Ερυθρά Δάνεια: Η Μείωση των 25 Δις.

Σημαντική συρρίκνωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), γνωστά και ως “κόκκινα” δάνεια, καταγράφηκε το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, τα “κόκκινα” δάνεια σε τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers) μειώθηκαν κατά 25 δισεκατομμύρια ευρώ σε σύγκριση με το 2019, φτάνοντας τα 67 δισ. ευρώ από 92 δισ. ευρώ.

Υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου τονίζουν ότι η ουσιαστική αυτή μείωση της “κακής” πίστης (δανειακές υποχρεώσεις σε καθυστέρηση) συνέβαλε καθοριστικά στις πρόσφατες αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από διεθνείς οίκους αξιολόγησης.

Οι ιθύνοντες του υπουργείου αποδίδουν την υποχώρηση των επισφαλών δανείων σε μια σειρά στοχευμένων νομοθετικών παρεμβάσεων (όπως οι νόμοι 5072/2023 και 5113/2024), που βελτίωσαν αισθητά την αποτελεσματικότητα του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών.

Μέχρι σήμερα, έχουν επιτευχθεί συνολικά 30.515 επιτυχείς ρυθμίσεις, με τη συνολική αξία των ρυθμισμένων χρεών να ξεπερνά τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού αυξήθηκαν κατά εντυπωσιακό 81% μεταξύ 2023 και 2024, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ).

Οι πρόσφατες πρωτοβουλίες που ανακοινώθηκαν από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη (όπως ο διπλασιασμός των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων στον υποχρεωτικό εξωδικαστικό μηχανισμό), επεκτείνουν σημαντικά το πεδίο εφαρμογής του εξωδικαστικού και ενισχύουν το δίχτυ προστασίας για δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες με οικονομικές δυσκολίες.

Το ισχύον πλαίσιο – Τι προβλέπεται σήμερα

Σύμφωνα με τους αρμόδιους παράγοντες του ΥΠΕΘΟ, τα βασικά σημεία του ισχύοντος πλαισίου είναι τα εξής:

• Αυτόματη και υποχρεωτική αποδοχή από τις τράπεζες και το Δημόσιο της πρότασης αναδιάρθρωσης χρέους για τους ευάλωτους οφειλέτες.
• Ένταξη ατόμων με αναπηρία άνω του 67% στην κατηγορία των ευάλωτων οφειλετών, με αυξημένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
• Επιπλέον, προβλέπεται υψηλότερο “κούρεμα” οφειλής, έως και 28%.
• Η τεκμαιρόμενη συναίνεση των πιστωτών στις αιτήσεις εξωδικαστικού των ευάλωτων δανειοληπτών έχει ενισχύσει την προστασία τους, με 2.673 ευάλωτα νοικοκυριά να έχουν ήδη επωφεληθεί από ρυθμίσεις χρεών.
• Σταθερό επιτόκιο 3% για τρία χρόνια για όλες τις ρυθμίσεις (αφορά Δημόσιο, τράπεζες και servicers).
• Δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών προς το Δημόσιο από νομικά πρόσωπα που έχουν τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση, από τα συνυπόχρεα πρόσωπα.
• Δυνατότητα προκαταβολής έως 10% για οφειλέτες στους οποίους έχει κοινοποιηθεί πρόγραμμα πλειστηριασμού. Εξαίρεση αποτελούν οι ευάλωτοι οφειλέτες με βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη, για τους οποίους δεν απαιτείται προκαταβολή.
• Δυνατότητα επανένταξης οφειλών που βεβαιώθηκαν μεταγενέστερα, σε περίπτωση καθυστέρησης της χορήγησης πρότασης αναδιάρθρωσης.

Επιπλέον, μέσω του προγράμματος “ΗΡΑΚΛΗΣ”, οι τράπεζες πέτυχαν σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ) στα χαρτοφυλάκιά τους. Το τρίτο τρίμηνο του 2024, το ποσοστό των ΜΕΑ έφτασε το 4,6%, από 40,6% το 2019.

Τα νέα μέτρα για την ελάφρυνση οφειλών

Υπενθυμίζεται ότι τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε ο Υπουργός περιλαμβάνουν:

1. Αύξηση των εισοδηματικών και περιουσιακών ορίων για την ένταξη ενός οφειλέτη στον εξωδικαστικό μηχανισμό με υποχρεωτική αποδοχή από τους πιστωτές. Με τη νέα ρύθμιση, τα κριτήρια διπλασιάζονται, υπό την προϋπόθεση ότι ο οφειλέτης έχει μη εξυπηρετούμενες τραπεζικές οφειλές (προς τράπεζες ή servicers) έως 300.000 ευρώ. Με αυτό τον τρόπο καθίσταται υποχρεωτική η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών.
2. Υποχρέωση του πιστωτή να έχει καταθέσει έγγραφη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη διενέργεια πλειστηριασμού.
3. Απαλλαγή οφειλέτη από οφειλές, ακόμη και αν δεν ανοίγει πτωχευτική διαδικασία, αλλά καταχωρείται στο Μητρώο Φερεγγυότητας.
4. Επέκταση των προθεσμιών εισόδου στο ενδιάμεσο πρόγραμμα για ευάλωτους οφειλέτες.
5. Επέκταση της δυνατότητας ρύθμισης δανείων με εγγύηση του Δημοσίου μέσω της διαδικασίας εξυγίανσης.
6. Δημιουργία μόνιμου μηχανισμού αποζημίωσης για τους ζημιωθέντες από την υπόθεση της “ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ”, επιλύοντας ζητήματα αποζημιώσεων σε δικαιούχους απαιτήσεων από ασφάλειες ζωής.