Μια νέα πρόταση της ΕΚΤ μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, επαναφέροντας μνήμες από την τραπεζική κρίση του 2008-2018. Τι σημαίνει αυτό για την κεφαλαιακή τους επάρκεια;
ΕΚΤ: Αναδρομή στην Τραπεζική Κρίση για την Πρόβλεψη Χρεοκοπιών
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να απαιτήσει από τις τράπεζες να ενσωματώνουν δεδομένα δανείων από την περίοδο της οικονομικής κρίσης (2008-2018) στα μοντέλα πρόβλεψης χρεοκοπιών τους. Σύμφωνα με το Bloomberg, αυτή η κίνηση θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια ορισμένων τραπεζών.
Η πρόταση, που παρουσιάστηκε αρχικά τον Νοέμβριο, θα απαιτεί από τις τράπεζες να χρησιμοποιούν ιστορικά δεδομένα πιστωτικών κινδύνων, ιδίως από περιόδους έντονης πίεσης, για να βελτιώσουν τις προβλέψεις τους. Η περίοδος αναφοράς που προτείνεται (2008-2018) είναι μια περίοδος κατά την οποία πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες, ιδίως στις χώρες του Νότου, βρέθηκαν στο επίκεντρο ισχυρών πιέσεων.
Αντιδράσεις και Αντιρρήσεις από τον Τραπεζικό Τομέα
Η προοπτική αυτή προκαλεί ανησυχίες στον τραπεζικό κλάδο. Οι τράπεζες φοβούνται ότι η υπερβολική έμφαση στα δεδομένα μιας ιδιαίτερα δύσκολης περιόδου μπορεί να επισκιάσει τις θετικές επιδόσεις των τελευταίων ετών. Η ενσωμάτωση αυτών των “αρνητικών” δεδομένων στα μοντέλα κινδύνου θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο απαισιόδοξες προβλέψεις για χρεοκοπίες και, κατ’ επέκταση, σε μείωση των κεφαλαίων που διαθέτουν για εποπτικούς σκοπούς.
Εντάσεις και Ανταγωνιστικό Μειονέκτημα
Η πιθανή εφαρμογή της πρότασης της ΕΚΤ αναμένεται να αυξήσει τις εντάσεις μεταξύ της κεντρικής τράπεζας και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Παρά την απογοήτευση ορισμένων αξιωματούχων της ΕΚΤ σχετικά με την ανταπόκριση του κλάδου στις κανονιστικές απαιτήσεις, πολλές τράπεζες θεωρούν την προσέγγιση της ΕΚΤ υπερβολικά γραφειοκρατική.
Επιπλέον, πολλοί ευρωπαίοι τραπεζίτες θεωρούν ότι οι κανονιστικές απαιτήσεις της ΕΚΤ δημιουργούν ένα ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με τις ΗΠΑ, όπου το κανονιστικό πλαίσιο είναι πιο χαλαρό υπό την προεδρία Τραμπ.
Αυτήν τη στιγμή, πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες προσλαμβάνουν συμβούλους για να εκτιμήσουν τις πιθανές επιπτώσεις στα κεφάλαιά τους, σε περίπτωση εφαρμογής της προτεινόμενης περιόδου αναφοράς για τον υπολογισμό του πιστωτικού κινδύνου. Παράλληλα, ασκούν πιέσεις στην ΕΚΤ μέσω των λόμπι τους, προσπαθώντας να επηρεάσουν την τελική απόφαση.
Ειδικότερες Επιπτώσεις για τις Τράπεζες του Ευρωπαϊκού Νότου
Η ενσωμάτωση παλαιότερων δεδομένων πιστωτικού κινδύνου αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τις τράπεζες σε χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα. Αυτές οι χώρες έχουν σημειώσει σημαντική βελτίωση στους ισολογισμούς τους τα τελευταία χρόνια, μειώνοντας σημαντικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ).
Η ΕΚΤ έχει κατηγορήσει στο παρελθόν τις τράπεζες ότι χρησιμοποιούν υπερβολικά αισιόδοξα δεδομένα αθέτησης υποχρεώσεων. Η ρυθμιστική αρχή υποστηρίζει ότι τα δεδομένα των τελευταίων ετών επηρεάστηκαν από τις κρατικές ενισχύσεις σε επιχειρήσεις και καταναλωτές.
Αποδυνάμωση της Ποιότητας του Ενεργητικού
Παρόλο που τα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών στην ΕΕ παραμένουν σε καλή κατάσταση, υπάρχουν ενδείξεις αποδυνάμωσης της ποιότητας του ενεργητικού. Η επικεφαλής τραπεζικής εποπτείας της ΕΚΤ, Κλόντια Μπούτς, τόνισε τον περασμένο μήνα ότι τα σημερινά χαμηλά επίπεδα πιστωτικού κινδύνου αντικατοπτρίζουν εν μέρει τις κυβερνητικές ενισχύσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 και τις επακόλουθες κρίσεις στην αγορά ενέργειας.
Αύξηση των Κεφαλαιακών Απαιτήσεων
Η εφαρμογή αυστηρότερων υποθέσεων για τον υπολογισμό των κινδύνων αθέτησης πληρωμών μπορεί να αυξήσει το ποσό των κεφαλαίων που πρέπει να διατηρούν οι τράπεζες ως ασφάλεια. Αυτό θα μπορούσε να περιορίσει τις δυνατότητές τους για επενδύσεις ή για επιστροφή κεφαλαίων στους επενδυτές.
Εν αναμονή των τελικών αποφάσεων της ΕΚΤ, η συζήτηση γύρω από την πρόταση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί, με σημαντικές πιθανές επιπτώσεις για το μέλλον του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και την οικονομική σταθερότητα.
