Οικονομική αστάθεια και καθημερινές προκλήσεις για τα ελληνικά νοικοκυριά: Μια ανάλυση βάσει της ετήσιας έρευνας του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ σχετικά με το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης. Παρά τις περιορισμένες ενδείξεις ανάκαμψης σε ορισμένους οικονομικούς δείκτες, η πλειονότητα των ελληνικών οικογενειών εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές οικονομικές δυσκολίες.

Η ακρίβεια των προϊόντων και υπηρεσιών παραμένει η κύρια πηγή ανησυχίας, απειλώντας την οικονομική ευρωστία των νοικοκυριών. Η συνεχιζόμενη αύξηση του κόστους ζωής ασκεί τεράστια πίεση στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, καθιστώντας την κάλυψη βασικών αναγκών μια καθημερινή μάχη. Η έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, η οποία διεξάγεται για 13η συνεχή χρονιά, ρίχνει φως στις οικονομικές συνθήκες διαβίωσης στην Ελλάδα.

Αν και το ποσοστό των νοικοκυριών που αναφέρουν μείωση εισοδήματος παρουσίασε μια μικρή βελτίωση (26,2% το 2024 έναντι 30,7% το 2023), η αίσθηση της οικονομικής πίεσης παραμένει διάχυτη. Ένα σημαντικό εύρημα της έρευνας είναι ότι το 60% των νοικοκυριών δηλώνει πως το μηνιαίο εισόδημα δεν επαρκεί για να καλύψει όλες τις ανάγκες, με τα διαθέσιμα χρήματα να εξαντλούνται κατά μέσο όρο στις 19 ημέρες. Αυτό καταδεικνύει την ευρεία οικονομική επισφάλεια που βιώνει ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.

Ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό στοιχείο είναι το ότι το 81,6% των νοικοκυριών αδυνατεί να προβεί σε αποταμιεύσεις, με αποτέλεσμα την αύξηση της οικονομικής ανασφάλειας και την αδυναμία αντιμετώπισης απρόβλεπτων εξόδων. Επιπλέον, περισσότερο από το 50% των νοικοκυριών δυσκολεύεται να καλύψει ένα έκτακτο έξοδο 500 ευρώ, ενώ το 11,7% αντιμετωπίζει συνθήκες ακραίας φτώχειας, αδυνατώντας να ικανοποιήσει βασικές ανάγκες όπως η τροφή και η διαμονή.

Η οικονομική δυσχέρεια πλήττει κυρίως τα νοικοκυριά με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, με τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να υφίστανται τις μεγαλύτερες συνέπειες. Σχεδόν το 40% των νοικοκυριών (39,5%) δεν διαθέτει καμία επιπλέον οικονομική πηγή πέρα από τον μισθό, καθιστώντας τα ιδιαίτερα ευάλωτα σε οικονομικές διαταραχές και αυξήσεις τιμών.

Προτεινόμενες λύσεις από τους πολίτες για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης:

  • Αύξηση μισθών και συντάξεων: Η πλειονότητα των πολιτών (69%) θεωρεί την αύξηση των εισοδημάτων ως το πιο αποτελεσματικό μέτρο.
  • Ενίσχυση των ελέγχων στην αγορά: Περιορισμός της αισχροκέρδειας μέσω αυστηρότερων ελέγχων (52,7%).
  • Μείωση φόρων και τελών: Απαραίτητη η ελάφρυνση των φορολογικών βαρών (45,9%).

Παράλληλα, η κυβερνητική πολιτική για την αντιμετώπιση της ακρίβειας λαμβάνει κυρίως αρνητικές κριτικές, με πολλούς να θεωρούν ότι τα ληφθέντα μέτρα δεν επαρκούν για να ανακουφίσουν τις οικονομικές πιέσεις που ασκούνται στην κοινωνία.

Η έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ αναδεικνύει μια εικόνα της ελληνικής κοινωνίας, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές οικονομικές προκλήσεις. Οι εισοδηματικές ανισότητες αυξάνονται και το κόστος ζωής παραμένει υψηλό, δημιουργώντας ένα περιβάλλον αβεβαιότητας. Η ανάγκη για ουσιαστικές πολιτικές παρεμβάσεις είναι πιο επιτακτική από ποτέ, με στόχο την αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των πολιτών. Επενδύσεις σε προγράμματα στήριξης ευάλωτων ομάδων και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μπορούν να συμβάλλουν στην επίτευξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης.