Εκείνη την ημέρα, δεν χρειάστηκε τρομοκρατική επίθεση ή κάποια μηχανική βλάβη. Δεν υπήρξε καν πτήση. Κι όμως, ήταν η μεγαλύτερη αεροπορική τραγωδία που έχει καταγραφεί ποτέ.
Η Τραγωδία στην Τενερίφη: Όταν η Αλαζονεία Οδήγησε στην Καταστροφή
Στις 27 Μαρτίου 1977, δύο Boeing 747, ένα της KLM και ένα της Pan Am, συγκρούστηκαν στο διάδρομο απογείωσης του αεροδρομίου της Τενερίφης, στα Κανάρια Νησιά. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, 583 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, αφήνοντας μόνο 61 επιζώντες. Το γεγονός αυτό σόκαρε ολόκληρο τον κόσμο.
Η τραγωδία αυτή, ίσως το πιο ανατριχιαστικό στοιχείο, δεν συνέβη στον αέρα, αλλά στο έδαφος, μέσα στην πυκνή ομίχλη. Ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς λαθών, παρεξηγήσεων και, όπως αποδείχθηκε αργότερα, υπερβολικής αυτοπεποίθησης.
Η «Τέλεια Καταιγίδα» των Λαθών
Το αεροδρόμιο του Λας Πάλμας, ο αρχικός προορισμός των δύο αεροσκαφών, είχε δεχθεί απειλή για βόμβα, αναγκάζοντας όλες τις πτήσεις να εκτραπούν προσωρινά στο μικρότερο αεροδρόμιο του Λος Ροντέος στην Τενερίφη, το οποίο δεν ήταν κατάλληλο για τόσο μεγάλο όγκο κίνησης.
Η ομίχλη ήταν πυκνή, δυσχεραίνοντας την επικοινωνία μεταξύ του πύργου ελέγχου και των πληρωμάτων. Το πλήρωμα της KLM, με επικεφαλής τον έμπειρο πιλότο Γιάκομπ φαν Ζάντεν, πήρε την μοιραία απόφαση να ξεκινήσει την απογείωση χωρίς να έχει λάβει σαφή άδεια. Από το πιλοτήριο ακούστηκε η φράση που στοιχειώνει ακόμα και σήμερα τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας:
«Δεν βλέπω τίποτα, πάμε»
Την ίδια στιγμή, το αεροσκάφος της Pan Am βρισκόταν ακόμα στον διάδρομο τροχοδρόμησης. Μέσα στην ομίχλη, οι δύο γίγαντες ήρθαν αντιμέτωποι. Η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη, με το Boeing της KLM να «απογειώνεται» πάνω στο Pan Am και τις φλόγες να τυλίγουν και τα δύο αεροσκάφη.
Οι Συνέπειες της Αλαζονείας και των Λανθασμένων Εκτιμήσεων
Η έρευνα απέδειξε ότι ο πιλότος της KLM είχε παρερμηνεύσει τις οδηγίες και ξεκίνησε την απογείωση χωρίς την απαραίτητη άδεια. Οι επικοινωνίες με τον πύργο ελέγχου ήταν ασαφείς και κρίσιμα μηνύματα είχαν χαθεί μέσα στη σύγχυση. Η λέξη «takeoff» είχε χρησιμοποιηθεί πρόωρα και η φράση «OK» από τον πύργο ερμηνεύτηκε λανθασμένα ως έγκριση απογείωσης.
Ήταν ένας φονικός συνδυασμός αλαζονείας, ανεπαρκούς εκπαίδευσης και κακού συντονισμού που οδήγησε στην τραγωδία. Έκτοτε, τα πάντα άλλαξαν στην παγκόσμια αεροπλοΐα: από τα πρότυπα επικοινωνίας και τις διαδικασίες, μέχρι την εκπαίδευση και την χρήση της γλώσσας.
Μέσα στην κόλαση που ακολούθησε, 61 άνθρωποι κατάφεραν να επιζήσουν χάρη στην αυτοθυσία του πληρώματος της Pan Am, που άνοιξε τις εξόδους κινδύνου και οδήγησε τους επιβάτες να τρέξουν μέσα από τις φλόγες. Όσοι κατάφεραν να φτάσουν στα φτερά και να πηδήξουν σώθηκαν. Πολλοί πέρασαν μέσα από τις φλόγες, βγαίνοντας κυριολεκτικά φλεγόμενοι στην άσφαλτο.
Το δυστύχημα της Τενερίφης δεν ξεχάστηκε ποτέ, όχι μόνο λόγω του τραγικού αριθμού των θυμάτων, αλλά και γιατί συνέβη χωρίς πτήση, χωρίς βλάβη, χωρίς πόλεμο. Μόνο εξαιτίας ενός λάθους. Ένα λάθος που κόστισε 583 ζωές.
Σαν Σήμερα: Σημαντικά Γεγονότα στην Ελλάδα και τον Κόσμο
- 1809: Πόλεμος της Ιβηρικής Χερσονήσου – Μία γαλλο-πολωνική δύναμη νικά τους Ισπανούς στη μάχη της Θιουδάδ Ρεάλ.
- 1821: Οι επαναστάτες του Αλέξανδρου Υψηλάντη εισέρχονται στο Βουκουρέστι.
- 1992: Μια γυναίκα φέρεται να έδωσε τηλεφωνικώς πληροφορίες στην Αστυνομία για πιθανό χτύπημα της «17 Νοέμβρη» στην οδό Λουίζης Ριανκούρ.
- 2020: Η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας γίνεται το 30ό μέλος του NATO.
Γεννήσεις Σημαντικών Προσωπικοτήτων
- 1938 – Κατερίνα Γιουλάκη, ελληνίδα ηθοποιός.
- 1959 – Ιβάν Σαββίδης, ελληνοπόντιος επιχειρηματίας και ιδιοκτήτης της ΠΑΕ ΠΑΟΚ.
- 1963 – Κουέντιν Ταραντίνο, αμερικανός σκηνοθέτης του «Pulp Fiction».
- 1970 – Μαράια Κάρεϊ, αμερικανίδα τραγουδίστρια γνωστή για το «All I Want for Christmas Is You».
- 1975 – Φέργκι, αμερικανίδα τραγουδίστρια των Black Eyed Peas.
- 1977 – Ιωάννης Μελισσανίδης, έλληνας γυμναστής, χρυσός ολυμπιονίκης στην Ατλάντα το 1996.
Απώλειες Σημαντικών Προσωπικοτήτων
- 1897 – Ανδρέας Αναγνωστάκης, έλληνας ιατρός και οφθαλμίατρος.
- 1968 – Γιούρι Γκαγκάριν, σοβιετικός κοσμοναύτης, ο πρώτος άνθρωπος στο διάστημα με το Vostok 1.
- 2010 – Καίσαρ Αλεξόπουλος, έλληνας βιολόγος και ακαδημαϊκός.
- 2023 – Κώστας Μίσσιος, έλληνας ποιητής και συγγραφέας.
Εορτολόγιο
Ματρώνα, Ματρώνη
Εθνικές Εορτές και Επέτειοι
- Διεθνής Ημέρα Ουίσκι
- Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου
