Ο Ντόναλντ Τραμπ, λίγο πριν αναλάβει τα καθήκοντά του ως 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, συνεχίζει να προκαλεί διεθνή αναστάτωση με δηλώσεις που αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο εδαφικής επέκτασης των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ, με στόχους προορισμούς όπως η Γροιλανδία, η Διώρυγα του Παναμά και ακόμα και ο Καναδάς, συνδυάζει οικονομικές απειλές και στρατηγικές αναφορές, χωρίς πάντως να είναι σαφές αν αυτές οι προτάσεις είναι σοβαρές ή αν απλώς χρησιμοποιούνται για την επίτευξη διαπραγματευτικών πλεονεκτημάτων. Προχθές, δημοσίευσε έναν χάρτη που απεικόνιζε τον Καναδά ως μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών, μέσω της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης Truth Social. Αυτή η κίνηση έρχεται μετά από μια σειρά απειλών που εκτόξευσε προς γειτονικές χώρες, εν όψει της ημερομηνίας ορκωμοσίας του.
BREAKING: Trump shares another map with Canada as part of the United States pic.twitter.com/C4GP7OOjmj
— The Spectator Index (@spectatorindex) January 8, 2025
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, ο Τραμπ χαρακτήρισε τη Γροιλανδία ζήτημα «εθνικής ασφάλειας», επικαλούμενος κινήσεις των Ρώσων και των Κινέζων στην περιοχή. Απείλησε τη Δανία, που ελέγχει το αυτόνομο αυτό έδαφος, με «υψηλούς τελωνειακούς δασμούς» αν δεν παραδώσει τη Γροιλανδία στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η προσοχή του Τραμπ στη Γροιλανδία δεν είναι κάτι νέο. Κατά την πρώτη του θητεία είχε καταφέρει να προκαλέσει αντιδράσεις προτείνοντας την αγορά του νησιού, ενώ σήμερα ο γιος του, Ντόναλντ Τζούνιορ, βρίσκεται στη Γροιλανδία για ιδιωτική επίσκεψη.
Η Διώρυγα του Παναμά στο στόχαστρο
Ο Τραμπ ούτε καν απέκλεισε τη χρήση στρατιωτικής βίας για τη Διώρυγα του Παναμά, την οποία χαρακτήρισε ως «στρατηγικό θαλάσσιο άξονα». Υποστήριξε ότι ο έλεγχος της από την Κίνα αποτελεί απειλή για την «οικονομική ασφάλεια» των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες για τα σχέδιά του.
Ο Τραμπ προχώρησε σε μια σχεδόν ανατρεπτική δήλωση, προτείνοντας την ενσωμάτωσή του Καναδά στις Ηνωμένες Πολιτείες, τονίζοντας πως θα μπορούσε να γίνει η «51η Πολιτεία». Αφού ανακοινώθηκε η παραίτηση του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό, ο Τραμπ δεν δίστασε να απειλήσει με τη «οικονομική δύναμη» για να επιτύχει την προσάρτηση του βόρειου γείτονά του.
Σε σχετική ανακοίνωση στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter), ανέφερε ότι «θα ήταν πραγματικά κάτι να ξεφορτωθούμε αυτήν την τεχνητή γραμμή στα σύνορα». Σε απάντηση, ο Τριντό δήλωσε κατηγορηματικά: «Δεν υπάρχει πιθανότητα ούτε μία στο εκατομμύριο ο Καναδάς να γίνει μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών».
Οι αντιφατικές δηλώσεις του Τραμπ δημιουργούν σύγχυση σχετικά με το αν είναι πραγματικές προθέσεις εδαφικής επέκτασης ή αν πρόκειται για διαπραγματευτική τακτική. Η επιμονή του να χαρακτηρίζει τους συμμάχους όπως ο Καναδάς ως εκμεταλλευτές της στρατιωτικής προστασίας των Ηνωμένων Πολιτειών αποκαλύπτει μια ευρύτερη στρατηγική που ενισχύει την εθνικιστική του ρητορική.
Διεθνείς αντιδράσεις
Ο εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ υπενθύμισε ότι «ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών απαιτεί σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας όλων των κρατών». Ταυτόχρονα, η Δανία και ο Καναδάς καταδίκασαν τις δηλώσεις του Τραμπ, ενώ πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι αυτές οι προκλήσεις ενδέχεται να έχουν σκοπό τη διαμόρφωση νέων γεωπολιτικών ισορροπιών.
Η κατεύθυνση που θα ακολουθήσει ο Τραμπ, ο οποίος αναλαμβάνει την προεδρία στις 20 Ιανουαρίου, θα αποκαλύψει αν οι δηλώσεις του αντικατοπτρίζουν απλώς ρητορική ή προαναγγέλλουν γεωπολιτικές ανατροπές.
