Η ένταση στις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ κλιμακώνεται εκ νέου, με επίκεντρο τον εναέριο χώρο της Εσθονίας και τις αμοιβαίες κατηγορίες για παραβιάσεις.
Άρνηση από τη Μόσχα για παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας διέψευσε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς της Εσθονίας περί παραβίασης του εναέριου χώρου της από τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, τα τρία καταδιωκτικά τύπου MiG-31 εκτελούσαν προγραμματισμένη αποστολή στην Καρελία, με προορισμό την περιφέρεια Καλίνινγκραντ.
«Κατά τη διάρκεια της πτήσης, τα ρωσικά αεροσκάφη δεν παρέκκλιναν από το καθορισμένο σχέδιο πτήσης και δεν παραβίασαν τον εσθονικό εναέριο χώρο», τόνισε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας μέσω Telegram, υπογραμμίζοντας πως η πτήση πραγματοποιήθηκε «πάνω από ουδέτερα ύδατα της Βαλτικής Θάλασσας, σε απόσταση μεγαλύτερη των τριών χιλιομέτρων από το νησί Βάιντλου» και σε «αυστηρή συμμόρφωση με τους διεθνείς κανονισμούς για τον εναέριο χώρο».
Η Μόσχα επεσήμανε, επίσης, ότι η τήρηση της διαδρομής επιβεβαιώθηκε από «ανεξάρτητο παρατηρητήριο», απαντώντας εμμέσως στην αναχαίτισή τους από αεροσκάφη του ΝΑΤΟ.
Η εκδοχή της Εσθονίας και η ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ
Η κυβέρνηση της Εσθονίας, ωστόσο, διατηρεί την αρχική της θέση, δηλώνοντας ότι την προηγούμενη ημέρα, τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη MIG-31 εισήλθαν στον εναέριο χώρο της χωρίς την απαιτούμενη άδεια, παραμένοντας εκεί για 12 λεπτά.
Αυτή η φερόμενη παραβίαση οδήγησε την Εσθονία να ζητήσει την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του καταστατικού του ΝΑΤΟ. Πρόκειται για την ένατη φορά στην ιστορία της Συμμαχίας, από το 1949, που ένα κράτος μέλος ζητά την εφαρμογή του συγκεκριμένου άρθρου.
Το Άρθρο 4 της Βορειοατλαντικής Συνθήκης προβλέπει ότι «Οι χώρες θα πρέπει να συσκεφθούν, όταν οποιαδήποτε από αυτές θεωρήσει ότι απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια κάποιου μέρους της συμμαχίας».
Προηγούμενα περιστατικά και αυξανόμενη ανησυχία
Η τελευταία φορά που ζητήθηκε η ενεργοποίηση του Άρθρου 4 ήταν τον προηγούμενο μήνα από την Πολωνία, μετά από παραβίαση του εναέριου χώρου της από ρωσικά drones. Προηγουμένως, αρκετές χώρες ζήτησαν την εφαρμογή του άρθρου κατά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Αυτή η νέα εξέλιξη σηματοδοτεί την έντονη ανησυχία της Εσθονίας, καθώς αντιλαμβάνεται το περιστατικό ως άμεση απειλή για την ασφάλειά της. Ταυτόχρονα, εντείνεται η διεθνής ανησυχία για τις ολοένα και πιο επιθετικές και προκλητικές κινήσεις της Ρωσίας στην περιοχή της Βαλτικής, γεγονός που αποσταθεροποιεί περαιτέρω το γεωπολιτικό τοπίο στην Ανατολική Ευρώπη.