Η κατάσταση στην ευρωπαϊκή αγορά φαίνεται να είναι σε αδιέξοδο, με την ευρωζώνη να αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους. Το πολιτικό τοπίο δεν είναι πιο ευοίωνο, με πολλές κρίσεις να ταλανίζουν το σύστημα. Κι ενώ αυτά συνέβαιναν ακόμα πριν την εκλογική νίκη του Donald Trump στις ΗΠΑ, οι προοπτικές έχουν γίνει πιο προβληματικές με την ενδεχόμενη επιβολή νέων εμπορικών δασμών και την εκροή επενδύσεων προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι μεταρρυθμίσεις του Trump, που περιλαμβάνουν φορολογικές μειώσεις και λιγότερους κανονισμούς, κάνουν την αγορά των ΗΠΑ πιο ελκυστική. Σύμφωνα με αναλύσεις του Bloomberg, υπάρχει έντονη ανασφάλεια ενόψει των επερχόμενων εκλογών στη Γερμανία, κι αυτό έχει βάλει σε δύσκολη θέση ακόμη και τους πιο αισιόδοξους επενδυτές. «Η πίεση στην Ευρώπη ασκείται από πολλαπλές κατευθύνσεις,» δήλωσε ο Luca Paolini από την Pictet Asset Management. «Είναι δύσκολο να διακρίνεις ποιες κινήσεις θα μπορούσαν να την ανασυγκροτήσουν.»
Πίεση στις αγορές
Η αγορά μετοχών στις ΗΠΑ παραμένει ισχυρότερη σε σύγκριση με αυτήν της Ευρώπης, και το χάσμα αυτό έχει διευρυνθεί σημαντικά τα τελευταία 10 χρόνια, κυρίως λόγω της ανόδου γιγαντιαίων εταιρειών όπως η Apple και η Nvidia. Η συνολική κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών μετοχών είναι πλέον τέσσερις φορές μεγαλύτερη από αυτήν των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, αριθμός που πριν μια δεκαετία ήταν σχεδόν διπλάσιος. Όσον αφορά τις μεγαλύτερες εταιρείες, καμία από την Ευρώπη δεν ξεπερνά την αξία των 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αντίθετα οι ΗΠΑ διαθέτουν τουλάχιστον 8 επιχειρήσεις που ξεπερνούν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.
Η Ευρώπη σε δεύτερη μοίρα
Αυτή η απόκλιση έχει οδηγήσει σε έναν κύκλο ανατροφοδότησης της οποίας η Ευρώπη φαίνεται να μην μπορεί να απαλλαγεί. Ο πάνω από 71% των παθητικών επενδύσεων που παρακολουθούν το γνωστό MSCI World Index κατανέμεται στις ΗΠΑ. Συνδυαστικά με την αργή οικονομική ανάπτυξη και την πολιτική αστάθεια, οι ευρωπαϊκές μετοχές έχουν υστερήσει για 8 από τα 10 τελευταία χρόνια. Ο Trump προσφέρει ένα μείγμα πολιτικών που μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες ανησυχίες για τα δικά μας χρηματιστήρια.
Το ευρώ έχει σημειώσει πτώση στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 μηνών, με τους αναλυτές να προβλέπουν περαιτέρω υποχώρηση έναντι του δολαρίου. «Οι ΗΠΑ παραμένουν το πρότυπο για το 2025», αναφέρουν αναλυτές της Barclays, προσθέτοντας ότι «είναι δύσκολο να φανταστούμε οποιαδήποτε αλλαγή στη δυτική Ευρώπη».
Εξελίξεις στον ορίζοντα
Φυσικά, υπάρχουν πολλές πιθανές εξελίξεις που μπορεί να προκύψουν μέσα στην επόμενη τετραετία. Υπάρχει η πεποίθηση ότι η δημοσιότητα γύρω από τις πολιτικές του Trump θα μπορούσε να χάσει τη δυναμική της και ότι θα γίνει εμφανής η πραγματικότητα του αντίκτυπου των πολιτικών του στην οικονομία. Επιπλέον, αναμένεται ότι οι δασμολογικές του προτάσεις μπορεί να είναι η αφορμή για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, να προχωρήσει σε πιο επιθετική προσέγγιση με τη μείωση των επιτοκίων.
Ο Jon Levy, αναλυτής στην Loomis Sayles, θεωρεί ότι η πολιτική “America First” του Trump μπορεί τελικά να λειτουργήσει ως ερέθισμα για την Ευρώπη ώστε να βελτιώσει την ελκυστικότητα των περιουσιακών της στοιχείων. Παράλληλα, οι πιθανές αλλαγές στη γερμανική κυβέρνηση θα μπορούσαν να φέρουν μια πιο χαλαρή δημοσιονομική πολιτική, ενισχύοντας την ανάπτυξη. «Η κατάσταση χαμηλής ανάπτυξης και των χαμηλών επιτοκίων δεν θα διαρκέσει αιώνια,» υπογράμμισε ο Levy. «Για κάθε κίνηση του Trump, υπάρχουν και αντενέργειες που είναι εξίσου σημαντικές.»