14 Σεπτεμβρίου: Η Σφαγή της Βιάννου, το δεύτερο μεγαλύτερο έγκλημα πολέμου των Ναζί στην Ελλάδα

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, η Κρήτη βυθίστηκε στο πένθος. Το Ολοκαύτωμα της Βιάννου, ένα από τα πιο φρικτά εγκλήματα των ναζί στην Ελλάδα, άφησε πίσω του εκατοντάδες νεκρούς και κατεστραμμένα χωριά.

Το Ολοκαύτωμα της Βιάννου: Μια μαύρη σελίδα στην ιστορία της Κρήτης

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, ξεκίνησε ένα από τα πιο φρικτά εγκλήματα των ναζί στην Ελλάδα, το Ολοκαύτωμα της Βιάννου. Για τρεις ημέρες, από τις 14 έως τις 16 Σεπτεμβρίου, μονάδες της Βέρμαχτ υπό τη διαταγή του διαβόητου στρατηγού Φρίντριχ-Βίλχελμ Μύλερ, γνωστού και ως «σφαγέας της Κρήτης», εξαπέλυσαν μαζικά αντίποινα. Αυτά τα αντίποινα ήταν μια κτηνώδης απάντηση σε ενέργειες ανταρτών της ΕΑΜικής αντίστασης στην περιοχή, οι οποίοι είχαν χτυπήσει τις γερμανικές δυνάμεις.

Σε διάστημα λίγων ημερών, πάνω από 20 χωριά στην επαρχία Βιάννου και τη δυτική Ιεράπετρα γνώρισαν την απόλυτη καταστροφή. Οικισμοί όπως η Άνω Βιάννος, η Κάτω Βιάννος, τα Αμιρά, το Κεφαλοβρύσι, ο Κρεββατάς, το Πεύκο, η Σύμη, το Καλάμι, ο Συκολόγος, ο Μύρτος, τα Γδόχια και οι Μουρνιές, κάηκαν ολοσχερώς, λεηλατήθηκαν και κατεδαφίστηκαν με δυναμίτες. Επιπλέον, πολλές σοδειές και καλλιέργειες αποτεφρώθηκαν, αφήνοντας πίσω τους μια εικόνα βιβλικής καταστροφής.

Το απολογιστικό αποτέλεσμα ήταν τραγικό και συγκλονιστικό: τουλάχιστον 461 έως και πάνω από 500 άμαχοι—ανάμεσά τους ηλικιωμένοι, γυναίκες και παιδιά—εκτελέστηκαν εν ψυχρώ. Παράλληλα, πάνω από 1.000 σπίτια καταστράφηκαν ολοσχερώς. Οι σατανικές διαταγές του Μύλερ όριζαν την άμεση εκτέλεση όλων των ανδρών άνω των 16 ετών, καθώς και όλων όσων συλλαμβάνονταν στην ύπαιθρο, ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου. Σε πολλές περιπτώσεις, Γερμανοί στρατιώτες αγνόησαν τελείως τις όποιες «εξαιρέσεις», δείχνοντας την απόλυτη σκληρότητα του ναζιστικού καθεστώτος.

Το Ολοκαύτωμα της Βιάννου θεωρείται δικαίως το δεύτερο μεγαλύτερο ναζιστικό έγκλημα πολέμου σε βάρος αμάχων στην Ελλάδα, μετά τη σφαγή των Καλαβρύτων. Αποτελεί μια κορυφαία πράξη τρομοκράτησης και επιβολής της ναζιστικής κατοχής, αλλά και παράλληλα επιβεβαίωση της ακατάβλητης αντίστασης του ελληνικού λαού. Η στρατηγική επιλογή της μαζικής καταστροφής από τους ναζί για τον έλεγχο της Κρήτης απηχούσε και πρακτικούς λόγους: η περιοχή της Βιάννου είχε έντονη αντιστασιακή δραστηριότητα και κομβική γεωγραφική σημασία για τους κατακτητές.

Η «πολιτική καμένης γης» και η συλλογική τιμωρία, ωστόσο, δεν εμπόδισαν το φρόνημα των Κρητικών. Αντίθετα, η φρίκη της σφαγής μετατράπηκε, όπως στα Καλάβρυτα και στο Δίστομο, σε σύμβολο εθνικής αντοχής και συλλογικής μνήμης. Η πληγή παραμένει ανοιχτή: κάθε χρόνο τελούνται επίσημες εκδηλώσεις μνήμης στη Βιάννο, όπου έχει ανεγερθεί και Μνημείο Εθνικής Αντίστασης για τα αθώα θύματα.

Ιδιαίτερο ιστορικό βάρος προσδίδει και το γεγονός ότι ο στρατηγός Μύλερ συνελήφθη μετά τον πόλεμο, δικάστηκε στην Αθήνα το 1946 ως εγκληματίας πολέμου και εκτελέστηκε το 1947 στο Χαϊδάρι. Έτσι υπήρξε ένας από τους ελάχιστους υψηλόβαθμους ναζί που τιμωρήθηκαν για τα απεχθή εγκλήματά τους στην Ελλάδα.

Άλλα σημαντικά γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==
  • 326: Η μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Ελένη, ανακαλύπτει στην Ιερουσαλήμ τον Σταυρό του μαρτυρίου του Ιησού Χριστού, έπειτα από μεγάλες ανασκαφές στον Γολγοθά. Η ιστορική αυτή στιγμή θεωρείται σημαντικός σταθμός για την ενίσχυση του χριστιανισμού και τη θρησκευτική ταυτότητα της περιοχής.
  • 628: Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ηράκλειος εισέρχεται θριαμβευτικά από τη Χρυσή Πύλη στην Κωνσταντινούπολη, αφού έχει κατατροπώσει τους Πέρσες και ανακτήσει τον Τίμιο Σταυρό.
ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==
  • 1814: Ανήμερα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Εμμανουήλ Ξάνθος και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ ιδρύουν στην Οδησσό τη «Φιλική Εταιρεία», με σκοπό την προετοιμασία επανάστασης για την απελευθέρωση των Ελλήνων από τον οθωμανικό ζυγό. Η μυστική αυτή οργάνωση σηματοδοτεί την αφετηρία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και ενώνει Έλληνες της διασποράς και της πατρίδας σε κοινό αγώνα.
  • 2000: Ο βουλευτής Γεώργιος Καρατζαφέρης ιδρύει το κόμμα, ΛΑΟΣ.
  • 2001: Αφήνει την τελευταία του πνοή ο Στέλιος Καζαντζίδης, ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες λαϊκούς τραγουδιστές, έχοντας αφήσει πίσω του με τεράστια δισκογραφική δουλειά τόσο σε σπουδαιότητα όσο και σε μέγεθος.

Γεννήσεις

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

1878 – Ίων Δραγούμης: Έλληνας διπλωμάτης, συγγραφέας και πολιτικός, υπήρξε κορυφαίος οργανωτής των ελληνικών κοινοτήτων στον Μακεδονικό Αγώνα και μία από τις σημαντικότερες μορφές του ελληνικού δημοτικισμού. Αγωνίστηκε με πάθος για τα εθνικά ζητήματα τόσο στον διπλωματικό όσο και στον πολιτικό στίβο. Συμμετείχε ενεργά στη διαπραγμάτευση της παράδοσης της Θεσσαλονίκης και εξέδωσε δομικά έργα που διαμόρφωσαν την ελληνική ιδεολογία του 20ού αιώνα. Υπήρξε θύμα του Εθνικού Διχασμού, δολοφονημένος το 1920 στην Αθήνα. Το πλούσιο συγγραφικό του έργο διαμόρφωσε την εθνική, λαϊκή και κοινοτική συνείδηση της εποχής του.

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

1956 – Κώστας Καραμανλής: Έλληνας πολιτικός και νομικός, διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας (2004-2009) και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας (1997-2009). Γεννήθηκε στην Αθήνα και φοίτησε στη Νομική Σχολή Αθηνών, ενώ απέκτησε διδακτορικό στις διεθνείς σχέσεις από το Fletcher School του Πανεπιστημίου Tufts. Εξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης το 1989. Η πολιτική του πορεία σφράγισε εποχές εκσυγχρονισμού, ένταξης στην ΕΕ, τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και άλλες σπουδαίες πολιτικές εξελίξεις.

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

1983 – Έιμι Γουάινχαουζ (Amy Winehouse): Αγγλίδα τραγουδίστρια και τραγουδοποιός με εμβληματική βραχνή φωνή, που άφησε ανεξίτηλο στίγμα στη σύγχρονη μουσική σκηνή. Με καταγωγή από το Λονδίνο, αναδείχθηκε διεθνώς με το βραβευμένο άλμπουμ της «Back to Black» (2006) και παγκόσμιες επιτυχίες όπως το «Rehab». Κέρδισε πέντε βραβεία Grammy και αναβίωσε τη soul και τη jazz με το προσωπικό της, μοναδικό στυλ, παρόλο που η προσωπική της ζωή ήταν ταραχώδης. Έφυγε πρόωρα από τη ζωή το 2011, σε ηλικία μόλις 27 ετών, αφήνοντας πίσω της έναν ανεπανάληπτο θρύλο.

Θάνατοι

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

1960 – Μ. Καραγάτσης (Δημήτριος Ροδόπουλος): Έλληνας πεζογράφος και εμβληματική μορφή της «Γενιάς του ’30». Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1908 και αφηγήθηκε με μοναδική φαντασία, λυρισμό και αμεσότητα τη μεσοπολεμική και μεταπολεμική κοινωνία της Ελλάδας. Έργα του όπως «Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν», «Η μεγάλη χίμαιρα», «Γιούγκερμαν» και το μεταθανάτιο «10» θεωρούνται ορόσημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το ψευδώνυμό του προήλθε από το δέντρο «καραγάτσι» στη Ραψάνη της Θεσσαλίας, ενώ υπήρξε πρόδρομος της νεορεαλιστικής αφήγησης και της μοντέρνας πεζογραφίας στην Ελλάδα.

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

1982 – Γκρέις Κέλι (Grace Kelly): Αμερικανίδα ηθοποιός και μετέπειτα πριγκίπισσα του Μονακό. Κατέκτησε την κορυφή του Χόλιγουντ στη δεκαετία του ’50, πρωταγωνιστώντας σε εμβληματικές ταινίες του Άλφρεντ Χίτσκοκ, όπως «Rear Window», «Dial M for Murder» και «To Catch a Thief». Απέσπασε Όσκαρ το 1954 για το «The Country Girl». Το 1956 παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Ρενιέ του Μονακό και αφιερώθηκε στον φιλανθρωπικό και πολιτιστικό της ρόλο μέχρι τον πρόωρο θάνατό της σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 1982.

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

2001 – Στέλιος Καζαντζίδης: Εμβληματικός Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής, συνθέτης και στιχουργός, που εξέφρασε τις αγωνίες και τα όνειρα των απλών ανθρώπων με τη μοναδική, δωρική φωνή του. Γεννημένος στη Νέα Ιωνία το 1931, ανέδειξε το λαϊκό τραγούδι σε κορυφαία μορφή έκφρασης, μεταφέροντας τον καημό, τη φτώχεια, την ξενιτιά και την ελπίδα σε γενιές Ελλήνων. Η συνεργασία του με μεγάλα ονόματα και διαχρονικές επιτυχίες όπως «Υπάρχω», «Μαντουβάλα», «Το αγριολούλουδο» τον καθιέρωσαν ως έναν από τους σημαντικότερους εκφραστές του ελληνικού τραγουδιού, παραμένοντας σύμβολο αληθινής λαϊκής τέχνης έως σήμερα.

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

2009 – Πάτρικ Σουέιζι (Patrick Swayze): Αμερικανός ηθοποιός, τραγουδιστής και χορευτής που συνδύασε γοητεία, σπάνιο ταλέντο και ευελιξία. Έγινε παγκόσμια γνωστός από τις ταινίες «Dirty Dancing», «Ghost» και τη σειρά «North and South», χαρίζοντας αξέχαστες ερμηνείες σε ρομαντικούς και δυναμικούς ρόλους. Κατέκτησε πολλές διακρίσεις, επηρέασε το σινεμά και τη μουσική, ενώ η γενναία μάχη του με τον καρκίνο στο πάγκρεας συγκίνησε το κοινό διεθνώς.

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

2019 – Τάκης Σπυριδάκης (Παναγιώτης Σπυριδάκης): Έλληνας ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Γεννήθηκε στην Αίγινα το 1958 και καθιερώθηκε στη μεγάλη οθόνη τη δεκαετία του ’80 με χαρακτηριστικούς ρόλους σε ταινίες όπως «Γλυκιά Συμμορία», «Λούφα και Παραλλαγή» και «Ο Κήπος του Θεού». Τιμήθηκε με βραβεία ερμηνείας, αγάπησε το θέατρο και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στο κοινό από ατάκες της διαφήμισης «Αγαπούλα». Έδωσε γενναία μάχη με τον καρκίνο, αφήνοντας αυθεντικό στίγμα στην ελληνική υποκριτική τέχνη.

Εορτολόγιο

  • Θεοκλής
  • Θεόκλεια
  • Σταύρος
  • Σταυρούλα

δειτε ακομα

δειτε ακομα