Οι ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως οι σοβαρές ξηρασίες και οι καταρρακτώδεις βροχές, καταδεικνύουν την αυξανόμενη επίδραση της κλιματικής αλλαγής στον κύκλο του νερού, σύμφωνα με τις πρόσφατες προειδοποιήσεις του ΟΗΕ.
Νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (ΠΜΟ) αποκαλύπτει ότι το 2022 οι ποταμοί κατέγραψαν επίπεδα ξηρασίας που δεν είχαν παρατηρηθεί εδώ και 33 χρόνια.
«Τα νερά μας προσφέρουν μια προτυπική εικόνα των επικείμενων προκλήσεων», δήλωσε η γενική γραμματέας του ΠΜΟ, Σελέστ Σάουλο. «Βλέπουμε ανησυχητικά αυξανόμενα φαινόμενα ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως πλημμύρες και ξηρασίες, τα οποία επηρεάζουν σοβαρά τις κοινότητες και τις οικονομίες μας», προσέθεσε.
Η χρονιά 2023 αποδείχθηκε η πιο θερμή που έχει καταγραφεί ποτέ, με τα υψηλότερα επίπεδα θερμοκρασίας να αναπόφευκτα να οδηγούν σε αυξανόμενη ξηρασία. Ωστόσο, οι πλημμύρες γίνονται επίσης πιο συχνές, επηρεαζόμενες από τη μετάβαση από τις συνθήκες Λα Νίνια στο Ελ Νίνιο, καθώς και από την ανθρώπινη δραστηριότητα που επιταχύνει την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με τον ΠΜΟ.
Η Σάουλο εξήγησε ότι «η αύξηση της θερμοκρασίας έχει επιταχύνει τον υδρολογικό κύκλο, καθιστώντας τον λιγότερο σταθερό και πιο δύσκολο να προβλεφθεί».
Συμπλοκή της κατάστασης
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πολλές: «Μια πιο θερμή ατμόσφαιρα μπορεί να συγκρατήσει μεγαλύτερες ποσότητες υγρασίας, με αποτέλεσμα περισσότερες ισχυρές βροχές», ενώ οι ταχύτεροι ρυθμοί εξάτμισης και ξήρανσης των εδαφών επιδεινώνουν τις ξηρασίες.
Εμείς, λοιπόν, βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου το νερό είτε είναι υπερβολικά άφθονο, είτε ανεπαρκές.
Σήμερα, 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από έλλειψη πρόσβασης σε νερό τουλάχιστον για ένα μήνα το χρόνο. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Η έκθεση αναφέρει ότι τα επίπεδα νερού σχεδόν των μισών ποταμών του πλανήτη ήταν χαμηλότερα από τα κανονικά πέρυσι.
Οι παγετώνες, επιπλέον, επηρεάζονται σημαντικά από τις κλιματικές μεταβολές. Προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν ότι, από το Σεπτέμβριο του 2022 μέχρι τον Αύγουστο του 2023, οι παγετώνες έχασαν πάνω από 600 γιγατόνους νερού, η μεγαλύτερη απώλεια σε 50 χρόνια.
«Το λιώσιμο των παγετώνων απειλεί τη μακροπρόθεσμη υδροδότηση εκατομμυρίων ανθρώπων. Ωστόσο, οι δράσεις μας δεν είναι επαρκείς», προειδοποίησε η Σάουλο.
Η κατάσταση απαιτεί άμεση δράση
Ο οργανισμός καλεί σε άμεση κινητοποίηση ώστε να προστατευτούν οι ζωές και τα μέσα διαβίωσης που εξαρτώνται από το νερό. Επίσης, το αίτημα είναι για τη βελτίωση των γνώσεων και τη διανομή δεδομένων σχετικά με τις πηγές νερού.
«Δεν μπορούμε να διαχειριστούμε ένα πρόβλημα αν δεν μετρήσουμε την κλίμακα του», επισήμανε η Σάουλο.