Οι γεωπολιτικές ισορροπίες στη Συρία αλλάζουν ραγδαία, με την Τουρκία να ενισχύει αισθητά την επιρροή της. Η επιστροφή του Αλ Σαϊμπάνι στη Δαμασκό και η πιθανή ανάληψη καθηκόντων από πρώην υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας σηματοδοτούν μια νέα εποχή για τη χώρα.
Η Ενίσχυση της Τουρκικής Επιρροής στη Βόρεια Συρία
Η Μαργαρίτα Βεργολιά επισημαίνει την αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας στη μεταπολεμική Συρία, με τον Πρόεδρο Ερντογάν να επενδύει σε διάφορους ένοπλους σχηματισμούς. Ανάμεσα σε αυτούς, ξεχωρίζει ο τζιχαντιστικός όμιλος Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ και ο «Συριακός Εθνικός Στρατός», που αποτελείται από πρώην αντικαθεστωτικούς αντάρτες.
Οι δυνάμεις αυτές λειτουργούν πλέον ως “φρουροί” των τουρκικών συμφερόντων στη βόρεια Συρία, όπου η Τουρκία επιδιώκει τη μετεγκατάσταση εκατοντάδων χιλιάδων Σύρων προσφύγων. Παράλληλα, χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των Κούρδων της Συρίας, τους οποίους η Τουρκία θεωρεί απειλή λόγω των δεσμών τους με το PKK.
Η Απειλή Στρατιωτικής Επέμβασης και ο Ρόλος των Κουρδικών Δυνάμεων
Η απειλή μιας νέας τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης κατά της YPG, της κουρδικής πολιτοφυλακής, είναι έντονη. Οι ΗΠΑ και η Δύση αναγνωρίζουν τη σημαντική συμβολή των κουρδικών δυνάμεων στον αγώνα κατά του ISIS, διαφοροποιώντας την οπτική τους από αυτή της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν έχει εκφράσει την πρόθεσή του να ενισχύσει την κουρδική αυτονομία, παράλληλα με τη συνεργασία με τη συριακή κυβέρνηση για την εκπαίδευση και την αναδόμηση των ένοπλων δυνάμεων, με στόχο την αποκατάσταση της τουρκικής επιρροής σε περιοχές που ιστορικά κατείχε.
Νέες Προκλήσεις και Στρατηγικές Αλλαγές
Ωστόσο, η πολιτική αυτή δημιουργεί νέες προκλήσεις. Η Σαουδική Αραβία έχει αρχίσει να παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια στη Συρία και επιδιώκει να αντικαταστήσει το Ιράν ως κύριο προμηθευτή πετρελαίου στην περιοχή, σηματοδοτώντας στρατηγικές αλλαγές στη Μέση Ανατολή.
Επιπλέον, η υποστήριξη του Ερντογάν σε ισλαμιστικές ομάδες προκαλεί ανησυχία σε γειτονικές χώρες, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος. Το Ισραήλ, που επεκτείνει τον έλεγχο στα Υψίπεδα του Γκολάν, αναθεωρεί την υποστήριξή του στους Κούρδους και προετοιμάζεται για πιθανές συγκρούσεις με την Τουρκία.
Διαπραγματεύσεις και Αμερικανική Υποστήριξη
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ, Τουρκίας, Συρίας και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) επικεντρώνονται στο μέλλον των κουρδικών δυνάμεων, με την αυτονομία τους να εξαρτάται από την αμερικανική υποστήριξη. Η κατάσταση παραμένει ρευστή και γεμάτη αβεβαιότητες.
Ο Ναΐλ Ολπάκ, επικεφαλής του Συμβουλίου Εξωτερικών Οικονομικών Σχέσεων της Τουρκίας, δήλωσε πρόσφατα ότι η Τουρκία θα μπορούσε να επαναρχίσει το διμερές εμπόριο με το Ισραήλ «εφόσον επικρατήσει η ειρήνη» στη Γάζα, υπογραμμίζοντας την πολυπλοκότητα και την αλληλεξάρτηση των σχέσεων στην περιοχή. Η προοπτική αυτή αποτελεί ένα ακόμη μεγάλο “εάν” σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο.
