Η κυβέρνηση αναλαμβάνει πρωτοβουλία για την ενίσχυση των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, ξεκινώντας διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους τους επόμενους μήνες.
Διάλογος για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας
Τους προσεχείς μήνες αναμένεται να ξεκινήσει ένας σημαντικός διάλογος μεταξύ της κυβέρνησης και των κοινωνικών εταίρων, με κύριο θέμα την ουσιαστική ενίσχυση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, οι συλλογικές συμβάσεις βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων σαράντα ετών, κάτι που καθιστά την παρούσα πρωτοβουλία ιδιαιτέρως κρίσιμη.
Η ανάγκη για την επαναφορά και ενδυνάμωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων αποτελεί ένα από τα βασικά αιτήματα των εργαζομένων, όπως φάνηκε και στην πρόσφατη 24ωρη γενική απεργία, που οργανώθηκε από τη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ. Η προστασία των εργαζομένων και η διασφάλιση δίκαιων συνθηκών εργασίας συνδέονται άρρηκτα με την ύπαρξη ισχυρών συλλογικών συμβάσεων.
Οδικός Χάρτης για την Ενδυνάμωση
Η κεντρική επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η δημιουργία ενός «οδικού χάρτη» με συγκεκριμένα βήματα και χρονοδιαγράμματα, με στόχο την ενδυνάμωση του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων. Ο φιλόδοξος στόχος είναι η κάλυψη του 80% των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις, σε σύγκριση με το σημερινό ποσοστό που κυμαίνεται μόλις στο 28%-30%. Η κατάρτιση και υλοποίηση του χάρτη αυτού αποτελεί μάλιστα δέσμευση, η οποία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το φθινόπωρο του 2025.
Η Παρούσα Κατάσταση
Παρά τις κατά καιρούς δηλώσεις στήριξης του θεσμού, η εικόνα στην πράξη δεν είναι ενθαρρυντική. Το 2024 υπογράφηκαν πολύ λίγες κλαδικές συμβάσεις. Από τις επιχειρησιακές συμβάσεις που συνήφθησαν (205 στον αριθμό), οι αυξήσεις μισθών ήταν εξαιρετικά περιορισμένες, μόλις της τάξης του 2%. Η συλλογική διαπραγμάτευση παραμένει ουσιαστικά σε «στάση», γεγονός που οδηγεί σε μειωμένη προστασία για τους εργαζομένους και συνεχή πίεση στις αμοιβές, ιδιαίτερα σε κλάδους όπου η συνδικαλιστική οργάνωση είναι πιο αδύναμη.
Προοπτικές και Περιορισμοί
Αν και ο διάλογος που ξεκινά είναι ανοιχτός, δεν φαίνεται να υπάρχει από την πλευρά του υπουργείου πρόθεση για πλήρη επαναφορά στο νομικό καθεστώς των συλλογικών συμβάσεων όπως ίσχυε πριν το 2012. Δεν εξετάζεται, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, η άρση όλων των περιορισμών που θεσπίστηκαν κατά την περίοδο των μνημονίων. Το υπουργείο τονίζει ότι οι επικείμενες μεταρρυθμίσεις θα κινηθούν σε ρεαλιστικό και εφαρμόσιμο πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις όλων των κοινωνικών εταίρων.
Η συμμετοχή της ΓΣΕΕ και των εκπροσώπων των εργοδοτικών οργανώσεων στον διάλογο είναι κρίσιμη για τη χάραξη του τελικού πλαισίου. Ήδη έχουν γίνει άτυπες προσεγγίσεις, ενώ οι πρώτες επίσημες συζητήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν έως τις αρχές του καλοκαιριού.
