Ηλεκτρικό αυτοκίνητο με ελάχιστο κόστος χρήσης για ευάλωτα νοικοκυριά; Το όνειρο γίνεται πραγματικότητα με το πρόγραμμα Κοινωνικού Leasing.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να προσφέρει ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε ευάλωτα νοικοκυριά με ένα ιδιαίτερα χαμηλό μηνιαίο μίσθωμα, εντός του χρονικού πλαισίου τέλη 2026 με αρχές 2027. Στόχος είναι η διεύρυνση της πρόσβασης στην ηλεκτροκίνηση, επιτρέποντας σε πολίτες με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες να μειώσουν δραστικά το κόστος χρήσης οχήματος, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από παλαιά και ρυπογόνα οχήματα.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, σε συνεργασία με συναρμόδια Υπουργεία, δρομολογεί την επιδότηση μηνιαίου μισθώματος ύψους 150 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι δικαιούχοι θα επιβαρύνονται με ένα ελάχιστο ποσό, ξεκινώντας από περίπου 50 ευρώ μηνιαίως, ανάλογα με το επιλεγμένο μοντέλο ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
Ο αναπληρωτής Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κωνσταντίνος Κυρανάκης, και ο Γενικός Γραμματέας Μεταφορών, κ. Στέλιος Σακαρέτσιος, εργάζονται εντατικά για την οριστικοποίηση του προγράμματος Κοινωνικού Leasing, με στόχο την απρόσκοπτη μετάβαση των ευάλωτων νοικοκυριών στην ηλεκτροκίνηση, χωρίς να επωμίζονται δυσβάσταχτο κόστος.
Το επιτυχημένο παράδειγμα της Γαλλίας, όπου το πρόγραμμα αντίστοιχου Κοινωνικού Leasing εξαντλήθηκε σε λιγότερο από ενάμιση μήνα, αποτελεί οδηγό για την ελληνική πρωτοβουλία. Στην Ελλάδα, το μηνιαίο μίσθωμα αναμένεται να ξεκινά από τα 200 ευρώ, με τους δικαιούχους να πληρώνουν μόλις 50 ευρώ το μήνα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι στο ποσό αυτό θα περιλαμβάνονται όλα τα έξοδα: service, ασφάλιστρα, ελαστικά, ακόμη και τυχόν βλάβες.
Οι δικαιούχοι θα καταταχθούν σε δύο βασικές κατηγορίες:
-
Νέοι άνθρωποι
Με χαμηλά εισοδήματα που κυμαίνονται από 5.000 έως 12.500 ευρώ.
-
Οικογένειες
Με εισόδημα από 10.000 έως 25.000 ευρώ, το οποίο θα προσαυξάνεται κατά 1.000 ή 1.500 ευρώ ανά ανήλικο τέκνο.
Επιπλέον, το πρόγραμμα Κοινωνικού Leasing θα θέτει και άλλους περιορισμούς, όπως:
- Ετήσια διανυθέντα χιλιόμετρα: Θα πρέπει να μην υπερβαίνουν τα 15.000 χλμ.
- Απόσταση εργασίας από το σπίτι: Τουλάχιστον 10-15 χλμ.
- Γεωγραφικοί παράγοντες: Θα λαμβάνονται υπόψη η διαμονή σε νησιωτικές ή ορεινές περιοχές, η απόσταση από το κοντινότερο νοσοκομείο, σχολείο κ.ά.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το ελληνικό Κοινωνικό Leasing θα αφορά αποκλειστικά καινούρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η επιλογή αυτή στοχεύει στην αποφυγή μετατροπής της Ελλάδας σε «πύλη εισόδου» για μεταχειρισμένα οχήματα από άλλα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας την ποιότητα και την αξιοπιστία του στόλου.
Το Εθνικό Κοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο: Η χρηματοδοτική βάση
Οι πόροι για το Κοινωνικό Leasing στην Ελλάδα θα προέλθουν από το Εθνικό Κοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο (ΚΚΣ). Το ΚΚΣ αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που προωθεί τη δίκαιη πράσινη μετάβαση και στοχεύει στην προστασία των ενεργειακά και μεταφορικά ευάλωτων νοικοκυριών και πολύ μικρών επιχειρήσεων από τις επιπτώσεις της επέκτασης του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ2) στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών.
Το ΚΚΣ συγκροτεί ένα συνεκτικό πλέγμα μεταρρυθμίσεων, επενδύσεων και επιδοματικών μέτρων, συνολικού ύψους 4,783 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους σε συνδυασμό με εθνική συμμετοχή, από το 2027 και μετά. Οι δράσεις του ΚΚΣ οργανώνονται σε τρεις βασικούς πυλώνες: κτίρια, μεταφορές και άμεση εισοδηματική στήριξη, με έμφαση στις ευάλωτες ομάδες.
Το ελληνικό σχέδιο προβλέπει επιδότηση ύψους 150 εκατ. ευρώ για 10.000 ευάλωτα νοικοκυριά, με μέσο ποσό επιδότησης 15.000 ευρώ ανά οικογένεια. Αυτό αναμένεται να μειώσει δραματικά ή και να μηδενίσει το μηνιαίο κόστος μίσθωσης ηλεκτρικού οχήματος.
Παράλληλα, 300 εκατ. ευρώ θα διατεθούν σε 14.000 επιχειρήσεις για την αναβάθμιση του στόλου οχημάτων τους, με κάθε επιχείρηση να λαμβάνει περίπου 21.500 ευρώ.
Πράσινη μετακίνηση για ευάλωτα νοικοκυριά: Ένα βήμα μπροστά
Η πρόσβαση σε βιώσιμη κινητικότητα χαμηλών και μηδενικών εκπομπών αποτελεί μια σημαντική πρόκληση για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Το υψηλό αρχικό κόστος αγοράς ηλεκτρικών ή υβριδικών οχημάτων, σε συνδυασμό με την περιορισμένη πρόσβαση σε πίστωση, εμποδίζει την αντικατάσταση παλαιοτέρων οχημάτων και επιβαρύνει δυσανάλογα τα νοικοκυριά από τις επιπτώσεις του ΣΕΔΕ2 στο κόστος των καυσίμων.
Για τον λόγο αυτόν, προβλέπεται η υλοποίηση μιας καινοτόμου πιλοτικής δράσης που θα υποστηρίξει τη χρήση οχημάτων χαμηλών και μηδενικών ρύπων για 10.000 νοικοκυριά. Η δράση «Χρηματοδοτική μίσθωση ηλεκτρικών οχημάτων από ευάλωτα νοικοκυριά» στοχεύει στη μείωση του μηνιαίου κόστους μίσθωσης για τα μεταφορικά ευάλωτα νοικοκυριά. Παράλληλα, θα ενισχυθεί η ανάπτυξη δημόσιων υποδομών φόρτισης σε όλη την Ελλάδα, ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη χρήση των οχημάτων. Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης εκτιμάται σε πάνω από 150 εκατομμύρια ευρώ.
Εκσυγχρονισμός στόλου οχημάτων για πολύ μικρές επιχειρήσεις
Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα βασίζονται σε συμβατικά επαγγελματικά οχήματα, συχνά μεγάλης παλαιότητας, με υψηλή κατανάλωση καυσίμων και χαμηλή ενεργειακή απόδοση. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, το ΚΚΣ περιλαμβάνει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που θα υποστηρίξουν περίπου 14.000 πολύ μικρές επιχειρήσεις στην αναβάθμιση του στόλου επαγγελματικών οχημάτων. Παράλληλα, θα ενισχυθεί η ανάπτυξη οργανωμένων υποδομών στον τομέα των logistics, με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 300 εκατομμύρια ευρώ.
Στήριξη 1,5 εκατομμυρίου ευάλωτων νοικοκυριών
Με την υπόθεση ότι το μέσο κόστος ενεργειακής αναβάθμισης ή αντικατάστασης παλαιού οχήματος ανέρχεται περίπου σε 30.000 ευρώ, με χρηματοδότηση μέσω δανείου 10ετούς αποπληρωμής, το όριο διαθέσιμου εισοδήματος ανά νοικοκυριό προσδιορίζεται στα 25.000 ευρώ ετησίως.
Το ΚΚΣ περιλαμβάνει επιμέρους μέτρα για τη διασφάλιση της ουσιαστικής ένταξης των ευάλωτων νοικοκυριών στα μέτρα στήριξης, ενισχύοντας την κοινωνική ισότητα στο πλαίσιο εφαρμογής του ΣΕΔΕ2. Για παράδειγμα, το όριο εισοδήματος των 25.000 ευρώ προσαυξάνεται κατά 1.000/1.500 ευρώ ανά τέκνο, ανάλογα με τον αριθμό των ανήλικων τέκνων/προστατευόμενων.
Εκτιμάται ότι περίπου 1,5 εκατομμύριο ελληνικά νοικοκυριά παρουσιάζουν χαρακτηριστικά ενεργειακής ή/και μεταφορικής ευאלωτότητας στο πλαίσιο εφαρμογής του ΚΚΣ και της εισαγωγής του ΣΕΔΕ2, καθιστώντας το πρόγραμμα ιδιαίτερα κρίσιμο για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.
