Η Κομισιόν ετοιμάζεται να επιτρέψει στις χώρες της ΕΕ να χρησιμοποιήσουν τα κονδύλια τους πιο γρήγορα, εφόσον ακολουθούν τις κατευθυντήριες γραμμές της ανταγωνιστικότητας που έχει θέσει. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία νέα εποχή δαπανών, ύστερα από την αναγκαία ενίσχυση της οικονομικής θέσης της Ευρώπης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Politico, ο στόχος της νέας πολιτικής είναι η αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων περιφερειακών κονδυλίων της ΕΕ, προκειμένου να ενισχυθούν οι βιομηχανίες και να κλείσει το χάσμα με τις ΗΠΑ.
“Προσπαθούν να πετύχουν δύο σκοπούς με μία κίνηση“, ανέφερε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, μιλώντας ανώνυμα. Η αποδοχή αυτής της στρατηγικής έρχεται σε μία περίοδο οικονομικών προκλήσεων και έντονου ανταγωνισμού, ειδικά από τις ΗΠΑ.
Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιθυμεί να αξιοποιήσει το κοινό ταμείο της ΕΕ, ύψους 1,2 τρισ. ευρώ, για να ενισχύσει την οικονομική αυτονομία του μπλοκ και να επανέλθει η Ευρώπη σε μία πιο δυναμική οικονομική τροχιά.
Στο πλαίσιο του σχεδίου της φον ντερ Λάιεν, προτείνονται ευρύτερες κατευθύνσεις για τη χρήση των κονδυλίων, που θα περιλαμβάνουν τεχνολογικές καινοτομίες, στρατιωτική ανάπτυξη και υποστήριξη στέγασης, μετατοπίζοντας το ενδιαφέρον από τις παραδοσιακές υποδομές, όπως σχολεία και γέφυρες.
Ως επιπλέον κίνητρο, η Κομισιόν έχει προτείνει τη δυνατότητα για τις χώρες να αναζητήσουν χρηματοδότηση για την αποκατάσταση μετά την κρίση του Κοσόβου, και αυτό μετά την προθεσμία του Αυγούστου 2026.
Αυτός ο σχεδιασμός ανακοινώθηκε προκειμένου οι χώρες να προχωρήσουν σε στρατηγικές επενδύσεις με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, επιτρέποντας έτσι τη συνέχιση των έργων και μετά το 2026.
Οι νέες αυτές κατευθύνσεις ενδέχεται να δρομολογήσουν περαιτέρω αλλαγές στον τρόπο που διαχειρίζεται η ΕΕ τους προϋπολογισμούς. Η φον ντερ Λάιεν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τη δημόσια χρηματοδότηση κατά την επόμενη περίοδο προϋπολογισμού, από το 2028 έως το 2034, για την πίεση των κρατών να κινούνται προς συγκεκριμένες οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Αυτό το Σαββατοκύριακο, οι 27 οι επίτροποι της ΕΕ θα πραγματοποιήσουν την πρώτη τους συνάντηση για την αναδιάρθρωση του νέου κοινού ταμείου.
Στη διάρκεια του τρέχοντος προϋπολογισμού που διαρκεί μέχρι το 2027, η Επιτροπή έχει προτείνει την αποδέσμευση κονδυλίων που παραμένουν ανενεργά.
Όπως αναφέρει εκπρόσωπος της Επιτροπής, μόλις το 30,6% των κονδυλίων Συνοχής έχει διατεθεί, με τις δαπάνες να είναι κάτω από αυτό το ποσοστό.
Η Επιτροπή θεωρεί πάντως ότι αυτή η καθυστέρηση δεν είναι ανησυχητική, καθώς οι κυβερνήσεις δίνουν προτεραιότητα στη χρηματοδότηση μετά την COVID και οι δαπάνες Συνοχής συνήθως αυξάνονται στα τελευταία έτη του κύκλου.
“Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται στην πανδημία και στις καθυστερήσεις στη διαδικασία έγκρισης νομικών κειμένων“, προσέθεσε ο εκπρόσωπος.
Εν αναμονή των διαπραγματεύσεων για το νέο προϋπολογισμό, ο Επίτροπος Συνοχής Raffaele Fitto θέλει να ενισχύσει τις δαπάνες ώστε να πείσει τις δύσπιστες χώρες της Βόρειας Ευρώπης ότι τα περιφερειακά κονδύλια αποδίδουν καρπούς.
“Πρέπει να επιταχύνουμε την εφαρμογή των τρεχόντων προγραμμάτων“, δήλωσε ο Fitto κατά την επίσκεψή του στην Κρακοβία. Στόχος του είναι οι ενδιάμεσες αλλαγές στα σχέδια Συνοχής να ολοκληρωθούν πριν από το τελικό χρονοδιάγραμμα που είναι η 31η Μαρτίου.
“Η ενδιάμεση επανεξέταση αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να διασφαλίσουμε γρηγορότερη απορρόφηση των κονδυλίων, καθώς και να εστιάσουμε στην προσαρμογή της πολιτικής στις αναδυόμενες ανάγκες”, πρόσθεσε ο Fitto.
Ωστόσο, η προσφορά των Βρυξελλών για μεγαλύτερη ευελιξία συνοδεύεται από κάποιες προϋποθέσεις. Η νέα Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, αποκάλυψε ότι οι χώρες μπορούν τώρα να κατευθύνουν περισσότερα κονδύλια σε στρατηγικούς τομείς.
Στην πράξη, η αλλαγή αυτή θα επιτρέψει σε μεγάλες επιχειρήσεις να επωφελούνται από περισσότερα κονδύλια Συνοχής για την πραγματοποίηση έργων, κάτι που παλαιότερα δεν ήταν δυνατό λόγω των κανόνων που εστίαζαν στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Αυτές οι νέες κατευθύνσεις προσφέρουν ανακούφιση στις κυβερνήσεις που επιθυμούν να κινητοποιήσουν επιπλέον δαπάνες για την άμυνα.
Αν και τα κονδύλια από το Ταμείο Συνοχής δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για αγορές όπλων, εντούτοις μπορούν να χρηματοδοτήσουν εξοπλισμό που σχετίζεται, όπως drones και υποδομές που έχουν και στρατιωτική και πολιτική σημασία.
“Η ασφάλεια είναι μία από τις κορυφαίες προκλήσεις για την Ευρώπη“, δήλωσε η Céline Gauer, υπεύθυνη για το ταμείο ανάκαμψης μετά την Covid. “Πιστεύω ότι η πολιτική Συνοχής μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης”.
