Η συνεχής αύξηση των συνταξιοδοτήσεων στην Ελλάδα δημιουργεί σημαντικές προκλήσεις για την αγορά εργασίας και το ασφαλιστικό σύστημα.
Ραγδαίες αλλαγές στην αγορά εργασίας και τις συνταξιοδοτήσεις
Τα τελευταία πέντε χρόνια, καταγράφεται έντονη κινητικότητα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, με τις συνολικές αποχωρήσεις εργαζομένων να υπερβαίνουν τις 990.000. Η τάση αυτή συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024, παρά τη σχετική σταθεροποίηση που φαινόταν τα προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με επίσημα δεδομένα, περίπου έξι στους δέκα ασφαλισμένους επιλέγουν να αποχωρήσουν από την εργασία πριν φτάσουν στα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, αξιοποιώντας πρόωρα συνταξιοδοτικά προγράμματα.
Αιτήσεις συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ: Μια ρεαλιστική εικόνα
Το 2024 οι αιτήσεις προς τον ΕΦΚΑ ανήλθαν σε περίπου 201.000, διατηρώντας υψηλή δυναμική όπως και τα προηγούμενα έτη:
- Το 2020, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης έφτασαν τις 176.000.
- Το 2021 αυξήθηκαν στις 212.000, σημειώνοντας μικρή άνοδο.
- Το 2022 παρουσίασαν σταθερότητα με περίπου 211.000 αιτήσεις.
- Το 2023 καταγράφηκε μικρή πτώση στα 190.000 αιτήματα.
Ειδικές καταβολές εισφορών ανά επαγγελματική κατηγορία
- Για τους μισθωτούς, οι εισφορές ανέρχονται στο 10% του ακαθάριστου μισθού και αποδίδονται μέσω ΑΠΔ.
- Για μη μισθωτούς, η εισφορά αγγίζει το 50% της επιλεγόμενης ασφαλιστικής κατηγορίας, με ειδικές ρυθμίσεις για επαγγελματικές ομάδες όπως δικηγόροι και μηχανικοί.
Η δημογραφική επίπτωση της γενιάς των baby boomers
Η έξοδος από την εργασία της γενιάς των baby boomers (γεννημένοι μεταξύ 1946 και 1964) επιτείνει τη φόρτιση στο ασφαλιστικό σύστημα. Στην Ελλάδα, η κορύφωση των γεννήσεων επετεύχθη μεταξύ 1960 και 1965, με πάνω από 170.000 γεννήσεις ετησίως – αριθμός σχεδόν διπλάσιος από τα σημερινά επίπεδα.
Η εκτιμώμενη ολοκλήρωση της συνταξιοδότησης αυτής της γενιάς αναμένεται έως το 2029, με τους ρυθμούς αποχωρήσεων εργαζομένων να παραμένουν αυξημένοι. Μελέτες δείχνουν πως το διάστημα 2022–2029 θα παρουσιάσει διπλάσιο ετήσιο ρυθμό αποχωρήσεων σε σχέση με την περίοδο 2015–2022, επιβεβαιώνοντας την έντονη δημογραφική μεταβολή.
