Δύο μήνες μετά την εκλογή της για τη δεύτερη θητεία της, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στρέφει την προσοχή της στην απλοποίηση πλήθους περιβαλλοντικών κανονισμών που έχει επιβάλει.
Η μείωση της γραφειοκρατίας έχει γίνει κεντρικό θέμα της νέας Κομισιόν, καθώς οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες παλεύουν να συμβαδίσουν με τους αμερικανικούς και κινεζικούς ανταγωνιστές τους, ζητώντας από τις Βρυξέλλες να ελαφρύνουν το αυστηρό ρυθμιστικό καθεστώς της ΕΕ.
Τύγχοντας ανακοινώσεων, την ερχόμενη Τετάρτη, η Κομισιόν θα παρουσιάσει μια νέα στρατηγική, γνωστή ως «πυξίδα ανταγωνισμού», που επιδιώκει να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα. Μια από τις βασικές πρωτοβουλίες που αναμένονται είναι η «συστηματική απλούστευση» των κανόνων, η οποία θα αποκαλυφθεί το επόμενο μήνα.
Η κύρια εστίαση θα είναι στη νομοθεσία που θα αναδιοργανώσει τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες αναφέρουν τη συμμόρφωσή τους με τους πράσινους κανονισμούς της ΕΕ. Σκοπός αυτής της κίνησης είναι η μείωση της γραφειοκρατίας, ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να επικεντρωθούν σε ανάπτυξη και καινοτομία.
Αυτή η απλούστευση, ωστόσο, σημαίνει ότι η Φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να αναθεωρήσει σημαντικά νομοθετήματα που εισήγαγε κατά την προηγούμενη θητεία της, μερικά από τα οποία είναι μόλις ενός έτους.
Η πρόεδρος επισημαίνει ότι η νέα πρωτοβουλία δεν θα αλλάξει τους περιβαλλοντικούς στόχους, αλλά θα τους καθιστά πιο αποδοτικούς.
Ωστόσο, οι επικριτές της δεν πείθονται, προειδοποιώντας ότι αυτό μπορεί να αποτελέσει επικίνδυνη ανατροπή της πράσινης ατζέντας της ΕΕ. Σύμφωνα με την Tsvetelina Kuzmanova, επικεφαλής της βιώσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ στο Cambridge Institute for Sustainability Leadership, «αυτό μπορεί να δημιουργήσει επικίνδυνες κατευθύνσεις και να συμβάλει σε ένα κύμα απορρύθμισης σε όλη την Ευρώπη».
Απλούστευση, χωρίς απορρύθμιση
Όπως ανακοινώθηκε τον Νοέμβριο, η νέα νομοθεσία «omnibus» θα στοχεύσει στην αναθεώρηση και απλοποίηση υφιστάμενων νόμων. Η πρόταση, που αναμένεται να δημοσιευτεί στις 26 Φεβρουαρίου, ανταγωνίζεται για να μειώσει την υποχρέωση υποβολής εκθέσεων κατά τουλάχιστον 25% μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2025.
Δύο από τις νομοθεσίες που ενδεχομένως θα επηρεαστούν είναι η Οδηγία για την Υποβολή Εκθέσεων Εταιρικής Βιωσιμότητας (CSRD) και η Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια στην Εταιρική Βιωσιμότητα (CSDDD). Αυτές οι νόμοι απαιτούν από τις εταιρείες να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους, καθώς και τους σχετικούς κλιματικούς κινδύνους.
Μόλις εφαρμοστούν πλήρως, οι κανόνες θα απαιτούν από μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις να συλλέγουν και να δημοσιεύουν δεδομένα σχετικά με τις εκπομπές CO2, την κατανάλωση νερού, τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στη λειτουργία τους, τις διαρροές χημικών ουσιών, και το αν οι προμηθευτές τους τηρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η νέα πρωτοβουλία θα εξετάσει επίσης ένα νέο σύστημα ταξινόμησης που θα καθορίζει ποιες οικονομικές δραστηριότητες θεωρούνται «πράσινες» σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ.
Ωστόσο, οι λεπτομέρειες για τις ακριβείς αλλαγές στους κανόνες παραμένουν ασαφείς. Εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε στο Politico ότι «εξετάζονται και άλλοι φάκελοι» πέρα από τους ήδη υπάρχοντες κανόνες για υποβολές εκθέσεων, δέουσα επιμέλεια και ταξινόμηση.
