Μένουν λιγότερες από δύο εβδομάδες μέχρι να αναλάβει τα καθήκοντά του ο Ντόναλντ Τραμπ, και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Δεν κινδυνεύει μόνο από έναν πιθανό εμπορικό «πόλεμο», αλλά και από απειλές που προέρχονται από τη νέα αμερικανική διοίκηση, όπως μία πιθανή «εισβολή» στην Δανία. Αυτή η κατάσταση έχει προκαλέσει πολλούς προβληματισμούς, καθώς οι ευρωπαϊκοί θεσμοί διατηρούν μια σιωπηλή στάση έναντι των δηλώσεων του Τραμπ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, που θα επιστρέψει στο Λευκό Οίκο σε έντεκα μέρες, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο στρατιωτικής παρέμβασης για την απόκτηση της Γροιλανδίας, αν η Δανία αρνηθεί να την «πουλήσει». Από το 2019, ο Τραμπ έχει δείξει ενδιαφέρον για την Γροιλανδία, την οποία θεωρεί μια στρατηγική επένδυση. Όμως, η στρατηγική του τώρα συνδέεται άμεσα με το ζήτημα της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.
«Εθνική ασφάλεια»
«Χρειαζόμαστε τη Γροιλανδία για λόγους που αφορούν την εθνική ασφάλεια», δήλωσε ο Τραμπ, αναφερόμενος στις θαλάσσιες «απειλές» από τη Ρωσία και την Κίνα. Η γεωγραφική θέση της Γροιλανδίας και οι πλούσιες πρώτες ύλες της την καθιστούν ελκυστική για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εξάλλου, η τήξη των παγετώνων στην Αρκτική προσφέρει νέες εμπορικές και ενεργειακές ευκαιρίες σε μια περιοχή όπου συναγωνίζονται πολλές δυνάμεις.
Η άμεση «απειλή» του Τραμπ με στρατιωτική δράση κατά μιας νατοϊκής χώρας, όπως η Δανία, έχει προκαλέσει την αντίδραση πολλών Ευρωπαίων ηγετών, περιλαμβανομένων του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς και του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί ωστόσο κράτησαν αποστάσεις. Εκπρόσωπος της Κομισιόν δεν εξέφρασε την απαραίτητη καταδίκη για τα σχόλια του Τραμπ, εν αντιθέσει επανέλαβε τη δέσμευση της Ε.Ε. για συνεργασία με την νέα αμερικανική κυβέρνηση.
«Μιλάμε για υποθετικά σενάρια ενός κυβερνώντος σώματος που δεν έχει ακόμη αναλάβει θέσεις», ανέφερε η εκπρόσωπος της Κομισιόν. Ωστόσο, ενημέρωσε ότι το κοινό αμυντικό σύμφωνο της Ε.Ε. θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί αν η Γροιλανδία αντιμετώπιζε στρατιωτική απειλή.
Η «ειδική κατάσταση» της Γροιλανδίας
Αν και η Γροιλανδία δεν είναι μέλος της Ε.Ε., έχει αυτονομία ως περιοχή της Δανίας, που της επιτρέπει πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια, ενώ οι κάτοικοί της είναι Ευρωπαίοι πολίτες. Παράλληλα, υπόκειται στη συνθήκη του ΝΑΤΟ, που σημαίνει ότι οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της θα προκαλέσει την ενεργοποίηση των αμυντικών συμφωνιών της συμμαχίας, περιλαμβανομένων και των ΗΠΑ.
Ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παραμένει υπό ιατρική παρακολούθηση λόγω πνευμονίας, γεγονός που ενδεχομένως εξηγεί τη σιωπή της, άλλοι αξιωματούχοι όπως η νέα επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής Κάγια Κάλας και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα επίσης αποφεύγουν να κάνουν δηλώσεις, καθώς η ενότητα της Ε.Ε. βρίσκεται σε κίνδυνο ενόψει της επερχόμενης διοίκησης Τραμπ.
