Ένας αρχαίος πάπυρος, που βρέθηκε θαμμένος κάτω από την τέφρα του Βεζούβιου, ταυτοποιήθηκε ως χαμένο έργο ενός σημαντικού Έλληνα φιλοσόφου.
Η μέθοδος που αποκάλυψε το κείμενο
Ερευνητές, χρησιμοποιώντας την προηγμένη μέθοδο της ακτινογραφίας, κατάφεραν να ανιχνεύσουν ίχνη γραμμάτων σε έναν απανθρακωμένο πάπυρο από το Ερκολάνο της Ιταλίας. Τα ίχνη αυτά αποκάλυψαν πως το κείμενο ανήκει σε πολύτομο έργο του επικούρειου φιλοσόφου Φιλόδημου του Γαδαρηνού (1ος αιώνας π.Χ.), με τίτλο Περί Κακιών. Ο συγκεκριμένος πάπυρος είναι ένας από τους πολλούς που ανακαλύφθηκαν στη βιβλιοθήκη μιας ρωμαϊκής βίλας, πιστεύεται ότι ανήκε στον πεθερό του Ιούλιου Καίσαρα, η οποία καταστράφηκε από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ.
Ο δρ Μάικλ ΜακΌσκερ, παπυρολόγος από το University College του Λονδίνου, τόνισε τη σημασία της ανακάλυψης: «Είναι ο πρώτος πάπυρος στον οποίο το μελάνι διακρίθηκε τόσο καθαρά στη σάρωση. Μέχρι τώρα, δεν γνωρίζαμε καν αν περιείχε γραφή».
Εκτός από τον τίτλο Περί Κακιών και το όνομα του Φιλόδημου, στο πάπυρο εμφανίζεται και ένας αριθμός βιβλίου, πιθανότατα το γράμμα άλφα, υποδεικνύοντας ότι πρόκειται για το πρώτο μέρος του έργου. Το έργο του Φιλόδημου Περί Κακιών, που αποτελείται από τουλάχιστον δέκα βιβλία, πραγματεύεται θέματα όπως η αλαζονεία, η απληστία, η κολακεία και η διαχείριση του οίκου, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και κοινωνία.
Σημαντική πρόοδος στην ανάγνωση παπύρων
Η τεχνολογική εξέλιξη στην ακτινογραφία επιτρέπει πλέον την ανάγνωση απανθρακωμένων παπύρων. Δεκαοκτώ πάπυροι σαρώθηκαν πρόσφατα, ενώ περισσότεροι αναμένεται να σαρωθούν στην Γκρενόμπλ. Ο δρ Μπρεντ Σιλς, συνιδρυτής του Vesuvius Challenge, εξήγησε την πρόκληση: «Βλέπουμε ενδείξεις μελανιού σε πολλούς παπύρους, αλλά η μετατροπή τους σε συνεκτικό κείμενο είναι το κρίσιμο βήμα. Πρέπει να οργανώσουμε τα δεδομένα από τις σαρώσεις, ώστε τα ίχνη του μελανιού να ερμηνευτούν ως πραγματικό κείμενο».
Ο ΜακΌσκερ πρόσθεσε: «Ο ρυθμός προόδου επιταχύνεται. Όλη αυτή η τεχνολογική πρόοδος συνέβη τα τελευταία τρία έως πέντε χρόνια. Ό,τι ανακαλύπτουμε από τη βιβλιοθήκη στο Ερκολάνο είναι εντελώς νέο για εμάς».