Η ροή φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν προς τη Σερβία διεκόπη προσωρινά, δημιουργώντας νέα δεδομένα στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Ας δούμε τις λεπτομέρειες και τις πιθανές επιπτώσεις.
Αβεβαιότητα στην Ενεργειακή Επάρκεια της Σερβίας
Ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς ανακοίνωσε μέσω του Tanjug την προσωρινή διακοπή της ροής φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν. Η επανασύνδεση παραμένει αβέβαιη, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Ο Βούτσιτς δήλωσε χαρακτηριστικά ότι “εξαιτίας ανωτέρας βίας, δεν θα μπορέσουμε να έχουμε τα 1,7 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που είχαμε καθημερινά“.
Ο Ρόλος της NIS και η Σύνδεση με την Gazprom
Η θέση της Σερβίας επηρεάζεται σημαντικά από τη NIS (Naftna Industrija Srbije) και τις στρατηγικές της συνεργασίες. Η NIS, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου της Σερβίας, έχει ισχυρούς δεσμούς με την ρωσική ενεργειακή γιγάντια Gazprom. Η σύνδεση αυτή περιπλέκει τις προσπάθειες της Σερβίας να ευθυγραμμιστεί με τις ενεργειακές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πιέσεις για Ενεργειακή Απεξάρτηση από τη Ρωσία
Η Σερβία αντιμετωπίζει αυξανόμενες πιέσεις για ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Η χώρα, με ετήσια κατανάλωση 3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, υπέγραψε το 2023 συμφωνία με το Αζερμπαϊτζάν για την προμήθεια 400 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως από το 2024. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης καλύπτεται ακόμη από τη Ρωσία.
Νέες Κυρώσεις και Επιπτώσεις στην NIS
Οι νέες κυρώσεις των ΗΠΑ αναγκάζουν τη Gazprom Neft να αποχωρήσει από την πλειοψηφική της συμμετοχή στην NIS εντός 45 ημερών, περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο τις σχέσεις μεταξύ NIS και Gazprom. Συγκεκριμένα, η NIS ανήκει κατά 50% στη Gazprom Neft και κατά 6,15% στη Gazprom, ενώ η σερβική κυβέρνηση κατέχει το 29,87%.
Κάλυψη των Αναγκών μέσω Βουλγαρίας και Τουρκίας
Η Σερβία προμηθεύεται φυσικό αέριο μέσω Βουλγαρίας, με την Bulgargaz να ενημερώνεται για τη διακοπή της ροής από το Αζερμπαϊτζάν. Οι απαιτούμενες ποσότητες έχουν καλυφθεί μέσω της τουρκικής Botas, χωρίς επιπλέον κόστος.
Τεχνικά Προβλήματα στην Πλατφόρμα Shah Deniz
Η διακοπή της ροής φυσικού αερίου οφείλεται σε τεχνικά θέματα. Πηγή της BP επισημαίνει “πρόβλημα” στην πλατφόρμα Alpha στο υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου Shah Deniz, συγκεκριμένα σε υποθαλάσσιο αγωγό.
Ευκαιρίες για Ενεργειακή Διπλωματία
Η κατάσταση αυτή δημιουργεί μια ευκαιρία για την ΕΕ και το Αζερμπαϊτζάν, οι οποίοι υπέγραψαν συμφωνία το 2022 για την αύξηση των εισαγωγών αερίου, με στόχο την ενεργειακή ευελιξία και τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας.
Επιπλέον Πληροφορίες:
- Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ενεργειακή πολιτική της Σερβίας, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Υπουργείου Ορυχείων και Ενέργειας της Σερβίας.
- Για δεδομένα σχετικά με την παραγωγή και κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρώπη, μπορείτε να ανατρέξετε στην ιστοσελίδα της Eurostat.
