Στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ, ο 52χρονος Ντεμίτριους Φρέζιερ, ένας Αφροαμερικανός που είχε καταδικαστεί σε θάνατο για φρικτά εγκλήματα πριν από τρεις δεκαετίες, εκτελέστηκε χθες Πέμπτη. Η εκτέλεση πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο της εισπνοής αζώτου, ένα πρωτόκολλο που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και που χρησιμοποιήθηκε για τέταρτη φορά στην συγκεκριμένη πολιτεία.
Οι αρχές της φυλακής Άτμορ ανακοίνωσαν ότι ο θάνατος του Φρέζιερ διαπιστώθηκε επίσημα στις 18:36 τοπική ώρα (02:36 ώρα Ελλάδας), κλείνοντας ένα μακρύ και αμφιλεγόμενο κεφάλαιο στην ιστορία της αμερικανικής δικαιοσύνης.
Η Αλαμπάμα παραμένει η μόνη αμερικανική πολιτεία που έχει υιοθετήσει και εφαρμόσει αυτό το συγκεκριμένο πρωτόκολλο εκτέλεσης. Η πρώτη χρήση της μεθόδου αυτής καταγράφηκε μόλις πριν από ένα χρόνο. Άλλες πολιτείες που διατηρούν τη θανατική ποινή συνήθως καταφεύγουν σε θανατηφόρες ενέσεις με χημικές ουσίες.
Η συγκεκριμένη μέθοδος θανατικής εκτέλεσης, η οποία προκαλεί τον θάνατο μέσω υποξίας – δηλαδή, στέρησης οξυγόνου – έχει δεχθεί δριμεία κριτική. Ο ΟΗΕ έχει εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια διαδικασία που δεν είναι επαρκώς «δοκιμασμένη» και εγείρει φόβους ότι μπορεί να συνιστά μορφή «βασανιστηρίου», «απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης», η οποία απαγορεύεται αυστηρά από το διεθνές δίκαιο. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χαρακτηρίσει αυτή τη μέθοδο ως «ιδιαίτερα σκληρή».
Η εκτέλεση του Φρέζιερ είναι η τρίτη που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ για το τρέχον έτος. Το 2024, καταγράφηκαν 25 εκτελέσεις, ενώ το 2023 είχαν πραγματοποιηθεί 24.
Ο Ντεμίτριους Φρέζιερ καταδικάστηκε σε θάνατο το 1996 για τον βιασμό και τη δολοφονία της 40χρονης Πολίν Μπράουν, ένα έγκλημα που διέπραξε πέντε χρόνια νωρίτερα στην πόλη Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα. Είχε εισβάλει στο διαμέρισμα της άτυχης μητέρας δύο παιδιών, όπου την υπέβαλε σε σεξουαλική κακοποίηση και στη συνέχεια την σκότωσε με μια σφαίρα στο κεφάλι.
Αρκετά χρόνια πριν, στο Μίσιγκαν – μια πολιτεία που έχει καταργήσει τη θανατική ποινή – είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη για τον βιασμό και τη δολοφονία της 14χρονης Κρίσταλ Κέντρικ, καθώς και για δύο επιπλέον βιασμούς.
Ο Φρέζιερ μεταφέρθηκε στην Αλαμπάμα το 2011.
Όλες οι νομικές προσπάθειες της υπεράσπισης για να αποτρέψουν τη μεταγωγή του από το Μίσιγκαν στην Αλαμπάμα, καθώς και οι ενστάσεις σχετικά με τη μέθοδο εκτέλεσης με εισπνοή αζώτου, απορρίφθηκαν από τα αμερικανικά δικαστήρια.
Η επιβολή της θανατικής ποινής, την οποία υποστηρίζει ένθερμα προσωπικότητες όπως ο Ντόναλντ Τραμπ, έχει καταργηθεί σε 23 από τις 50 αμερικανικές πολιτείες. Επιπλέον, σε τρεις πολιτείες – την Καλιφόρνια, το Όρεγκον και την Πενσιλβάνια – έχει επιβληθεί μορατόριουμ στην εφαρμογή της.
