Σε μια σημαντική εξέλιξη για το κουρδικό ζήτημα στην Τουρκία, ο Τούντσερ Μπακιρχάν, συνεπικεφαλής του φιλοκουρδικού Κόμματος DEM, υποστήριξε ότι ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ιστορική μορφή του κουρδικού κινήματος, αναμένεται να καλέσει το PKK να αφοπλιστεί. Η δημόσια παρέμβαση του Οτσαλάν αναμένεται να γίνει εντός του μήνα.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Μπακιρχάν σε ομιλία του προς τους βουλευτές του DEM, «ο Οτσαλάν είναι έτοιμος να κάνει μια ιστορική έκκληση για την οικοδόμηση μιας δημοκρατικής Τουρκίας, επιδιώκοντας μια ουσιαστική και βιώσιμη λύση στο κουρδικό ζήτημα». Η δήλωση αυτή, όπως μεταδόθηκε από το Al-Monitor, φέρνει στο προσκήνιο τις προσπάθειες εξεύρεσης ειρηνικής λύσης σε ένα χρόνιο πρόβλημα.
Οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο των διαρκών προσπαθειών της τουρκικής κυβέρνησης να διαχειριστεί την κουρδική διαμάχη μέσω διαλόγου. Σημαντικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση ήταν οι δύο γύροι συνομιλιών μεταξύ βουλευτών του DEM και του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος κρατείται από το 1999 σε τουρκικές φυλακές, εκτίοντας ποινή ισόβιας κάθειρξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι το PKK, που εδώ και πάνω από 40 χρόνια διεξάγει ένοπλο αγώνα για την αυτονομία των Κούρδων, χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Μπακιρχάν, η αναμενόμενη δήλωση του Οτσαλάν είναι πολύ πιθανό να περιλαμβάνει έκκληση προς το PKK να καταθέσει τα όπλα, σηματοδοτώντας μια πιθανή στροφή στην επίλυση της κουρδικής διαμάχης.
«Είναι πολύ πιθανό να περιλαμβάνονται τέτοια στοιχεία στην έκκληση αυτή», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπακιρχάν, προσθέτοντας ότι «Δεν γνωρίζουμε όλες τις λεπτομέρειες, αλλά βασιζόμαστε στις πληροφορίες που λαμβάνουμε από τις αντιπροσωπείες που μεταβαίνουν εκεί». Παρά την αβεβαιότητα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι «σίγουρα θα περιλαμβάνει πολλά σημαντικά θέματα».
Στο πλαίσιο της κυβερνητικής πρωτοβουλίας, βουλευτές του DEM είχαν κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τον Οτσαλάν στις φυλακές του νησιού Ίμραλι, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο. Το DEM, ως το μεγαλύτερο κόμμα που εκπροσωπεί το κουρδικό πολιτικό κίνημα και το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις εξελίξεις.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του προηγούμενου μήνα, υπήρχαν προσδοκίες ότι ο Οτσαλάν θα απευθύνει την έκκληση για αφοπλισμό στις 15 Φεβρουαρίου, επέτειο της σύλληψής του το 1999, ή στις 21 Μαρτίου, την ημέρα του κουρδικού Newroz.
Ο Μπακιρχάν απέφυγε να αναφερθεί σε συγκεκριμένη ημερομηνία, επισημαίνοντας όμως ότι η ανακοίνωση θα γίνει σύντομα: «Δεν γνωρίζω αν θα γίνει στις 15 Φεβρουαρίου ή λίγο αργότερα, αλλά ναι, θα υπάρξει μια ιστορική ανακοίνωση… σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Οι προετοιμασίες είναι σε εξέλιξη».
Τα πρώτα σημάδια της νέας κυβερνητικής πρωτοβουλίας για την επίλυση της κουρδικής διαμάχης φάνηκαν τον Οκτώβριο, όταν ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του υπερεθνικιστικού κόμματος MHP και πολιτικός σύμμαχος του Προέδρου Ερντογάν, χαιρέτησε βουλευτές του DEM, τους πολιτικούς του αντιπάλους.
Στα μέσα Οκτωβρίου, ο Μπαχτσελί είχε δηλώσει ότι ο Οτσαλάν θα μπορούσε να αποφυλακιστεί εάν καλούσε το PKK να καταθέσει τα όπλα.
«Η διαδικασία αυτή θα μας επιτρέψει να ζήσουμε όλοι μαζί ελεύθερα», ανέφερε το DEM σε ανακοίνωσή του μετά από μια τετράωρη συζήτηση με τον Οτσαλάν τον προηγούμενο μήνα, υπογραμμίζοντας τη σημασία του διαλόγου.
Ωστόσο, ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος AKP, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι δεν υπάρχουν προγραμματισμένες νέες συναντήσεις μεταξύ εκπροσώπων του DEM και του Οτσαλάν.
Πριν από τις συναντήσεις του Οτσαλάν με τους βουλευτές του DEM, του είχε επιτραπεί να επισκεφθεί ένα μέλος της οικογένειάς του στις 23 Οκτωβρίου, για πρώτη φορά μετά από 43 μήνες. Ωστόσο, η διαδικασία διαλόγου διακόπηκε μετά από μια φονική επίθεση στην Άγκυρα, την οποία η κυβέρνηση απέδωσε στο PKK.
Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στη φυλακή από το 1999, ο Οτσαλάν διατηρεί σημαντική επιρροή στην κουρδική μειονότητα της Τουρκίας, που αριθμεί περίπου 15 εκατομμύρια άτομα, καθώς και στον κουρδικό πληθυσμό της ευρύτερης περιοχής.
Ο Μαζλούμ Κομπάνι, διοικητής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, και πρώην στενός συνεργάτης του Οτσαλάν, δήλωσε επίσης ότι αναμένει από τον Οτσαλάν να εκφράσει το όραμά του για την ένοπλη ομάδα του και για τους Κούρδους της Συρίας γενικότερα.
«Ο Οτσαλάν είναι ένας μεγάλος ηγέτης και έχει ισχυρούς δεσμούς με την περιοχή αυτή», δήλωσε ο Κομπάνι στην ιταλική εφημερίδα Il Manifesto. Οι SDF αποτελούν τον κύριο σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία, αλλά η Τουρκία τους θεωρεί απειλή για την εθνική της ασφάλεια λόγω της παρουσίας πρώην μελών του PKK στις τάξεις τους.
