Στην καρδιά της γεωπολιτικής σκακιέρας της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, η Ελλάδα και η Τουρκία παρατηρούν, αναλύουν και προσαρμόζονται ενόψει της νέας αμερικανικής διοίκησης, προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσουν τις μελλοντικές της κινήσεις.
Η Στρατηγική Αναμονής εν μέσω Γεωπολιτικών Ανακατατάξεων
Σε μια κρίσιμη περίοδο για την περιοχή μας, η Αθήνα και η Άγκυρα επιδεικνύουν μια στάση αναμονής. Αμφότερες πλευρές επιθυμούν να αξιολογήσουν τις προθέσεις της νέας αμερικανικής ηγεσίας, πριν προχωρήσουν σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στον ελληνοτουρκικό διάλογο, ωστόσο, στέλνει σαφές μήνυμα ότι δεν θα κάνει εκπτώσεις στα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Είναι γεγονός ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ διαμορφώνεται ανεξάρτητα από το πρόσωπο που κάθεται στον προεδρικό θώκο. Παρόλα αυτά, η προσωπικότητα και οι ιδιαιτερότητες κάθε ηγέτη μπορούν να φέρουν διαφοροποιήσεις. Η περίπτωση του Ντόναλντ Τραμπ είναι χαρακτηριστική, καθώς έχει αποδείξει την τάση του για απρόβλεπτες και ανατρεπτικές αποφάσεις.
Οι Δυσκολίες στον Διάλογο Αθήνας-Άγκυρας
Ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, τόνισε πρόσφατα ότι ο διάλογος με την Τουρκία δεν έχει διακοπεί. Ωστόσο, η επιμονή της Άγκυρας να συνδέει την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ με άσχετα ζητήματα, αποτελεί τροχοπέδη για την ουσιαστική πρόοδο των συνομιλιών.
Η καθυστέρηση στη διεξαγωγή του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ), επηρεάζει και τη συνάντηση κορυφής μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία μετατίθεται για μεταγενέστερο χρόνο, πιθανόν τον Μάρτιο.
Η λύση του Κυπριακού παραμένει ψηλά στην ατζέντα της ελληνικής διπλωματίας, με την προοπτική μιας πενταμερούς διάσκεψης να προηγείται του ΑΣΣ. Ωστόσο, η διαρκής προκλητικότητα της Τουρκίας υπονομεύει τις όποιες προσπάθειες προσέγγισης.
- Οι συνεχείς προκλήσεις και η ρητορική ένταση δυσχεραίνουν τις προσπάθειες διαλόγου.
- Η Τουρκία επιμένει σε αναθεωρητικές θέσεις που απομακρύνουν την προοπτική επίλυσης των διαφορών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι πρόσφατες δηλώσεις του Ερντογάν περί «συνόρων της καρδιάς του», που φτάνουν μέχρι τη Θεσσαλονίκη και την κατεχόμενη Κύπρο, αναδεικνύοντας τις αναθεωρητικές βλέψεις της Άγκυρας.
Η Απάντηση της Ελλάδας στις Τουρκικές Προκλήσεις
Ο εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης, Παύλος Μαρινάκης, απαντώντας στον τουρκικό μεγαλοϊδεατισμό, χαρακτήρισε τις δηλώσεις Ερντογάν ως «ανέξοδους βερμπαλισμούς που απευθύνονται σε εσωτερικό κοινό». Υπογράμμισε ότι αυτές οι δηλώσεις έρχονται σε αντίθεση με το Διεθνές Δίκαιο και την ιστορική πραγματικότητα. Τόνισε επίσης ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να υποχωρήσει από τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Οι τουρκικές επιδιώξεις επεκτείνονται και στη Συρία, με στόχο την απόκτηση ηγετικού ρόλου στην ευρύτερη περιοχή. Η πιθανή συμφωνία μεταξύ Άγκυρας και Δαμασκού για την οριοθέτηση ΑΟΖ, αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και προωθεί την αμφιλεγόμενη πολιτική της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η Ελλάδα και η Κύπρος παρακολουθούν στενά τις κινήσεις της Άγκυρας και αξιολογούν τις πιθανές επιπτώσεις μιας τέτοιας συμφωνίας. Διατηρούν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τις γειτονικές χώρες που ενδέχεται να επηρεαστούν.
Η Αθήνα και η Λευκωσία προειδοποιούν ότι μια ενδεχόμενη συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Συρίας θα στερείται νομιμότητας, καθώς θα προέρχεται από μια κυβέρνηση που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς και θα υπογραφεί από ηγέτη τρομοκρατικής οργάνωσης.
