Αντιμέτωποι με αυξανόμενες πιέσεις, οι δήμοι βρίσκονται στο επίκεντρο μιας κρίσης σχετικά με το τέλος ταφής απορριμμάτων. Η κυβέρνηση δρομολογεί νομοθετική παρέμβαση για να στηρίξει την τοπική αυτοδιοίκηση.
Νομοθετική Πρωτοβουλία για την Ανακούφιση των Δήμων
Η κυβέρνηση αναλαμβάνει δράση για να βοηθήσει τους δήμους στην αποπληρωμή του τέλους ταφής απορριμμάτων. Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται ως απάντηση στις αυξημένες οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) λόγω της επέκτασης της περιόδου καταβολής του τέλους από 12 σε 18 μήνες. Αυτή η αλλαγή έχει οδηγήσει σε σημαντικές οφειλές, που εκτιμώνται περίπου στα 100 εκατομμύρια ευρώ, οι οποίες βαρύνουν τους δήμους για το δεύτερο εξάμηνο του 2024 και ολόκληρο το 2025.
Αντιδράσεις και Κριτική
Η κατάσταση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην αυτοδιοίκηση. Η εκτίναξη του κόστους ταφής έχει οδηγήσει δημάρχους, συμπεριλαμβανομένου του Χάρη Δούκα από τον Δήμο Αθηναίων, να εκφράσουν την έντονη δυσαρέσκειά τους. Ακόμη, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αναλάβει ενεργό ρόλο στην άσκηση κριτικής. Πολλοί δήμοι ζητούν την απόσυρση του νόμου, ενώ 165 ΟΤΑ και η ΚΕΔΕ έχουν καταθέσει προσφυγή στο ΣτΕ από το καλοκαίρι του 2024. Η εκδίκαση της υπόθεσης έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2024 και η απόφαση αναμένεται σύντομα.
Ο Ρόλος του ΕΔΣΝΑ και οι Επιπτώσεις στους Δημότες
Η αιφνίδια απόφαση του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής (ΕΔΣΝΑ) να προβεί σε είσπραξη του τέλους ταφής στις 27 Δεκεμβρίου, έχει προκαλέσει αναστάτωση. Οι δήμαρχοι προειδοποιούν ότι η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικονομική αστάθεια στους ΟΤΑ, καθώς οι προϋπολογισμοί του νέου έτους έχουν ήδη καταρτιστεί. Προβλέπεται ότι το αυξημένο κόστος ταφής θα μετακυλιστεί στους δημότες, αυξάνοντας τα δημοτικά τέλη σε μη βιώσιμα επίπεδα.
Παρακρατήσεις από τους ΚΑΠ και Νομικές Αμφισβητήσεις
Τον Δεκέμβριο του 2023, υπήρξε παρακράτηση από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) των δήμων, ύψους περίπου 240 εκατομμυρίων ευρώ, για το τέλος ταφής ολόκληρου του 2022 και του πρώτου εξαμήνου του 2023. Η ΚΕΔΕ έχει αμφισβητήσει τη νομιμότητα της μεθόδου παρακράτησης στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το Άλυτο Ζήτημα του Τέλους Ταφής
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο ΕΔΣΝΑ είχε εισπράξει το τέλος ταφής για το 2022, αλλά δεν το απέδωσε στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) λόγω οικονομικών δυσκολιών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παραμείνει ανείσπρακτο το τέλος ταφής για το δεύτερο εξάμηνο του 2023, καθώς και για τα έτη 2024 και 2025. Παρά τις προκλήσεις, το υπουργείο δεν προέβη σε περαιτέρω παρακρατήσεις. Η υπαγωγή του τέλους ταφής στον ΕΔΣΝΑ για το δεύτερο μισό του 2024 και το 2025 έχει εντείνει τις νομικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των δήμων.
