Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά σε μια κρίσιμη πρωτοβουλία για την ταχεία ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας. Σύμφωνα με πληροφορίες από την ιστοσελίδα offshore-energy.biz, η χώρα μας, σε συνεργασία με το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS) και 46 κυβερνήσεις, έχει υποβάλει κοινό προτεινόμενο σχέδιο στο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO) των Ηνωμένων Εθνών. Σκοπός αυτού του σχεδίου είναι η υιοθέτηση ενός μηχανισμού τιμολόγησης για τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στη θάλασσα (GHG) που αφορούν τη διεθνή ναυτιλία.
Στόχος της πρωτοβουλίας είναι να μειωθεί το κόστος διαφορών μεταξύ καυσίμων που έχουν μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές εκπομπές GHG (Zero or Near Zero GHG – ZNZ).
Ποιες χώρες συμμετέχουν και ποιος είναι ο στόχος τους
Η πρόταση υποστηρίζεται από βασικές ναυτιλιακές χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές σημαίες διεθνώς, όπως οι Μπαχάμες, η Λιβερία, οι Νήσοι Μάρσαλ και ο Παναμάς. Επιπλέον, περιλαμβάνονται όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και άλλες αφρικανικές χώρες, όπως η Νιγηρία και η Κένυα, καθώς και τα Μικρά Νησιωτικά Αναπτυσσόμενα Κράτη από τις Καραϊβικές και τον Ειρηνικό.
Η υποβολή ζητά τροποποιήσεις στη Σύμβαση MARPOL του IMO. Ειδικότερα, απαιτεί από τις ναυτιλιακές εταιρείες να καταβάλλουν εισφορές ανά τόνο CO2 που εκπέμπεται, σε ένα νέο «Ταμείο Εφαρμογής Στρατηγικής GHG του IMO».
Ο κοντινός στόχος αυτής της υποχρεωτικής χρέωσης είναι να εξισορροπήσει το κόστος των καυσίμων μηδενικών εκπομπών GHG (ZNZ), όπως η πράσινη μεθανόλη, αμμωνία και υδρογόνο, σε σχέση με τα παραδοσιακά καύσιμα πλοίων, ενθαρρύνοντας έτσι τη γρήγορη υιοθέτηση βιώσιμων πηγών ενέργειας.
Τα έσοδα από τις εισφορές θα χρησιμοποιηθούν για την προώθηση της παραγωγής και χρήσης καυσίμων ZNZ, αλλά και για την υποστήριξη των προσπαθειών μειώσεων εκπομπών GHG στις αναπτυσσόμενες χώρες, παρέχοντας δισεκατομμύρια ετησίως.
Ενώ το συγκεκριμένο ποσό της χρέωσης ανά τόνο CO2 δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί, αναμένονται να κυμαίνεται από 60 έως 300 δολάρια ανά τόνο συμβατικού πετρελαίου ναυτιλίας.
Σημαντικές εξελίξεις τον Φεβρουάριο
Αυτή η πρόταση θα συζητηθεί σε μια «κρίσιμη» συνεδρίαση του IMO τον Φεβρουάριο του 2025. Αν οι τροποποιήσεις της MARPOL εγκριθούν τον Απρίλιο του 2025, θα τεθούν σε ισχύ το 2027 και θα αρχίσει η συλλογή των ετήσιων εισφορών GHG το 2028.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη εισάγει ένα σύστημα εισφοράς άνθρακα για τη ναυτιλία σύμφωνα με τις απαιτήσεις του IMO. Από την 1η Ιανουαρίου 2024, η ναυτιλία θα ενταχθεί στο Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (EU ETS), που επιβάλει ετήσιο ανώτατο όριο εκπομπών για ορισμένα GHG και απαιτεί την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών.
Δηλώσεις από τους αρμόδιους
«Η βιομηχανία υποστηρίζει πλήρως την υιοθέτηση ενός μηχανισμού τιμολόγησης GHG από τον IMO για τη ναυτιλία παγκοσμίως. Η πρόταση που προτείνεται από αυτόν τον ευρύ συνασπισμό είναι ρεαλιστική και ενδεδειγμένη για την στήριξη της ενεργειακής μετάβασης στον τομέα της ναυτιλίας, με στόχο τις καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050,» δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ICS, Guy Platten.
«Η υποστήριξη μεγάλου αριθμού κυβερνήσεων για μια καθολική χρέωση GHG από πλοία είναι ενθαρρυντική, και η συνεργασία με όλα τα κράτη μέλη του IMO είναι καθοριστική για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας,» πρόσθεσε.
