Δεκάδες παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν στον ΟΗΕ, σηματοδοτώντας μια κομβική στιγμή για την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, παρά τις σθεναρές αντιρρήσεις από Ισραήλ και ΗΠΑ. Μια διπλωματική στροφή που έρχεται σχεδόν δύο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα.
Παγκόσμια στήριξη και διπλωματική ανατροπή
Η χθεσινή Δευτέρα, 9 Σεπτεμβρίου, βρήκε τους παγκόσμιους ηγέτες ενωμένους στα κεντρικά γραφεία των Ηνωμένων Εθνών, με επίκεντρο τη στήριξη για την ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Η συνάντηση αυτή, που συνδιοργανώθηκε από το Παρίσι και τη Σαουδική Αραβία, αποτελεί ορόσημο στις διεθνείς σχέσεις, καθώς αναδεικνύει την αυξανόμενη παγκόσμια συναίνεση υπέρ της παλαιστινιακής κρατικής οντότητας.
Η ανακοίνωση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν ότι η Γαλλία θα αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης, προκάλεσε θέρμη στην αίθουσα, αν και, όπως παρατηρήθηκε, ίσως να μην αλλάξει άμεσα την κατάσταση στο πεδίο. Ωστόσο, ενισχύει το ηθικό των Παλαιστινίων και ασκεί πίεση στην πολιτική του Ισραήλ, το οποίο ιστορικά αντιτίθεται σε αυτή την προοπτική.
Η ακροδεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η ίδρυση παλαιστινιακού κράτους δεν αποτελεί επιλογή, ειδικά εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. Η σύγκρουση αυτή ξεκίνησε μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, και έχει οδηγήσει στο θάνατο περισσότερων από 65.000 Παλαιστινίων, προκαλώντας την έντονη καταδίκη της διεθνούς κοινότητας για τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις.
«Πρέπει να ανοίξουμε τον δρόμο για την ειρήνη», τόνισε ο Μακρόν, επισημαίνοντας την αναγκαιότητα να διατηρηθεί η λύση των δύο κρατών, όπου Ισραήλ και Παλαιστίνη θα συνυπάρχουν εν ειρήνη και ασφάλεια. Στη σύνοδο συμμετείχαν και άλλοι σημαντικοί ηγέτες όπως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, η χώρα του οποίου αναγνώρισε το παλαιστινιακό κράτος το 2024, τόνισε τη σημασία της αυξανόμενης αναγνώρισης, υπογραμμίζοντας ότι πλέον «δύο μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Βρετανία και η Γαλλία», καθώς και «μεγάλη πλειοψηφία χωρών της δυτικής κοινωνίας», έχουν προχωρήσει σε αυτήν την κίνηση.
Ευρωπαϊκός διχασμός και ισραηλινές αντιδράσεις
Παρά την αυξανόμενη τάση αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους στην Ευρώπη, υπάρχουν ακόμα σημαντικά κράτη που διατηρούν επιφυλάξεις. Η Γερμανία, παραδοσιακά σθεναρός υποστηρικτής του Ισραήλ λόγω της ιστορικής κληρονομιάς του Ολοκαυτώματος, αν και έχει επικρίνει την ισραηλινή πολιτική, θεωρεί ότι η αναγνώριση πρέπει να είναι αποτέλεσμα μιας πολιτικής διαδικασίας που θα καταλήξει στη λύση των δύο κρατών και όχι μια μονομερής ενέργεια. Ωστόσο, εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης τόνισε την ανάγκη να μην γίνουν νέες προσαρτήσεις κατεχόμενων παλαιστινιακών περιοχών.
Αντίστοιχα, η Ιταλία έκρινε την αναγνώριση ως «αντιπαραγωγική», διατηρώντας μια πιο επιφυλακτική στάση.
Από την πλευρά του, το Ισραήλ εξετάζει την προσάρτηση περιοχών της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης ως πιθανή απάντηση στις κινήσεις αυτές, καθώς και τη λήψη συγκεκριμένων διμερών μέτρων κατά του Παρισιού. Τέτοιες κινήσεις, ωστόσο, ενδέχεται να αποξενώσουν το Ισραήλ από σημαντικές χώρες της περιοχής, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι νέες προσαρτήσεις θα υπονομεύσουν το πνεύμα των Συμφωνιών του Αβραάμ του 2020. Παράλληλα, οι ΗΠΑ έχουν απειλήσει με πιθανές επιπτώσεις χώρες που λαμβάνουν μέτρα εις βάρος του Ισραήλ, περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο το ήδη εύθραυστο διπλωματικό σκηνικό.
