Η πολωνική κυβέρνηση διαβεβαίωσε ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου δεν θα αντιμετωπίσει σύλληψη αν αποφασίσει να παραβρεθεί στην 80ή επέτειο των απελευθερώσεων του Άουσβιτς-Μπίρκεναου, παρά το ένταλμα που έχει εκδοθεί από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ).
Ο πρόεδρος της Πολωνίας, Αντρέι Ντούντα, από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), έστειλε επιστολή προς την κυβέρνηση αυτή την εβδομάδα, ζητώντας να διασφαλιστεί ότι ο Νετανιάχου δεν θα συλληφθεί εάν επιλέξει να παραστεί στις εκδηλώσεις μνήμης στις 27 Ιανουαρίου.
Το γραφείο του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ εξέδωσε ψήφισμα την Πέμπτη, όπου αναφέρει ότι θα διασφαλίσει την “ασφαλή συμμετοχή των ηγετών του Ισραήλ στις εκδηλώσεις μνήμης”.
“Βεβαιώνω ότι, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για τον πρωθυπουργό, τον πρόεδρο ή τον υπουργό παιδείας του Ισραήλ, όποιος συμμετάσχει στις εορταστικές εκδηλώσεις στο Όσβιετσιμ, θα είναι ασφαλής και δεν θα υπάρξει σύλληψη”, δήλωσε ο Τουσκ.
Διευκρίνισε επίσης ότι το ψήφισμα είναι “λεπτομερές και ακριβές” και ισχύει μόνο για τις εκδηλώσεις μνήμης στο Άουσβιτς.
“Είναι επίσης πολύ σημαντικό για εμάς ότι η Πολωνία δεν επιθυμεί να αγνοήσει τις αποφάσεις των διεθνών δικαστηρίων”, πρόσθεσε.
Το ΔΠΔ είχε εκδώσει τον Νοέμβριο εντάλματα για τη σύλληψη του Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας του και του ηγέτη της Χαμάς, Ιμπραήμ Αλ Μάσρι, για καταγγελλόμενα εγκλήματα πολέμου κατά τη διάρκεια της έντασης στη Γάζα.
Παρά το γεγονός ότι χώρες μέλη του ΔΠΔ, όπως η Πολωνία, είναι υποχρεωμένες να κρατούν υπόπτους που έχουν ένταλμα, το δικαστήριο δεν έχει μηχανισμούς επιβολής. Το Ισραήλ, ωστόσο, δεν είναι μέλος του ΔΠΔ και αμφισβητεί τη δικαιοδοσία του.
Η δικαστική αρχή έχει περισσότερους από 120 κράτη μέλη, αν και χώρες όπως η Γαλλία και η Ουγγαρία έχουν δηλώσει ότι δεν θα προχωρήσουν στη σύλληψη. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε ότι θα αγνοήσει το ένταλμα προσκαλώντας τον Νετανιάχου στη Βουδαπέστη.
Δεν είναι σαφές αν ο Νετανιάχου σκοπεύει να συμμετάσχει στις εκδηλώσεις μνήμης αργότερα αυτό το μήνα, αν και έχει στενή σχέση με προηγούμενες επετειακές εκδηλώσεις στο Άουσβιτς.
Απαντώντας σε ερώτηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, το υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας δήλωσε ότι “δεν έχει λάβει καμία ενημέρωση για συμμετοχή του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στις εορταστικές εκδηλώσεις της 80ής επετείου της απελευθέρωσης του Άουσβιτς”.
Στις προγραμματισμένες εκδηλώσεις μνήμης θα παραβρεθούν διεθνείς αξιωματούχοι και επιζώντες του Ολοκαυτώματος. Οι εκδηλώσεις θα διεξαχθούν στο Όσβιετσιμ, μια πόλη που βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου λειτουργούσε το πιο διαβόητο στρατόπεδο θανάτου.
Στο Άουσβιτς, περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Οι ιστορικοί αναφέρουν ότι οι περισσότεροι από αυτούς, περίπου ένα εκατομμύριο, ήταν Εβραίοι, ωστόσο τα θύματα περιλάμβαναν επίσης Πολωνούς, Ρομά, Σοβιετικούς αιχμάλωτους πολέμου και άλλες ομάδες.
Τουλάχιστον 3 εκατομμύρια από τα 3,2 εκατομμύρια Εβραίους της Πολωνίας εκτελέστηκαν από τους Ναζί, αντιπροσωπεύοντας περίπου το μισό του συνολικού αριθμού των Εβραίων που δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.