Δεκαπέντε χρόνια πέρασαν από την ημέρα που σημάδεψε την ελληνική κοινωνία: την 5η Μαΐου 2010, μια ημέρα εθνικής οδύνης.
Ημέρα Οργής και Τραγωδίας: Η Επίθεση στη Marfin
Η 5η Μαΐου 2010 έμεινε στη συλλογική μνήμη ως μια εθνική τραγωδία. Εν μέσω μιας μεγάλης διαδήλωσης κατά του πρώτου μνημονίου, τρεις εργαζόμενοι της τράπεζας Marfin στην οδό Σταδίου έχασαν τη ζωή τους. Αγγελική Παπαθανασοπούλου, Παρασκευή Ζούλια και Επαμεινώνδας Τσάκαλης βρήκαν τραγικό θάνατο από ασφυξία, όταν κουκουλοφόροι έριξαν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς (μολότοφ) στο κτίριο. Δεκαπέντε χρόνια μετά, οι δράστες παραμένουν ασύλληπτοι.
Εκείνη την ημέρα, ενόψει της ψήφισης του πρώτου Μνημονίου, τα συνδικάτα είχαν κηρύξει γενική απεργία. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην Αθήνα, εκφράζοντας την οργή τους. Μια ομάδα ατόμων αποσπάστηκε από την πορεία και πραγματοποίησε την φονική επίθεση στο υποκατάστημα, όπου εκείνη την ώρα εργάζονταν περίπου 25 υπάλληλοι.
Οι περισσότεροι κατάφεραν να σωθούν, όμως τρεις εγκλωβίστηκαν στον τρίτο όροφο. Ο πυκνός καπνός και οι τοξικές αναθυμιάσεις ήταν μοιραίες για την 32χρονη Αγγελική Παπαθανασοπούλου, που ήταν τεσσάρων μηνών έγκυος, την Παρασκευή Ζούλια και τον Επαμεινώνδα Τσάκαλη.
Δικαιοσύνη σε Δύο Επίπεδα
Το έγκλημα προκάλεσε σοκ στην ελληνική κοινωνία. Η έρευνα οδήγησε στη σύλληψη ενός υπόπτου (Θ.Σ.), ο οποίος κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία από πρόθεση, κατασκευή εκρηκτικών και έκρηξη. Ωστόσο, το 2016, κρίθηκε ομόφωνα αθώος ελλείψει επαρκών στοιχείων. Ταυτόχρονα, το 2013, τρία στελέχη της Marfin καταδικάστηκαν για ανθρωποκτονία εξ αμελείας και σωματικές βλάβες. Η καταδίκη αυτή στηρίχθηκε σε σοβαρές παραλείψεις στην πυρασφάλεια, την εκπαίδευση του προσωπικού και το κλείδωμα της εξόδου κινδύνου. Το υποκατάστημα δεν διέθετε πιστοποιητικό πυροπροστασίας και η διοίκηση είχε αγνοήσει αίτημα για μη λειτουργία του καταστήματος λόγω της διαδήλωσης.
Αστικές Ευθύνες και η Απόφαση του Αρείου Πάγου
Οι οικογένειες των θυμάτων διεκδίκησαν αποζημιώσεις από την τράπεζα. Αν και πρωτόδικα τους επιδικάστηκαν υψηλά ποσά, το 2020, ο Άρειος Πάγος ανέτρεψε την απόφαση του Εφετείου, ζητώντας επανεξέταση της ευθύνης της τράπεζας. Η απόφαση του Αρείου Πάγου έθεσε εκ νέου το ζήτημα των συστημικών ευθυνών, πέρα από τους φυσικούς αυτουργούς του εμπρησμού, αναδεικνύοντας την αδιαφορία και τις παραλείψεις της εργοδοσίας.
Πολιτική και Κοινωνική Σιωπή
Η υπόθεση Marfin έγινε σύμβολο των συνεπειών του κοινωνικού θυμού την περίοδο των Μνημονίων και της ατιμωρησίας. Οι εμπρηστές δεν βρέθηκαν ποτέ, αφήνοντας ένα βαθύ τραύμα στην εμπιστοσύνη προς την δικαιοσύνη.
Η μνήμη των θυμάτων δεν τιμήθηκε επαρκώς από την Πολιτεία. Χρειάστηκε να περάσουν δέκα χρόνια για να τοποθετηθεί ένα λιτό μνημείο στο κτίριο το 2020.
Σημαντικά Γεγονότα στις 5 Μαΐου
- 553: Έναρξη της Ε΄ Οικουμενικής Συνόδου στην Κωνσταντινούπολη.
- 2002: Ο Παναθηναϊκός κατακτά το τρίτο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στο μπάσκετ.
- 2003: Αρχίζει η κατεδάφιση του γηπέδου της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια.
- 2004: Ο πίνακας «Αγόρι με πίπα» του Πικάσο πωλείται σε τιμή ρεκόρ.
- 2010: Εθνική τραγωδία με τον εμπρησμό της Marfin και τον θάνατο τριών εργαζομένων κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης για το πρώτο μνημόνιο.
Γεννήσεις
- 1818: Καρλ Μαρξ, φιλόσοφος, θεμελιωτής του μαρξισμού και συνδημιουργός του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου».
Γερμανός φιλόσοφος, οικονομολόγος και πολιτικός στοχαστής που άλλαξε την ιστορία.
- 1965: Αλέξανδρος Ρήγας, έλληνας ηθοποιός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης, δημιουργός μεγάλων τηλεοπτικών επιτυχιών όπως «Κωνσταντίνου και Ελένης».
Ο δημιουργός που χάρισε γέλιο στην ελληνική τηλεόραση.
- 1988: Αντέλ, αγγλίδα τραγουδίστρια και τραγουδοποιός με διεθνή αναγνώριση και πλήθος βραβείων.
Η βελούδινη φωνή που συγκίνησε εκατομμύρια.
Θάνατοι
- 1821: Ναπολέων Βοναπάρτης, γάλλος στρατηλάτης και αυτοκράτορας.
Ο άνδρας που σημάδεψε την ευρωπαϊκή ιστορία.
- 1965: Νίκος Γούναρης, έλληνας τραγουδιστής της ελαφράς μουσικής.
Ο ερμηνευτής με τη χαρακτηριστική βελούδινη φωνή.
- 1981: Μπόμπι Σαντς, ιρλανδός εθνικιστής, πέθανε μετά από απεργία πείνας.
Σύμβολο αντίστασης και αγώνα.
- 1999: Βασίλης Διαμαντόπουλος, έλληνας ηθοποιός και σκηνοθέτης.
Μια θρυλική μορφή του ελληνικού θεάτρου.
Εορτολόγιο
Ειρηναία, Ειρηναίος, Ειρήνη, Εφραίμ
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
- Αφρικανική Ημέρα Παγκόσμιας Κληρονομιάς
- Διεθνής Ημέρα Μαιών
- Ευρωπαϊκή Ημέρα Ανεξάρτητης Διαβίωσης
- Ευρωπαϊκή Ημέρα Μελανώματος
- Ημέρα της Ευρώπης (ΣτΕ)
- Ημέρα του Πορτογαλόφωνου Πολιτισμού
- Παγκόσμια Ημέρα για την Υγιεινή των Χεριών
- Παγκόσμια Ημέρα Πνευμονικής Υπέρτασης
