Λίγες ώρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο πρόεδρος αποφάσισε με προεδρικό υπόμνημα να ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών να ετοιμάσει στρατηγικές για την “προστασία” των αμερικανικών επιχειρήσεων από χώρες που εφαρμόζουν ή σχεδιάζουν να εφαρμόσουν φορολογικούς κανόνες εις βάρος τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Βρετανία και άλλες χώρες έχουν υιοθετήσει παγκόσμιο ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15% για τις πολυεθνικές. Ωστόσο, το αμερικανικό Κογκρέσο δεν έχει εγκρίνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις για να ενσωματωθεί αυτός ο κανόνας στην εγχώρια νομοθεσία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο ελάχιστος φορολογικός συντελεστής κυμαίνεται γύρω στο 10%, ο οποίος είχε καθοριστεί κατά την ψήφο του ιστορικού πακέτου φορολογικών περικοπών το 2017, που υιοθετήθηκε κυρίως από τους Ρεπουμπλικάνους.
Όμως, οι χώρες που έχουν υιοθετήσει τον 15% ελάχιστο φορολογικό συντελεστή ενδέχεται να αποκτήσουν τη δυνατότητα να εισπράττουν “συμπληρωματικούς” φόρους από αμερικανικές εταιρείες που φορολογούνται με χαμηλότερους συντελεστές. Στο υπόμνημα του πρώην προεδρικού επιτελείου του Ντόναλντ Τραμπ, αυτές οι ενέργειες χαρακτηρίζονται ως “αντίποινα”.
Σύμφωνα με το προεδρικό υπόμνημα, “οι αμερικανικές επιχειρήσεις κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν διεθνή φορολογικά καθεστώτα αντιποίνων εφόσον οι ΗΠΑ δεν προσαρμοστούν στους στόχους ξένων φορολογικών πολιτικών.”
Ο σκοπός αυτού του υπόμνηματος είναι να επανακατακτηθεί η “εθνική κυριαρχία και η οικονομική ανταγωνιστικότητα” των ΗΠΑ, επισημαίνοντας ότι η διεθνής συμφωνία “δεν έχει ισχύ ούτε επίπτωση” στη χώρα.
Μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων στον τομέα της φορολογίας, οι οποίες διεξάγονταν υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ, με επίκεντρο τη σταμάτηση των εκτενών μειώσεων φορολογικών συντελεστών, η πρώην υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, υποστήριξε αυτή τη συμφωνία τον Οκτώβριο του 2021.
Ο Σκοτ Μπεσέντ, τον οποίο ο Τραμπ έχει προτείνει για υπουργό Οικονομικών – με την προϋπόθεση έγκρισης από τη Γερουσία – έχει εκφράσει τις αντιρρήσεις του σχετικά με την εφαρμογή ενός παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή, χαρακτηρίζοντάς το “σοβαρό λάθος”.
Μέρος της διαπραγμάτευσης στον ΟΟΣΑ περιλάμβανε την εισαγωγή νέων ρυθμίσεων για τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών εσόδων με τις χώρες όπου πωλούνται τα προϊόντα των πολυεθνικών. Στόχος ήταν να φορολογούνται εταιρείες όπως η Meta (Facebook) και η Apple σε πιο δίκαιες βάσεις.
Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις γύρω από τον λεγόμενο “πρώτο πυλώνα” δεν έχουν οδηγήσει πουθενά, και χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ, χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ισπανία και η Τουρκία θα μπορούσαν να επαναφέρουν τους δικούς τους φόρους ψηφιακών υπηρεσιών, κάτι που θα προκαλέσει πιθανές αντιδράσεις από την Ουάσιγκτον.
