Η διακυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία φαίνεται να ανήκει πια στο παρελθόν, μετά την ταχεία προέλαση των αντικαθεστωτικών, εξτρεμιστών και τζιχαντιστών που έχουν συγκεντρωθεί κάτω από την ομπρέλα του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA).
Η δημιουργία μιας νέας, λειτουργικής κυβέρνησης και η ομαλή μετάβαση είναι αναγκαίες προϋποθέσεις, ωστόσο ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι νέοι ηγέτες είναι το χημικό οπλοστάσιο που άφησε πίσω του ο Άσαντ. Ειδικότερα, τα χημικά όπλα που χρησιμοποιήθηκαν σε επιθέσεις κατά αμάχων, όπως το αέριο μουστάρδας και το σαρίν, παραμένουν μια σοβαρή ανησυχία. Οι οργανώσεις παρακολούθησης χημικών όπλων πιέζουν για πρόσβαση σε αυτά τα όπλα προκειμένου να εντοπιστούν οι υπεύθυνοι των επιθέσεων που έχουν προκαλέσει χιλιάδες θανάτους και τραυματισμούς κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Η πρέσβειρα των ΗΠΑ στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ), Nicole Shampaine, δήλωσε ότι η πτώση του Άσαντ συνιστά μια μοναδική ευκαιρία για την Συρία να απαλλαγεί από αυτά τα όπλα.
Η Συρία εντάχθηκε στον ΟΑΧΟ το 2013 και κατέστρεψε 1.300 μετρικούς τόνους χημικών όπλων με τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας. Παρά τις προσπάθειες, μετά από μια δεκαετία επιθεωρήσεων, η χώρα εξακολουθεί να διαθέτει απαγορευμένα οπλικά συστήματα. Ο ΟΗΕ και ο ΟΑΧΟ έχουν καταγράψει 34 επιβεβαιωμένες χρήσεις χημικών όπλων στον συριακό εμφύλιο πόλεμο από το 2013 έως το 2018, και μια πρόσφατη αξιολόγηση αναδεικνύει 19 ανοιχτά ζητήματα, περιλαμβάνοντας αναφορές για μη δηλωθείσες εγκαταστάσεις παραγωγής χημικών όπλων.
Χημικοί παράγοντες: επιπτώσεις και κίνδυνοι
Υπό τη διακυβέρνηση του Άσαντ, τόσο η Συρία όσο και η Ρωσία έχουν επανειλημμένα αρνηθεί τη χρήση χημικών όπλων, ωστόσο ο ΟΑΧΟ έχει καταδείξει τη συστηματική χρήση χλωρίου σε βαρελιών-βομβών που έχουν προκαλέσει πολλούς θανάτους και τραυματισμούς. Σημαντικές επιθέσεις είχαν καταγραφεί, όπως αυτή με αέριο σαρίν τον Αύγουστο του 2013, όπου έχασαν τη ζωή τους πάνω από 1.000 άνθρωποι στην Γούτα, προάστιο της Δαμασκού.
Η χρήση αερίου μουστάρδας τον Αύγουστο του 2015, σε επιθέσεις από τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, επιβεβαίωσε την αναδυόμενη απειλή από τα χημικά όπλα. Το χλώριο προκαλεί ασφυξία, επηρεάζοντας άμεσα τους πνεύμονες, ενώ το σαρίν, ως νευροτοξίνες, μπορεί να επιφέρει σοβαρές συνέπειες στον οργανισμό, όπως επιληπτικές κρίσεις και παράλυση.
Σύμφωνα με πρώην αξιωματούχους, υπάρχει σοβαρή ανησυχία ότι τα χημικά όπλα της Συρίας μπορεί να καταλήξουν σε λάθος χέρια, ιδιαίτερα σε ομάδες όπως το ISIS και η Αλ Κάιντα, οι οποίες έχουν αποδείξει ότι έχουν πρόσβαση σε τέτοιες τεχνολογίες.
Η στρατηγική του Ισραήλ έναντι του χημικού οπλοστασίου
Σε πρόσφατες εξελίξεις, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν επικεντρωθεί στη στρατηγική καταστροφή του οπλοστασίου του Άσαντ, προκειμένου να αποτρέψουν την πρόθεση χορήγησης αυτών των όπλων στη Χεζμπολάχ ή άλλες ομάδες που θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν εναντίον του Ισραήλ. Οι Ισραηλινοί επιτελείς έχουν επιβεβαιώσει ότι έχουν καταστρέψει σημαντικές στρατιωτικές υποδομές στη Συρία, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών και πυραύλων, καταφέροντας σοβαρά πλήγματα ενάντια στα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας.
Η περιοχή της Μέσης Ανατολής είδε τις τελευταίες ημέρες μια κλιμάκωση των επιθέσεων, εστιάζοντας σε εγκαταστάσεις που σχετίζονται με το ενεργό συριακό πρόγραμμα κατασκευής και αποθήκευσης όπλων, γεγονός που εντείνει τους φόβους για την εξάπλωση χημικών όπλων στην περιοχή.
