Ένα πρωτοποριακό εργαλείο για την ανίχνευση των πρώιμων και διακριτικών ενδείξεων γνωστικής εξασθένησης που συνδέεται με τη γήρανση, το R4Alz-R (REMEDES for Alzheimer-Revised), θα παρουσιαστεί στο επερχόμενο 14ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τη Νόσο Alzheimer και το 6ο Μεσογειακό Συνέδριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων, που θα λάβουν χώρα στη Θεσσαλονίκη (13-16 Φεβρουαρίου). Το εν λόγω εργαλείο διαθέτει την ικανότητα να αναγνωρίζει και να διαχωρίζει με υψηλή ακρίβεια την Υποκειμενική Γνωστική Εξασθένηση (Subjective Cognitive Decline – SCD), μια κατάσταση γνωστικής έκπτωσης που μέχρι πρόσφατα δεν ήταν κλινικά ευδιάκριτη. Παράλληλα, θέτει συγκεκριμένα κατώφλια, αποδεικνύοντας ότι η έγκαιρη διάγνωση της νόσου του Αλτσχάιμερ είναι πλέον μια ρεαλιστική δυνατότητα. Η έγκαιρη ανίχνευση είναι ζωτικής σημασίας για πιθανές θεραπείες για το Αλτσχάιμερ.

«Η κεντρική ιδέα ήταν η δημιουργία ενός εργαλείου (τεστ) ικανού να εντοπίσει με ακρίβεια και σε εξαιρετικά πρώιμο στάδιο – συχνά ακόμη και μια δεκαετία πριν από την εκδήλωση των κλινικών συμπτωμάτων της άνοιας – τα γνωστικά ελλείμματα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν προάγγελο της νόσου Alzheimer ή άλλων μορφών άνοιας. Αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους στον τομέα των νευροεπιστημών», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ψυχολόγος Ελένα Πόπτση, η οποία διεξήγαγε την έρευνα για τη δημιουργία αυτού του εργαλείου στο πλαίσιο της διδακτορικής της διατριβής, που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο.

Η μελέτη που θα παρουσιαστεί στο συνέδριο υπογραμμίζει ότι τα ελλείμματα που εμφανίζονται αρχικά σε επίπεδο νευροεκφύλισης αφορούν κυρίως τις εκτελεστικές λειτουργίες (αναστολή, εναλλαγή κανόνων, νοητική ευελιξία). Αντίθετα, οι διαταραχές στη μνήμη επεισοδίων εμφανίζονται σε μεταγενέστερο στάδιο, κατά τη φάση της Ήπιας Γνωστικής Διαταραχής (Mild Cognitive Impairment – MCI). Αυτό υποδεικνύει ότι η στοχευμένη αξιολόγηση των εκτελεστικών λειτουργιών μπορεί να προσφέρει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την έγκαιρη ανίχνευση της προ-κλινικής νόσου Αλτσχάιμερ. Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη της νόσου Αλτσχάιμερ μέσω αυτού του εργαλείου ανοίγει νέους δρόμους στην αντιμετώπιση της νόσου.