Αμερικανοί βουλευτές εκφράζουν την ανησυχία τους για τις τουρκικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ανησυχία Αμερικανών Βουλευτών για τουρκικές παραβιάσεις
Μια διακομματική επιστολή που στάλθηκε στον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ αναδεικνύει την ανησυχία Αμερικανών βουλευτών για την επανεμφάνιση τουρκικών παραβιάσεων στον ελληνικό εναέριο χώρο και στα ελληνικά χωρικά ύδατα.
Οι νομοθέτες τονίζουν ότι οι ενέργειες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και την περιφερειακή σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Επίσης, επισημαίνουν ότι μια πιθανή επιστροφή της Άγκυρας στο πρόγραμμα των F-35 θα μπορούσε να διαταράξει την ευαίσθητη ισορροπία στην περιοχή.
Η επιστολή εγείρει σοβαρά ζητήματα, καλώντας τον Αμερικανό πρόεδρο να τα συζητήσει σε περίπτωση συνάντησης με τον Τούρκο ομόλογό του.
BREAKING: Members of Congress have sent a letter to President Trump in anticipation of a reported meeting with President Erdogan.
Read the letter now: https://t.co/Y8fhR3JzzN pic.twitter.com/dm3KEUmPbl
— HellenicLeaders (@HellenicLeaders) May 8, 2025
Η επιστολή αναφέρει, μεταξύ άλλων:
- Τις ηγεμονικές και αναθεωρητικές φιλοδοξίες της Τουρκίας, όπως αυτές εκφράζονται στο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
- Τη στενή σχέση του Ερντογάν με ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις.
- Την οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Οι νομοθέτες παροτρύνουν τον Ντόναλντ Τραμπ να θέσει τα εξής ζητήματα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν:
- Τη χρήση των F-16 αμερικανικής κατασκευής από την Τουρκία για συστηματικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου.
- Τη μη επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 εφόσον διατηρεί το σύστημα S-400 και συνεχίζει τις αποσταθεροποιητικές της ενέργειες.
Η διακομματική επιστολή υπογράφεται από 22 νομοθέτες, μεταξύ των οποίων ο ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας Γκρέγκορι Μικς. Η πρωτοβουλία ανήκε στη Δημοκρατική βουλευτή Ντίνα Τίτους.
Ηγεμονικές Φιλοδοξίες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσαιόγη
«Εδώ και χρόνια, ο πρόεδρος Ερντογάν ανταγωνίζεται τους γείτονες της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων των συμμάχων στο ΝΑΤΟ, παραβιάζοντας τον ελληνικό εναέριο χώρο, κατέχοντας παράνομα τμήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρενοχλώντας πλοία στο Αιγαίου και απειλώντας να εισβάλει στην Ελλάδα και το Ισραήλ. Παρά τη συνολική ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, είμαστε ιδιαίτερα ανήσυχοι από την ξαφνική αύξηση των παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου με αεροσκάφη F-16, τα οποία έχουν παρασχεθεί από τις ΗΠΑ στην Άγκυρα, και τις παραβιάσεις των χωρικών υδάτων της Ελλάδας που έχουν συμβεί τον τελευταίο χρόνο. Αυτή η συμπεριφορά είναι απαράδεκτη για έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ και αποτελεί συνεχή απειλή για την ασφάλεια ενός ζωτικού Ευρωπαίου εταίρου. Σε αυτό το πλαίσιο, μια ευαίσθητη ισορροπία στην περιοχή θα ανατραπεί εάν η Τουρκία επανεντασσόταν στο πρόγραμμα των F-35.»
«Ο πρόεδρος Ερντογάν έχει επίσης υιοθετήσει την ανησυχητική αναθεωρητική πολιτική που ονομάζεται «Γαλάζια Πατρίδα». Αυτό χρησιμεύει ως πολιτική και στρατιωτική αιτιολογία για την προώθηση της κυριαρχίας του στην Ανατολική Μεσόγειο εις βάρος η άλλων περιφερειακών δυνάμεων. Υπό την αιγίδα της «Γαλάζιας Πατρίδας», τα τουρκικά σκάφη αμφισβητούν τις ελληνικές και κυπριακές ΑΟΖ με υψηλό ρυθμό. Ο Ερντογάν διεκδικεί κοιτάσματα φυσικού αερίου στα ανοικτά των ακτών της Κύπρου. Υπέγαψε μάλιστα μνημόνιο με την προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης στην Τρίπολη, το οποίο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτή η πολιτική περιφρονεί το Διεθνές Δίκαιο, ιδίως τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και προωθεί τους στόχους του Ερντογάν για περιφερειακή κυριαρχία και τις νεοοθωμανικές φιλοδοξίες του.»
«Επίσης, ο πρόεδρος Ερντογάν συνεχίζει να κατέχει άδικα και παράνομα την Κυπριακή Δημοκρατία. Πριν από πενήντα ένα χρόνια, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και ξεκίνησε μια φρικτή εκστρατεία για εθνοκάθαρση τμημάτων του νησιού, καταστροφή θρησκευτικών μνημείων και απαγωγή και εξαφάνιση Ελληνοκυπρίων που ζούσαν εκεί. Έκτοτε, η λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», η οποία καταλαμβάνει περίπου το ένα τρίιτο του εδάφους του νησιού, έχει κριθεί παράνομη από πολλά διαδοχικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Τουρκία έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τα διάφορα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν στην Κύπρο.»
Σχέσεις με Ρωσία και Κατοχή του Συστήματος S-400
«Επιπλέον, η Τουρκία έχει υιοθετήσει πολιτικές που υποστηρίζουν αντιπάλους του ΝΑΤΟ, όπως η Ρωσία. Αυτή η στάση αποδεικνύεται ξεκάθαρα από την αγορά του ρωσικού συστήματος πυραυλικής άμυνας S-400 από τον Ερντογάν το 2019, το η οποία διατηρεί μέχρι σήμερα. Αυτή η απόφαση προκάλεσε την αποχώρηση της Άγκυρας από το πρόγραμμα των F-35 και την επιβολή κυρώσεων, σύμφωνα με τον Νόμο CAATSA. Η παρουσία ρωσικής τεχνολογίας εντός του ΝΑΤΟ αποτελεί απειλή τόσο για την ασφάλεια όσο και για τον κυβερνοχώρο για ολόκληρη τη συμμαχία, καθώς οι S-400 είναι εντελώς ασύμβατοι με την τεχνολογία του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των F-35. Κατά συνέπεια, το Κογκρέσο αποδοκίμασε την απόφαση του Ερντογάν και ψήφισε νομοθεσία το 2019 που εμπόδιζε τη μεταφορά οποιουδήποτε αεροσκάφους F-35 ή εξοπλισμού υποστήριξης η εξαρτημάτων στην Τουρκία, καθώς και οποιασδήποτε πνευματικής ιδιοκτησίας, τεχνικών δεδομένων η υλικής υποστήριξης που απαιτείται για τη συντήρηση των αεροσκαφών F-35.»
Σχέσεις με Χαμάς και Ισλαμιστικές Ομάδες
«Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, οι εκατοντάδες τρομοκράτες της Χαμάς εισέβαλαν στο Ισραήλ και πραγματοποίησαν μια φρικτή επίθεση εναντίον αθώων πολιτών, ηγέτες από όλο τον κόσμο καταδίκασαν έντονα την επίθεση και κάλεσαν τη Χαμάς να απελευθερώσει τους ομήρους και να καταθέσει τα όπλα. Ωστόσο, ένας ηγέτης δεν το έ κανε. Αντ’ αυτού, ο Ερντογάν είπε ότι «η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση. Είναι μια ομάδα απελευθέρωσης». Έκτοτε, ο Ερντογάν ενεργεί ως ο κύριος προστάτης της Χαμάς. Έχει επιτρέψει στην Τουρκία να χρησιμεύσει ως ο κόμβος των διεθνών οικονομικών συναλλαγών της τρομοκρατικής ομάδας. Έχει εξισώσει τις ενέργειες του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου με εκείνες του Χίτλερ, με πιο αξιοσημείωτο παράδειγμα την ομιλία του στην Εβδομάδα Ύψηλού Επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο του 2024. Έχει ανακοινώσει το τέλος κάθε εμπορίου με το Ισραήλ. Απέκλεισε κάθε πιθανή συνεργασία του ΝΑΤΟ με το Ισραήλ, απειλώντας μάλιστα να εισβάλει στο Ισραήλ.»
«Ταυτόχρονα, ο Ερντογάν επιδίωξε στενότερους προσωπικούς και πολιτικούς δεσμούς με την ανώτερη ηγεσία της Χαμάς. Έχει προσφέρει ασφαλές καταφύγιο σε τρομοκράτες της Χαμάς όπως στον Ισμαήλ Χανίγια, στον Χαλέντ Μεσάαλ και στον Σαλέχ αλ-Αρούρι. Κήρυξε ημέρα πένθους στην Τουρκία μετά τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια και διέταξε να κυματίζουν μεσίστια οι σημαίες στην τουρκική πρεσβεία στο Τελ Αβίβ προς τιμήν του Χανίγια. Έδωσε επίσης βήμα στον Χαλέντ Μεσάαλ, έναν χαρακτηρισμένο τρομοκράτη από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, για να καλέσει τους Παλαιστίνιους να πραγματοποιήσουν βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας εναντίον Ισραηλινών κατά την ομιλία του σε συνέδριο στην Κωνσταντινούπολη.»
Δημοκρατική Διολίσθηση
«Τέλος, πρόσφατα υπήρξε σημαντική καταστολή της πολιτικής αντιπολίτευσης εντός της Τουρκίας. Ο πρόεδρος Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης έχουν γίνει ολοένα και πιο αυταρχικοί τα τελευταία χρόνια, εδραιώνοντας την εξουσία τους μέσω συνταγματικών αλλαγών και φυλακίσεων αντιπάλων και επικριτών. Ενώ ο Ερντογάν απορρίπτει συστηματικά την τήρηση των κανόνων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η τον σεβασμό της πολιτικής αντιπολίτευσης εντός αυτής της υποτιθέμενης δημοκρατίας, η σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης στις 19 Μαρτίου 2025 δείχνει μια ξαφνική κίνηση για περαιτέρω εδραίωση της εξουσίας του στην Τουρκία. Τον τελευταίο μήνα, ο Ερντογάν έκανε έφοδο στα σπίτια 106 πολιτικών αντιπάλων του, απαγόρευσε τις διαμαρτυρίες και χρησιμοποίησε την αστυνομία για να καταστείλει βίαια κάθε δημόσια διαφωνία. Οι αβάσιμες έρευνες, οι διώξεις και οι καταδίκες υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφων, πολιτικών της αντιπολίτευσης και άλλων αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της κοινωνίας στην Τουρκία. Οι νόμοι κατά της τρομοκρατίας και της παραπληροφόρησης έχουν χρησιμοποιηθεί για τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης. Η ελευθερία του συνέρχεσθαι ειρηνικά έχει περιοριστεί παράνομα. Η διανομή βοήθειας μετά τους σεισμούς του Φεβρουαρίου 2023 δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει επαρκώς τα δικαιώματα και τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία. Και η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών παραμένει ευρέως διαδεδομένη.»