Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, απαντά δυναμικά στις αντιδράσεις για το άρθρο 18 του νέου νομοσχεδίου, που αφορά το δικαίωμα πρόσβασης στη δικογραφία, υπενθυμίζοντας την ιστορική του διαδρομή και τη συμμόρφωση με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Φλωρίδης: Η νομοθετική επιστροφή του άρθρου 18 και η ευρωπαϊκή διάσταση
Με μια αναλυτική ανάρτηση, ο Γιώργος Φλωρίδης, Υπουργός Δικαιοσύνης, τοποθετήθηκε εμφατικά για το άρθρο 18 του νομοσχεδίου, που επαναφέρει το δικαίωμα πρόσβασης στη δικογραφία. Η τοποθέτηση αυτή έρχεται ως απάντηση στις έντονες αντιδράσεις, κυρίως από τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ) και άλλους νομικούς κύκλους.
Ο κ. Φλωρίδης υπενθυμίζει ότι η συγκεκριμένη διάταξη είχε ήδη νομοθετηθεί το 2014, κατά την περίοδο διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Τόνισε ότι εφαρμόστηκε για πέντε ολόκληρα χρόνια, από το 2014 έως το 2019, χωρίς να προκαλέσει προβλήματα ή αντιδράσεις. Η μακρά περίοδος εφαρμογής της διάταξης του 2014, χωρίς την εμφάνιση «τρόμου» ή «ανησυχιών», αποτελεί βασικό επιχείρημα του Υπουργού κατά των σημερινών αντιδράσεων. Η σιωπηρή κατάργησή της το 2019 από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως σημειώνει, δεν βασίστηκε σε πραγματικά προβλήματα αλλά σε πολιτικές επιλογές.
Ευρωπαϊκό Δίκαιο και εγγυήσεις: Οι προσθήκες στο νέο νομοσχέδιο
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης επισημαίνει ότι η σημερινή επαναφορά της διάταξης δεν είναι μια αυθαίρετη κίνηση, αλλά αποτελεί αναγκαία συμμόρφωση της Ελλάδας με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Η ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2012/13/ΕΕ, η οποία προβλέπει τις προϋποθέσεις πρόσβασης στη δικογραφία, είναι υποχρεωτική για τα κράτη μέλη. Ο κ. Φλωρίδης τονίζει ότι η εν λόγω διάταξη εφαρμόζεται ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Ισπανία, χωρίς να δημιουργεί ζητήματα.
Επιπλέον, υπογραμμίζει πως το άρθρο 18 του νέου νομοσχεδίου περιλαμβάνει πρόσθετες εγγυήσεις για την προστασία των διαδίκων, οι οποίες δεν υπήρχαν στην προηγούμενη ρύθμιση του 2014. Μία από τις σημαντικότερες αυτές εγγυήσεις είναι η δυνατότητα προσφυγής στο Δικαστικό Συμβούλιο, παρέχοντας έτσι ένα επιπλέον επίπεδο προστασίας και δικαστικού ελέγχου.
Οι αποφάσεις του ΕΔΔΑ και οι περιορισμοί στο δικαίωμα πρόσβασης
Στο πλαίσιο της επιχειρηματολογίας του, ο κ. Φλωρίδης αναφέρεται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), του ανώτατου οργάνου για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα, παραθέτει αποφάσεις όπως αυτές στις υποθέσεις Van Mechelen κατά Ολλανδίας (1997), Rowe & Davis κατά Μεγάλης Βρετανίας (2000), και άλλες μεταγενέστερες το 2017 και 2018.
Οι αποφάσεις αυτές του ΕΔΔΑ καθιστούν σαφές ότι το δικαίωμα πρόσβασης σε αποδεικτικά στοιχεία δεν είναι απόλυτο. Αναγνωρίζεται ρητά η δυνατότητα περιορισμού του για λόγους όπως η εθνική ασφάλεια, η προστασία μαρτύρων που διατρέχουν κίνδυνο αντιποίνων, ή η διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τρίτων προσώπων. Αυτή η νομική βάση από το ΕΔΔΑ ενισχύει τη θέση του Υπουργείου, τονίζοντας ότι η ρύθμιση του άρθρου 18 κινείται εντός των ορίων που θέτει το διεθνές δίκαιο και οι αρχές προστασίας των δικαιωμάτων.
Ο Υπουργός εκφράζει την ελπίδα ότι με την ανάγνωση αυτών των αποφάσεων, ο «τρόμος» των «οψίμως ανησυχούντων προστατών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» θα υποχωρήσει, καθώς οι ίδιοι εσίγησαν επί πέντε χρόνια (2014-2019) όταν ίσχυε η ίδια διάταξη, η οποία επαναφέρεται τώρα με ενισχυμένες εγγυήσεις.
