Η ανατροπή στις σχέσεις Τουρκίας-Λιβύης ανοίγει νέους ορίζοντες, καθώς ανατολική Λιβύη υπό τον Χαλίφα Χαφτάρ επιδιώκει επαναπροσέγγιση αλλά κρατά επιφυλάξεις για το κρίσιμο μνημόνιο.
Η στάση της ανατολικής Λιβύης απέναντι στο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο
Παρότι ο στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ φαίνεται να επιθυμεί τη βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία, η Βουλή της Λιβύης δεν σχεδιάζει προς το παρόν ούτε να εγκρίνει ούτε να απορρίψει το παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών δικαιοδοσίας. Η θέση αυτή αναδεικνύει την πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί γύρω από μια συμφωνία ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας.
Η ιστορική αλλαγή στις διμερείς σχέσεις
Όπως σημειώνει το Middle East Eye, «μόλις πριν από λίγα χρόνια, ούτε καν θα συζητούνταν μια πιθανή ναυτιλιακή συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και ανατολικής Λιβύης που ελέγχει ο Χαφτάρ». Αυτή η ραγδαία μετατόπιση αντανακλά τις νέες ισορροπίες στην περιοχή, όπου ο ίδιος ο Χαφτάρ αναζητά την τουρκική υποστήριξη, αποδεικνύοντας τον πολύπλοκο και ευμετάβλητο χαρακτήρα της λιβυκής πολιτικής σκηνής.
Ο ρόλος των απογόνων του Χαλίφα Χαφτάρ στην Τουρκία
Τον Απρίλιο, ο γιος του στρατηγού, Σαντάμ Χαφτάρ, πραγματοποίησε μια επίσημη επίσκεψη στην Άγκυρα, γεγονός που θεωρείται ορόσημο στις διμερείς σχέσεις. Η συνάντηση έγινε ύστερα από πρόσκληση του αρχηγού των τουρκικών χερσαίων δυνάμεων, στρατηγού Σελτσούκ Μπαϊρακτάρογλου, ενώ η τουρκική κυβέρνηση φαίνεται να διατηρεί ανοικτό παράθυρο διαλόγου μαζί τους.
Επιπλέον, ο Μπελκασέμ Χαφτάρ, ο άλλος γιος του στρατάρχη και γενικός διευθυντής του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης της Λιβύης, επισκέφθηκε την Τουρκία τον Ιούλιο του προηγούμενου έτους, δείχνοντας ενδιαφέρον για περαιτέρω ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.
Διορατικότητα και αβεβαιότητα στις στρατηγικές κινήσεις
Ο ερευνητής του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Στρατηγικών Ερευνών (GISR), Μπιλγκεχάν Οζτούρκ, επισημαίνει πως η «κίνηση» της κυβέρνησης στην ανατολική Λιβύη δεν αναμένεται να αποδώσει άμεσα λειτουργικά αποτελέσματα, υποδεικνύοντας την περιπλοκότητα των γεωπολιτικών εξελίξεων.
Αμυντική συνεργασία και γεωπολιτικές προοπτικές
Η φιλοξενία του αντιστράτηγου Σαντάμ Χαλίφα Χαφτάρ στην Άγκυρα από τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ τον Απρίλιο, σε συνδυασμό με τις επαφές σε στρατιωτικό επίπεδο, αναδεικνύει μια προσπάθεια διεύρυνσης των στρατιωτικών και διπλωματικών δεσμών μεταξύ των δύο πλευρών. Η ανάπτυξη αυτών των επαφών υποδηλώνει πιθανή σταδιακή αναθεώρηση της τουρκικής πολιτικής στη Λιβύη.