Δεκαεννέα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ελλάδα, προγραμματίζουν να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να ενισχύσει τη χρηματοδότηση του επαναστατικού εξοπλισμού κατά της Ρωσίας. Αυτή η προσπάθεια θα συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής που προγραμματίζεται τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, η οποία εστιάζει σε αυτό το κρίσιμο θέμα.
Η επιστολή, που χρονολογείται από χθες και υπεγράφη ύστερα από πρωτοβουλία της Φινλανδίας, περιλαμβάνει επίσης υπογραφές από άλλες χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Οι 19 χώρες υποδεικνύουν την ανάγκη για «συγκεκριμένα μέτρα» ώστε να «ενδυναμωθεί η στρατηγική ετοιμότητα και οι ικανότητες της Ευρώπης στον τομέα της άμυνας, καθώς και η βιομηχανία που την υποστηρίζει».
Η Συμβολή της ΕΤΕπ στην Άμυνα
Η ΕΤΕπ, με έδρα το Λουξεμβούργο, έχει περιορισμούς στην τρέχουσα εντολή της να χρηματοδοτεί άμεσα στρατιωτικές δραστηριότητες όπως πυρομαχικά και πυραύλους, προκειμένου να διατηρήσει την υψηλή πιστοληπτική της ικανότητα, επωφελούμενη από χαμηλά επιτόκια. Ωστόσο, έχει διαθέσει 6 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2027 για δάνεια που αφορούν την ανάπτυξη αγαθών διπλής χρήσης, όπως drones και οχήματα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις. Οι διαδικασίες χορήγησης αυτών των δανείων έχουν ήδη χαλαρώσει πέρυσι.
Παρά τις υπάρχουσες ενέργειες, οι 19 χώρες επισημαίνουν την επείγουσα ανάγκη για «νέες πρόοδοι». Ζητούν επίσης να επανασταλούν οι περιορισμοί για το ποια δραστηριότητα μπορεί να χρηματοδοτηθεί από την ΕΤΕπ, ώστε να περιληφθεί άμεσα η άμυνα και να αυξηθούν οι διαθέσιμοι πόροι.
Επιπλέον, προτείνουν στην ΕΤΕπ να εξετάσει την έκδοση χρέους σχετικού με τη χρηματοδότηση προγραμμάτων ασφάλειας και άμυνας, ένα θέμα που εξακολουθεί να είναι ευαίσθητο εντός της ΕΕ.
Οκτώ κράτη, συμπεριλαμβανομένων της Αυστρίας, Βουλγαρίας, Ουγγαρίας, Ιρλανδίας, Λουξεμβούργου, Μάλτας, Πορτογαλίας και Πολωνίας, δεν έχουν υπογράψει την επιστολή μέχρι στιγμής.
Θετική Αντίκτυπος από την ΕΤΕπ
Η ΕΤΕπ αντέτεινε με ικανοποίηση την επιστολή, επισημαίνοντας ότι έχει ήδη διπλασιάσει τις χρηματοδοτήσεις της για προγράμματα ασφάλειας και άμυνας για το 2024 και προγραμματίζει να τις διπλασιάσει ξανά, επιτυγχάνοντας στόχο ρεκόρ δύο δισεκατομμυρίων ευρώ το 2025, στα συνολικά 95 δισεκατομμύρια ευρώ που αναμένονται. Ένας εκπρόσωπος του θεσμού δήλωσε χαρακτηριστικά ότι “είναι ώρα η Ευρώπη να αναζητήσει νέες πηγές χρηματοδότησης για την ασφάλειά της”.
Η επιστολή αυτή προετοιμάζει τη συνάντηση που θα διεξαχθεί στις Βρυξέλλες, αφιερωμένη στους ηγέτες της ΕΕ, του Ηνωμένου Βασιλείου και του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρίσκονται υπό πίεση από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιθυμούν να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής άμυνας μέσω του ΝΑΤΟ.
Η στάση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης σχετικά με τη στήριξη προς την Ουκρανία στον πόλεμο κατά της Ρωσίας είναι ένα ζήτημα που ανησυχεί έντονα τους Ευρωπαίους και τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ.