Σαν σήμερα, μια από τις πιο τραγικές ναυτικές καταστροφές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η βύθιση του ατμόπλοιου «Όρια», έλαβε χώρα, ένα γεγονός που για χρόνια παρέμεινε σκεπασμένο από τη σιωπή της στρατιωτικής λογοκρισίας κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Το πλοίο «Όρια», ένα νορβηγικό φορτηγό που κατασκευάστηκε το 1920 στην Αγγλία, χρησιμοποιήθηκε από τις γερμανικές δυνάμεις ως μεταγωγικό πλοίο για τη μεταφορά Ιταλών αιχμαλώτων μετά την ανακωχή της Ιταλίας τον Σεπτέμβριο του 1943. Στις 11 Φεβρουαρίου 1944, το ατμόπλοιο Όρια ξεκίνησε το ταξίδι του από τη Ρόδο με προορισμό τον Πειραιά, μεταφέροντας ένα τραγικό φορτίο: 4.115 Ιταλούς αιχμαλώτους πολέμου (συμπεριλαμβανομένων 43 αξιωματικών, 118 υπαξιωματικών και 3.885 στρατιωτών), 90 Γερμανούς στρατιώτες και το πλήρωμά του, το οποίο αποτελούνταν από έναν Νορβηγό καπετάνιο και 21 Έλληνες ναυτικούς.

Δυστυχώς, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, το πλοίο προσέκρουσε σε βράχια κοντά στη νησίδα Πάτροκλος, στην περιοχή του Σαρωνικού Κόλπου. Η υπερφόρτωση και η φθορά του πλοίου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ταχύτατη βύθισή του. Οι περισσότεροι επιβάτες, παγιδευμένοι στα αμπάρια του πλοίου, βρήκαν φρικτό θάνατο. Από το σύνολο των επιβαινόντων, μόλις λίγοι κατάφεραν να σωθούν: έξι Ιταλοί, 21 Γερμανοί, ο Νορβηγός καπετάνιος και ένας Έλληνας ναυτικός.

Η άμεση αντίδραση των γερμανικών αρχών κατοχής ήταν να συγκαλύψουν το γεγονός, υπό το φόβο πιθανών απαιτήσεων αποζημιώσεων, αλλά και της διεθνούς κατακραυγής για τις απάνθρωπες συνθήκες μεταφοράς των αιχμαλώτων. Οι σοροί που ανασύρθηκαν θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους στις κοντινές ακτές.

Η ιστορία του πλοίου «Όρια» παρέμεινε ξεχασμένη για δεκαετίες, μέχρι το 1999, όταν ο δύτης Αριστοτέλης Ζερβούδης ανακάλυψε το ναυάγιο. Το 2002, σε συνεργασία με άλλους δύτες, έφερε στο φως τα ευρήματά του. Το 2004, προς τιμήν των θυμάτων, κατασκευάστηκε ένα μνημείο στο 60ό χιλιόμετρο της λεωφόρου Αθηνών-Σουνίου, σε κοντινή απόσταση από το σημείο της βύθισης.

Σήμερα, το ναυάγιο Όρια αναγνωρίζεται ως η μεγαλύτερη τραγωδία ναυτικού χαρακτήρα στη Μεσόγειο και μία από τις φονικότερες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Παρά τη διεθνή φήμη του Τιτανικού, το «Όρια» είχε σχεδόν τριπλάσιο αριθμό θυμάτων, παραμένοντας όμως στο περιθώριο της ιστορίας για πολλά χρόνια. Κάθε χρόνο, πραγματοποιείται επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα, ενώ το μνημείο στέκει ως μια διαρκής υπενθύμιση της φρίκης του πολέμου και της απανθρωπιάς του ναζιστικού καθεστώτος.

Σημαντικά γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1709: Ο Σκοτσέζος ναυτικός Αλεξάντερ Σέλκιρκ διασώζεται μετά από τέσσερα χρόνια απομόνωσης στο νησί Φερνάντεζ. Η περιπέτειά του ενέπνευσε τον Ντάνιελ Ντεφόε να γράψει το κλασικό μυθιστόρημα «Ροβινσών Κρούσος».

1861: Διεξάγεται στην Αγγλία ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας συλλόγων μεταξύ της Sheffield F.C. και της Hallam F.C., δύο ομάδων που σήμερα συμμετέχουν σε τοπικά πρωταθλήματα.

1911: Στην Ελλάδα, καθηγητές πανεπιστημίου υποβάλλουν ψήφισμα στη Βουλή ζητώντας την καθιέρωση της καθαρεύουσας ως επίσημη γλώσσα του κράτους.

1922: Δημοσιεύεται το «Δημοκρατικό Μανιφέστο» του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, που καταδικάζει την πολιτική των φιλοβασιλικών κυβερνήσεων στο Μικρασιατικό Ζήτημα.

1944: Στο Σούνιο βυθίζεται το ατμόπλοιο «Όρια», παρασύροντας στο θάνατο πάνω από 4.000 Ιταλούς αιχμαλώτους πολέμου, σε μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.