Φαντάζεστε έναν κόσμο όπου η άδεια κυκλοφορίας ενός οχήματος κοστίζει όσο ένα πολυτελές σπορ αυτοκίνητο; Στη Σιγκαπούρη, αυτό δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά η σκληρή πραγματικότητα, όπου η κατοχή αυτοκινήτου αποτελεί προνόμιο των λίγων.
Γιατί τα αυτοκίνητα είναι απλησίαστα στη Σιγκαπούρη;
Η τελική τιμή ενός μοντέλου διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες, όπως το κόστος έρευνας και ανάπτυξης, η παραγωγή, και το επιθυμητό περιθώριο κέρδους της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ωστόσο, το φορολογικό καθεστώς της κάθε χώρας παίζει καθοριστικό ρόλο. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, τα υψηλά τέλη κυκλοφορίας και οι φόροι στα μεγάλα κυβικά περιορίζουν σημαντικά τη ζήτηση για οχήματα με μεγάλους κινητήρες.
Υπάρχει όμως μια χώρα όπου η ίδια η άδεια κυκλοφορίας ενός οχήματος αποτελεί είδος πολυτελείας: η Σιγκαπούρη.
Το «Πιστοποιητικό Δικαιώματος Ιδιοκτησίας Οχήματος» (COE)
Η Σιγκαπούρη εφαρμόζει ένα από τα πιο περιοριστικά συστήματα αγοράς αυτοκινήτου παγκοσμίως, εδώ και 35 χρόνια. Για να αποκτήσει κάποιος αυτοκίνητο, είναι υποχρεωμένος να εξασφαλίσει ένα Πιστοποιητικό Δικαιώματος Ιδιοκτησίας Οχήματος (COE). Αυτό το έγγραφο αποκτάται αποκλειστικά μέσω δημοπρασίας, η οποία πραγματοποιείται κάθε δύο εβδομάδες, και έχει διάρκεια ισχύος 10 χρόνια.
Το κόστος του COE είναι εξωφρενικό. Για ένα αυτοκίνητο με κινητήρα άνω των 1,6 λίτρων ή 130 ίππων, το κόστος μπορεί να φτάσει τα 100.000 ευρώ. Ακόμη και για μικρότερα μοντέλα, η τιμή του πιστοποιητικού παραμένει απαγορευτική, αγγίζοντας τα 72.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ένα φαινομενικά «προσιτό» αυτοκίνητο, στη Σιγκαπούρη μετατρέπεται αυτόματα σε αγαθό πολυτελείας.
- Το Toyota Yaris Cross, που στην Ελλάδα ξεκινά από 24.120 ευρώ, στη Σιγκαπούρη ξεπερνά τα 121.000 ευρώ.
- Το Volkswagen Golf κοστίζει πάνω από 128.600 ευρώ.
- Το ηλεκτρικό Citroen C4 ξεπερνά τα 122.000 ευρώ.
Ο στόχος του συστήματος και οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα
Βασικός στόχος αυτού του συστήματος είναι ο αυστηρός έλεγχος του αριθμού των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στη χώρα. Η κυβέρνηση έχει θέσει ανώτατο όριο τα 950.000 οχήματα συνολικά, αποτρέποντας το κυκλοφοριακό χάος που μαστίζει άλλες ασιατικές μεγαλουπόλεις. Σήμερα, στη Σιγκαπούρη αναλογούν μόλις 11 αυτοκίνητα ανά 100 κατοίκους, ποσοστό από τα χαμηλότερα παγκοσμίως.
Ο μέσος ετήσιος οικογενειακός μισθός ανέρχεται περίπου στα 83.800 ευρώ, ποσό που δεν επαρκεί για την αγορά ενός νέου αυτοκινήτου. Έτσι, η πλειονότητα των νοικοκυριών βασίζεται στα δημόσια μέσα μεταφοράς (ΜΜΜ), τα οποία είναι ιδιαίτερα αποδοτικά, προσιτά και καλύπτουν κάθε απόσταση με εισιτήρια που σπάνια ξεπερνούν τα 2 ευρώ.
Αυτοκίνητο ως σύμβολο status
Για οικογένειες με μικρά παιδιά, η έλλειψη αυτοκινήτου είναι πιο περίπλοκη, καθώς η μετακίνηση με ΜΜΜ μπορεί να είναι δύσκολη. Ακόμη και στην αγορά των μεταχειρισμένων οχημάτων, οι τιμές είναι εξωφρενικές. Ένα Hyundai Elantra, για παράδειγμα, μπορεί να κοστίσει περίπου 50.000 ευρώ.
Εν τέλει, η ιδιοκτησία αυτοκινήτου στη Σιγκαπούρη έχει καταλήξει να αποτελεί προνόμιο των λίγων και ισχυρό σύμβολο κοινωνικού status. Παρόλα αυτά, από κυβερνητικής πλευράς, το μοντέλο θεωρείται επιτυχημένο, καθώς η πόλη-κράτος έχει αποφύγει την κυκλοφοριακή συμφόρηση, μειώνοντας παράλληλα τους ρύπους και εξασφαλίζοντας ένα αποδοτικό μοντέλο αστικής κινητικότητας.
