Η αναπαραγωγική ιατρική στην Ελλάδα σήμερα αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις, καθώς τα ζευγάρια επιλέγουν να δημιουργήσουν οικογένεια σε μεγαλύτερη ηλικία, όμως η τεχνολογία προσφέρει νέους δρόμους ελπίδας.
Οι σύγχρονες προκλήσεις στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, ο τομέας της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής γνωρίζει αύξηση, κυρίως λόγω της απόφασης πολλών γυναικών να τεκνοποιήσουν σε μέση ηλικία άνω των 40 ετών. Η γονιμότητα μειώνεται σημαντικά με την ηλικία: μία γυναίκα στα 30 έχει περίπου 90% πιθανότητες για εγκυμοσύνη, ενώ στα 40 το ποσοστό πέφτει στο 15%. Αυτή η δημογραφική τάση δυσκολεύει σημαντικά τη διαδικασία της αναπαραγωγής.
Ωστόσο, η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία. Η μέθοδος της υαλοποίησης ωαρίων έχει βελτιώσει τις πιθανότητες διατήρησης και επιτυχημένης εγκυμοσύνης μέσω κατάψυξης ωαρίων, ενώ σήμερα γυναίκες επιλέγουν να καταψύχουν τα ωάριά τους στα 25-30 χρόνια ως μορφή ασφαλιστικής δικλείδας για το μέλλον.
Ηθικά και κοινωνικά ζητήματα στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Οι ηθικές προκλήσεις στην αναπαραγωγική τεχνολογία είναι σημαντικές. Ο ρόλος του ιατρού δεν περιορίζεται σε επιστημονική υποστήριξη, αλλά περιλαμβάνει και ηθικό υπεύθυνο σχεδιασμό, σύμφωνα με τις αρχές του Ιπποκράτη.
Το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα υποστηρίζει τη γονιμότητα μέχρι και τα 54 χρόνια, δίνοντας δυνατότητα σε πολλές γυναίκες να ακολουθήσουν τη μητρότητα ακόμα και σε μεγαλύτερη ηλικία, πάντα όμως με προτεραιότητα στην υγεία τους και του παιδιού.
Η Αρχή Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής επιτελεί εποπτικό ρόλο, διασφαλίζοντας ποιότητα στις θεραπείες και προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών.
Τεχνολογία αναπαραγωγής και δημογραφικό πρόβλημα
Η χώρα αντιμετωπίζει έντονη υπογεννητικότητα, με τις γεννήσεις να μειώνονται κατά 50% περίπου την τελευταία δεκαετία. Παρ’ όλα αυτά, το 20% των γεννήσεων στην Ελλάδα πραγματοποιείται μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, αποδεικνύοντας τον καταλυτικό ρόλο της τεχνολογίας στην αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος.
Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν παρέχει ολιστική οικονομική υποστήριξη για τη θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης. Παρά το μερικό κάλυμμα από τον ΕΟΠΥΥ, το συνολικό κόστος παραμένει βαρύ για τα ζευγάρια. Η πρόταση για εισαγωγή «κουπονιών εξωσωματικής» στο υφιστάμενο σύστημα θα μπορούσε να διευκολύνει σημαντικά τις προσπάθειες αναπαραγωγής.
Θεσμικές μεταρρυθμίσεις και δημογραφική πολιτική
Σημαντική πρόοδο έχει καταγράψει το Υπουργείο Οικογένειας με την ίδρυση του Παρατηρητηρίου Δημογραφικής Πολιτικής και την εφαρμογή κινήτρων επιστροφής του επιστημονικού δυναμικού. Η αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ως μέρος της λύσης στο δημογραφικό επεκτείνει τα όρια της εθνικής πολιτικής, δίνοντας ελπίδα για αναζωογόνηση του πληθυσμού.
Η ζωή και το έργο ενός σύγχρονου γυναικολόγου αναπαραγωγής
Ο Δρ. Στέφανος Χανδακάς, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος και Ενδοσκοπικός Χειρουργός Αναπαραγωγής, συνδυάζει την επιστημονική εμπειρία με την προσωπική του οικογένεια, όπου μεγαλώνει τέσσερις κόρες. Η καθημερινότητά του καταδεικνύει τη σημασία της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικού έργου και οικογενειακής ζωής.
Η σημαντικότητα της σωστής ιατρικής προσέγγισης
Το 80% των προβλημάτων υπογονιμότητας απαιτούν απλές ιατρικές παρεμβάσεις, όχι απαραιτήτως εξωσωματική γονιμοποίηση. Η ακριβής διάγνωση και η ενδεδειγμένη θεραπεία μπορούν να αλλάξουν ριζικά τις προοπτικές ενός ζευγαριού, διασφαλίζοντας φυσιολογική εγκυμοσύνη όταν είναι εφικτό.
Προσωπικές αξίες και κοινωνικό μήνυμα
Ο Δρ. Χανδακάς προβάλλει αξίες όπως η συνέπεια, η ειλικρίνεια και η αφοσίωση στην ανθρώπινη ζωή. Η προσωπική του συμβουλή για όσους επιθυμούν παιδί είναι να μη αναβάλλουν τη γονεϊκότητα για το τέλος της επαγγελματικής ή ακαδημαϊκής πορείας. Η μητρότητα και η πατρότητα πρέπει να εντάσσονται στη ζωή με ευελιξία και υποστηρικτικά πλαίσια.
Η κοινωνία καλείται να επαναπροσδιορίσει το αφήγημα γύρω από το παιδί και την οικογένεια, αναγνωρίζοντας τόσο τις προκλήσεις όσο και τις ανεκτίμητες χαρές που φέρνει η γονεϊκότητα.
