Η επισκέψη του Μαρκ Ρούτε στην Αθήνα σήμερα είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς πρόκειται για την πρώτη του ως νέος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ. Κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης, θα έχει συναντήσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, καθώς και με τους Υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας. Αναμφισβήτητα, αυτή η επίσκεψη έρχεται σε μια κρίσιμη χρονική στιγμή, μετά από μια περιοδεία που περιλάμβανε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και χθες την Άγκυρα, καθώς και μια μυστική συνάντηση στην έπαυλη του Τραμπ στη Φλόριντα, με στόχο να διερευνηθούν οι προθέσεις του επόμενου υποψηφίου στις ΗΠΑ.
Οι προκλήσεις ασφαλείας για την Ατλαντική Συμμαχία είναι αρκετές και ποικίλες, με το ουκρανικό ζήτημα να ξεχωρίζει ως το πιο κρίσιμο από όλα.
Το ΝΑΤΟ έχει αναλάβει την “ιδιοκτησία” του πολέμου στην Ουκρανία, ωστόσο η έκβαση του δεν είναι στα χέρια του. Οι επιχειρησιακές και πολιτικές εξελίξεις εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα του Κιέβου και των συμμάχων του να συνεχίσουν τη στρατιωτική τους προσπάθεια.
Από πολιτική σκοπιά, το μεγαλύτερο ερώτημα είναι η εκλογική νίκη του Τραμπ, η οποία αποκαλύπτει ρωγμές στην ηγεσία της συμμαχίας, οι οποίες μέχρι τώρα ήταν πιο κρυφές πίσω από το πολιτικό σκηνικό των κρατών-μελών.
Προεκλογικά, ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο σε 24 ώρες. Αυτό φέρνει στο προσκήνιο τη σχέση του με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τον οποίο υπάρχει μια περίπλοκη δυναμική, καθώς ο Ζελένσκι σχετίζεται με την πολιτική των Δημοκρατικών και είναι κυρίαρχη αντίθεση στον Τραμπ λόγω των στοιχείων που εμπλέκουν την οικογένεια Μπάιντεν.
Στο μεταξύ, η Μόσχα έχει στείλει διακριτικά μηνύματα για καλύτερη συνεργασία με τις ΗΠΑ κατά την προεδρία Τραμπ, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, να επισημαίνει τη σημασία της αναγνώρισης της ανάγκης για ειρηνική λύση.
Υπάρχει μια ανησυχία στις δυτικές χώρες ότι ο Τραμπ ενδέχεται να “κλείσει” το ζήτημα της Ουκρανίας χωρίς να συμπεριλάβει το Κίεβο, εγκαταλείποντας τη στρατιωτική του προσπάθεια ή ακόμα και τη Συμμαχία. Ωστόσο, παρά τις φιλόδοξες προθέσεις του, είναι αβέβαιο αν αυτές θα μπορέσουν να συμβαδίζουν με τις απαιτήσεις της Μόσχας για έναν εφικτό συμβιβασμό. Περισσότερο οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ανησυχούν όχι τόσο για τις ικανότητες του Τραμπ, όσο για τις πιθανές αποφάσεις του: να μεταφέρει το βάρος της διαχείρισης της Ουκρανίας στους συμμάχους και ώρες-ώρες να τους απειλεί με δασμούς.
Η δημόσια συζήτηση στη Δύση επικεντρώνεται στο ρυθμό και τον όγκο στρατιωτικής βοήθειας που μπορεί να παρασχεθεί στο Κίεβο, εστιάζοντας κυρίως στη στρατιωτική ενίσχυση, ενώ η πιο πιεστική πρόκληση για την Ουκρανία είναι η έλλειψη στρατιωτικού προσωπικού.
Η αλληλεπίδραση της πολιτικής και επιχειρησιακής ατζέντας υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για μεγαλύτερη ανάληψη ευθυνών από την Ευρώπη, περιλαμβάνοντας την (φανερή) αποστολή στρατευμάτων. Ωστόσο, ακόμη κι αν οι ευρωπαίοι είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν, το μήνυμα του Πούτιν, κυρίως μέσω της πρόσφατης δοκιμής με υπερηχητικό πύραυλο Oreshkin, υποδεικνύει ότι δεν μπορούν να επεκτείνουν τη συμμετοχή τους χωρίς σοβαρούς κινδύνους.