Η Ιρλανδία πρωτοπορεί στην Ευρώπη με νέα νομοθεσία που απαγορεύει το εμπόριο με ισραηλινούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, στέλνοντας ισχυρό μήνυμα διεθνούς δικαίου και ηθικής.
Νομοθετική πρωτοβουλία για εμπορικό μποϊκοτάζ ισραηλινών οικισμών
Ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών και Εμπορίου, Σάιμον Χάρις, παρουσίασε το νομοσχέδιο με τίτλο «Απαγόρευση της Εισαγωγής Προϊόντων από Ισραηλινούς Οικισμούς στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη», καθιστώντας την Ιρλανδία την πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που νομοθετεί με στόχο το εμπόριο με τους οικισμούς της Δυτικής Όχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Το νομοσχέδιο ήδη εγκρίθηκε από την κυβέρνηση και προχωρά για προκαταρκτικό έλεγχο στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Εμπορίου.
Προστασία μέσω τελωνειακών μέτρων και ταχυδρομικού διαχωρισμού
Με την εφαρμογή του νέου νόμου, κάθε εισαγωγή προϊόντων από τους ισραηλινούς οικισμούς θα θεωρείται παράνομη σύμφωνα με τον Τελωνειακό Νόμο του 2015. Οι αρμόδιες τελωνειακές αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν, κατασχέσουν και δημεύσουν προϊόντα που προέρχονται από αυτούς τους οικισμούς. Επιπλέον, το νομοσχέδιο αξιοποιεί το ισραηλινό ταχυδρομικό σύστημα των οικισμών – ήδη σε χρήση από την Ευρωπαϊκή Ένωση – προκειμένου να διαχωρίζονται τα προϊόντα αυτά από τα ισραηλινά εμπορεύματα που παράγονται εντός των επίσημων ορίων του Ισραήλ.
Η διεθνής νομική βάση της απαγόρευσης
Η υιοθέτηση αυτού του νομοθετικού μέτρου βασίζεται στη Γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ) της 19ης Ιουλίου 2024, η οποία κήρυξε τους ισραηλινούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ παράνομους, παραβιάζοντας το Άρθρο 49 της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης. Το ICJ κάλεσε όλα τα κράτη να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα, περιλαμβανομένης της διακοπής κάθε οικονομικής, στρατιωτικής ή τεχνολογικής υποστήριξης προς τον Ισραήλ έναντι αυτών των παράνομων οικισμών.
Αντιδράσεις και διαμάχες στο πολιτικό πεδίο
Η κίνηση της ιρλανδικής κυβέρνησης έλαβε ανάμεικτες αντιδράσεις. Ο πρώην Ιρλανδός υπουργός Δικαιοσύνης και Άμυνας, Άλαν Σάτερ, επέκρινε την απόφαση χαρακτηρίζοντας το νομοσχέδιο ως παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου και επισημαίνοντας την ιστορική πρωτοτυπία σε σχέση με το μποϊκοτάζ εβραϊκών προϊόντων από ευρωπαϊκή κυβέρνηση, πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Προοπτικές για την ευρωπαϊκή πολιτική
Η Ιρλανδία, μαζί με ομόλογούς της από το Βέλγιο, τη Φινλανδία, το Λουξεμβούργο, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Σλοβενία, την Ισπανία και τη Σουηδία, κάλεσαν πρόσφατα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την διακοπή όλων των εμπορικών σχέσεων με τους ισραηλινούς οικισμούς, εναρμονιζόμενες με τις διεθνείς υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη γνωμοδότηση του ICJ.
Αντίδραση του Ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών
Ο Ισραηλινός Υπουργός Εξωτερικών, Γκίντεον Σαάρ, χαρακτήρισε την κίνηση «λυπηρή, ειδικά εν μέσω των υπαρξιακών μαχών που δίνει το ίδιο το Ισραήλ», τονίζοντας ότι πρόκειται για μια εμμονή που πλήττει τα θεμελιώδη συμφέροντα τόσο του Ισραήλ όσο και της Ευρώπης.
Today Ireland becomes the first country in Europe to bring forward legislation to ban trade with the Occupied Palestinian Territories.
Ireland is speaking up and speaking out against the genocidal activity in Gaza.
Every country must pull every lever at its disposal. pic.twitter.com/Z4RTjqntEY— Simon Harris TD (@SimonHarrisTD) June 24, 2025