Κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, υιοθέτησε μια διπλωματική αλλά και προκλητική προσέγγιση στα ζητήματα ελληνοτουρκικών σχέσεων και το Κυπριακό. Η παρέμβασή του ήρθε λίγο πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, που είχε περιορισμένο χρόνο εξαιτίας των φορτωμένων ημερολογίων και των δύο πλευρών.
Ο Ερντογάν επανέλαβε την απαίτηση για αναγνώριση του ψευδοκράτους και ζητούσε λύση στην Κύπρο που να εδράζεται σε δύο ξεχωριστά κράτη. Την ίδια στιγμή, απέκλεισε οποιαδήποτε ομοσπονδιακή λύση και εκφράζοντας έμμεσες απειλές, τόνισε ότι «η Τουρκία έχει δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα βόρεια και δυτικά της Κύπρου, ενώ οι Τουρκοκύπριοι αξιώνουν τα δικαιώματά τους σε ολόκληρο το νησί…».
Στην πρόσφατη τοποθέτησή του στα ελληνοτουρκικά ζητήματα, ο Τούρκος πρόεδρος χρησιμοποίησε έναν πιο προσεκτικό τόνο, δείχνοντας επιθυμία να «βλέπει το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ως περιοχές σταθερότητας και ευημερίας, με σεβασμό στα νόμιμα συμφέροντα όλων των εμπλεκόμενων». Παρά τις καλές προθέσεις, τόνισε ότι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών πρέπει να γίνεται σύμφωνα με το «Διεθνές Δίκαιο και όχι το Δίκαιο της Θάλασσας», που είναι συμβατό με τη στάση της Τουρκίας, η οποία κατηγορεί την Ελλάδα για απόπειρα μετατροπής του Αιγαίου σε «ελληνική λίμνη».
Επίσης, σε μια τοποθέτηση που φαίνεται να αφορά τα σχέδια για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, δήλωσε ότι «η Τουρκία έχει την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο, και κατ’ επέκταση, ο ρόλος της δεν μπορεί να αμφισβητείται».
Από ελληνικές διπλωματικές πηγές πληροφορούμαστε ότι η συνάντηση άφησε θετικές εντυπώσεις, με τους δύο ηγέτες να εξετάζουν την εξέλιξη του πολιτικού διαλόγου και της θετικής ατζέντας. Συμφώνησαν έτσι να εντείνουν την συνεργασία τους στο μεταναστευτικό, με στόχο την εξάρθρωση των δικτύων διακινητών που θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Οι υπουργοί Εξωτερικών, Γ. Γεραπετρίτης και Χ. Φιντάν, αναλαμβάνουν την προετοιμασία για το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, προγραμματισμένο για τον Ιανουάριο του 2025 στην Άγκυρα, σύμφωνα με την Διακήρυξη των Αθηνών.
Η Αθήνα, πάντως, κρατούσε περιορισμένες προσδοκίες και ο πήχης των απαιτήσεων είχε τεθεί χαμηλά, καθώς ο στόχος ήταν η αποστολή ενός θετικού μηνύματος σε ανώτατο επίπεδο για τη διατήρηση ήπιων σχέσεων. Αυτό το πέτυχαν, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια κανονικότητα στις μελλοντικές συνομιλίες και στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), ενόψει της επόμενης συνάντησης του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Κλείνοντας, αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δύο πλευρές δεν βλέπουν ως την κατάλληλη στιγμή για να προχωρήσουν στις συζητήσεις σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Αυτό είναι φανερό από τις δηλώσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ αλλά και από τις συνεχείς προκλήσεις που προβάλλει η Τουρκία, κάθε φορά που της δίνεται η ευκαιρία τους τελευταίους μήνες.
