Η ηλεκτροδότηση των πλοίων στα ευρωπαϊκά λιμάνια είναι το κλειδί για μια πιο πράσινη ναυτιλία, ωστόσο οι υποδομές είναι ακόμα ανεπαρκείς.
Η πρόκληση της ηλεκτροδότησης στα ευρωπαϊκά λιμάνια
Η μετάβαση σε μια βιώσιμη ναυτιλία απαιτεί την ευρεία υιοθέτηση της χολικής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας (OPS) για τα ελλιμενιζόμενα πλοία. Μια πρόσφατη μελέτη από την οικολογική οργάνωση Transport & Environment (T&E) σε συνεργασία με τον νορβηγικό νηογνώμονα DNV καταδεικνύει ότι λιγότερο από το 20% των απαιτούμενων υποδομών έχει εγκατασταθεί ή συμβασιοποιηθεί στα ευρωπαϊκά λιμάνια.
Τα κρουαζιερόπλοια ευθύνονται για δυσανάλογα υψηλές εκπομπές σε περιοχές κοντά σε αστικά κέντρα, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη επιταχυνόμενων επενδύσεων σε ηλεκτροδότηση λιμένων.
Τέσσερις βασικές προτάσεις για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης
Η T&E και ο DNV προτείνουν:
- Επείγουσα εφαρμογή OPS στα κρουαζιερόπλοια έως το 2028, νωρίτερα από την αρχική προθεσμία του 2030, λόγω των υψηλών εκπομπών και της ετοιμότητας των τεχνολογιών.
- Ενσωμάτωση της παράκτιας ηλεκτροδότησης στο πλαίσιο RED III για τις ανανεώσιμες πηγές, ώστε να εξασφαλιστούν μηχανισμοί οικονομικής ενίσχυσης και βιωσιμότητας.
- Χρηματοδοτική στήριξη μέσω του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) της Ε.Ε. και του μηχανισμού AFIF, που θα ενισχύσει την ανάπτυξη υποδομών για εναλλακτικά καύσιμα και δίκτυα OPS.
- Επέκταση της υποχρεωτικής εφαρμογής OPS σε περισσότερους τύπους πλοίων, συμπεριλαμβανομένων μικρότερων και έως τώρα εξαιρούμενων μονάδων, μέσω αναθεωρήσεων των κανονισμών AFIR και FuelEU Maritime.
Αναλυτικά ευρήματα της μελέτης
Η μελέτη αναδεικνύει μια σοβαρή υστέρηση στις υποδομές ηλεκτροδότησης, με μόλις τέσσερα από 31 μεγάλα ευρωπαϊκά λιμάνια να έχουν εγκαταστήσει ή συμφωνήσει για περισσότερα από τα μισά απαιτούμενα σημεία σύνδεσης.
Τα λιμάνια που ξεχωρίζουν για την πρόοδο στην ηλεκτροδότηση κρουαζιεροπλοίων άνω των 5.000 GT περιλαμβάνουν το Αμβούργο, τη Χάβρη, τη Ρουέν, τη Βαλέτα και τη Βενετία. Για επιβατηγά πλοία αντίστοιχου μεγέθους, υφίστανται καλύψεις σε Γκέτεμποργκ, Klaipeda, Ρότερνταμ και Βενετία.
Παράλληλα, κανένα από τα μεγάλα λιμάνια δεν έχει αναπτύξει υποδομές για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων άνω των 5.000 GT, ενώ η πλειονότητα των υπαρχουσών συνδέσεων υψηλής τάσης καλύπτει τις ανάγκες πλοίων υψηλών απαιτήσεων ισχύος.
Παράμετροι και εξελίξεις
Η ισορροπία ανάμεσα στις υποδομές υψηλής και χαμηλής τάσης είναι κρίσιμη, καθώς πλοία με περιορισμένες ενεργειακές ανάγκες δεν μπορούν να χρησιμοποιούν πάντα τις υψηλής τάσης συνδέσεις. Επίσης, σχεδόν όλοι οι λιμένες σχεδιάζουν περαιτέρω σημεία σύνδεσης τα οποία δεν έχουν ακόμα συμβασιοποιηθεί.
Η επιβολή χρήσης OPS από πλοία άνω των 5.000 GT έως το 2030 στα λιμάνια του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών καθιστά επιτακτική την ανάγκη άμεσης δράσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να μην καθυστερήσει η ναυτιλιακή ενεργειακή μετάβαση και να διασφαλιστεί ένα καθαρότερο περιβάλλον.
