Η κλιματική αλλαγή πλήττει δυσανάλογα τους πιο ευάλωτους κοινωνικά και οικονομικά πολίτες, δημιουργώντας σοβαρές ανισότητες στην Ελλάδα.
Κοινωνικές και Οικονομικές Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στα Ελληνικά Νοικοκυριά
Η κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα δεν αποτελεί μια ομοιόμορφη απειλή για όλο τον πληθυσμό. Η πρόσφατη ανάλυση του ΙΟΒΕ αποκαλύπτει ότι τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα είναι πιο εκτεθειμένα σε φυσικές καταστροφές και δυσκολεύονται πιο πολύ να ανακάμψουν από τις οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Αυτό ενισχύει την ήδη υπάρχουσα κοινωνική ανισότητα και την τρωτότητα των πιο ευάλωτων ομάδων.
Η διαφορά αυτή επιτείνεται από τη γεωγραφική κατανομή των προβλημάτων: περιοχές όπως η Πελοπόννησος αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά κινδύνου φτώχειας (35,7% το 2023), ενώ περιοχές όπως η Κρήτη εμφανίζουν σημαντική βελτίωση (18,5% και μείωση κατά 16,3 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία πενταετία).
Ανισότητες στην Κατανομή Εισοδημάτων και Τρωτότητα στην Κλιματική Αλλαγή
Η εισοδηματική ανισότητα παραμένει ένας κρίσιμος παράγοντας που καθορίζει την ευπάθεια των νοικοκυριών στην κλιματική κρίση. Με δείκτη S80/S20 στο 5,3 το 2023 έναντι 4,7 στην ΕΕ, η Ελλάδα εμφανίζει ανοικτή ψαλίδα στο εισόδημα μεταξύ των πλουσιότερων και φτωχότερων πολιτών.
Η ανισότητα αυτή είναι πιο έντονη στους νέους κάτω των 65 ετών, όπου τα πιο εύπορα νοικοκυριά έχουν εισόδημα σχεδόν 6 φορές μεγαλύτερο από τα φτωχότερα, γεγονός που δυσχεραίνει την πρόσβασή τους σε πόρους για την αντιμετώπιση των συνεπειών της αλλαγής του κλίματος.
Κοινωνική Πολιτική και Ανάγκη για Στοχευμένες Παρεμβάσεις
Για να αντιμετωπιστεί η επιδείνωση των κοινωνικών ανισοτήτων λόγω της κλιματικής αλλαγής, απαιτούνται στρατηγικές ενίσχυσης των οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών και περιφερειακές πολιτικές προσαρμογής. Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ευπαθών ομάδων, ειδικά σε περιοχές με αυξημένη φτώχεια όπως η Πελοπόννησος, είναι καίρια για τη δίκαιη αντιμετώπιση των κινδύνων που ανακύπτουν από την κλιματική κρίση.