεκτρικής κινητικότητας σε νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος είναι ένα έργο που ήδη κινητοποιεί όλα τα δίκτυα, επειδή αντιστοιχεί στις δεσμεύσεις της Stellantis για καθαρή κινητικότητα προσβάσιμη σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους”, δήλωσε ο Xavier Duchemin, διευθυντής της Stellantis France.
Ανάλυση: Για τους κατασκευαστές, το social leasing λειτουργεί ως ένα ισχυρό κίνητρο για την αύξηση του όγκου πωλήσεων των ηλεκτρικών μοντέλων, ειδικά ενόψει των αυστηρότερων ευρωπαϊκών κανονισμών για τις εκπομπές CO2 και την ανάγκη για γρήγορη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Η δυνατότητα προσφοράς οχημάτων σε τόσο ανταγωνιστικές τιμές μίσθωσης συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων τους για την κυκλοφορία ηλεκτρικών οχημάτων.
Προκλήσεις και Κίνδυνοι: Η Αξία των Μεταχειρισμένων και οι Υπολειμματικές Αξίες
Παρά τα άμεσα οφέλη, η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του μοντέλου εγείρει ανησυχίες, ιδίως όσον αφορά την υπολειμματική αξία (Residual Value) των ηλεκτρικών οχημάτων και την αγορά μεταχειρισμένων.
- Η επιδοτούμενη μίσθωση αποσυνδέει την τιμή χρήσης ενός ηλεκτρικού οχήματος από την πραγματική του αξία. Ένα BEV με μέση τιμή 43.000 ευρώ προσφέρεται για ένα μικρό μηνιαίο μίσθωμα, κάτι που δημιουργεί μια τεχνητή αγορά.
- Ο κίνδυνος είναι τα μεταχειρισμένα ηλεκτρικά οχήματα που θα επιστρέψουν στην αγορά σε 24 έως 36 μήνες να έχουν υψηλότερη τιμή από τα καινούργια, λόγω της έντονης επιδότησης των τελευταίων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση της αγοράς μεταχειρισμένων.
- Οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και οι διανομείς βρίσκονται αντιμέτωποι με ασταθή αποθέματα μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς οι υπολειμματικές αξίες καθίστανται αβέβαιες. Οι κατασκευαστές μπορεί να χρειαστεί να “επιδότησουν” και τα μεταχειρισμένα για να διατηρήσουν την κερδοφορία των δικτύων τους.
Μια Αγορά Εξαρτημένη από Επιδότηση: Μακροπρόθεσμες Επιπτώσεις
Η εξάρτηση μιας ολόκληρης αγοράς από κρατικές επιδοτήσεις εγείρει ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του μοντέλου. Ενώ νέα, πιο οικονομικά μοντέλα όπως το Renault 5 E-Tech (κάτω από 30.000 ευρώ) ή το Citroën ë-C3 (περίπου 20.000 ευρώ) αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους, η διαφορά με τα ελάχιστα μηνιαία μισθώματα παραμένει σημαντική.
“Το έργο φαίνεται να επιμένει στο αρχικό του σφάλμα, με μια νέα μεταφορά σε εταιρείες κινδύνων που συνδέονται με εξαγορές και υπολειμματικές αξίες, κάτι που είναι πολύ επικίνδυνο“, αναλύει ο Xavier Horent, γενικός εκπρόσωπος της Ένωσης Επιχειρήσεων Αυτοκινήτων.
Ανάλυση: Το πρόβλημα της υπολειμματικής αξίας δεν είναι μοναδικό στη Γαλλία. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ταχύτητα της εξέλιξης των μπαταριών και της τεχνολογίας, σε συνδυασμό με την απουσία ενιαίας πολιτικής για τη μεταχείριση των μεταχειρισμένων ηλεκτρικών, δημιουργεί ένα περιβάλλον αβεβαιότητας. Χωρίς σαφείς κρατικές ενισχύσεις ή κίνητρα για τα μεταχειρισμένα ηλεκτρικά οχήματα, οι dealers αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο.
Συμπεράσματα και Προοπτικές
Ενώ η κοινωνική μίσθωση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την επιτάχυνση της ηλεκτροκίνησης και την προσβασιμότητα των ηλεκτρικών οχημάτων, η εφαρμογή της απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση των επιπτώσεων στην αγορά μεταχειρισμένων. Η συνεχής εξάρτηση από επιδοτήσεις, χωρίς παράλληλες πολιτικές για την ενίσχυση της αξίας των μεταχειρισμένων, ενδέχεται να δημιουργήσει ένα «φούσκωμα» στην αγορά που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρές αναταράξεις στο μέλλον.
Οι ελληνικοί φορείς μπορούν να διδαχθούν από την γαλλική εμπειρία, καθώς η Ελλάδα επίσης προωθεί την ηλεκτροκίνηση μέσω κινήτρων. Η διασφάλιση της βιωσιμότητας της αγοράς απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη όχι μόνο τις νέες πωλήσεις αλλά και τον κύκλο ζωής των οχημάτων και την αξία τους στη δευτερογενή αγορά.
