Το λιβανικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε χθες βράδυ τη συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιας ζώνης με την Κύπρο, σε συνεδρίαση που προήδρευσε ο πρόεδρος Τζοζέφ Αούν, με τον πρωθυπουργό Ναουάφ Σαλάμ παρόντα. Αυτή η απόφαση κλείνει ένα κεφάλαιο που άνοιγε από το 2007, όταν υπογράφηκε η αρχική συμφωνία για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, μα η κύρωση από το κοινοβούλιο καθυστερούσε λόγω γειτονικών διενέξεων, ιδίως με το Ισραήλ. Οι ταραχώδεις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή φαίνεται πως ώθησαν τη Βηρυτό να προχωρήσει, δείχνοντας έτσι αποφασιστικότητα παρά την εσωτερική αναταραχή.
Περιφερειακές αλλαγές και ενεργειακές φιλοδοξίες
Η έγκριση ήρθε μετά την οριστικοποίηση των θαλάσσιων συνόρων Λιβάνου-Ισραήλ, χάρη στην αμερικανική παρέμβαση που ξεμπλόκαρε την κατάσταση. Τώρα, η κυβέρνηση στη Βηρυτό στρέφει το βλέμμα της στη Συρία, με τον υπουργό Ενέργειας Τζοε Σαντέγκ να δηλώνει ξεκάθαρα ότι το επόμενο βήμα αφορά ακριβώς εκείνα τα σύνορα. Το βόρειο άκρο της λιβανικής ζώνης, εκεί που συναντιούνται Κύπρος, Λίβανος και Συρία, μένει ακόμα ανοιχτό ζήτημα, πιθανόν πηγή νέων εντάσεων.
Αυτή η κίνηση δεν αφορά μόνο χάρτες και γραμμές στο νερό. Επηρεάζει άμεσα την ανάπτυξη ενεργειακών κοιτασμάτων, όπως το φυσικό αέριο, και ενισχύει τη νομική βάση για εξερευνήσεις. Η Κύπρος, με το βόρειο οικόπεδό της στην ΑΟΖ, βλέπει επιτέλους σταθερότητα που επιτρέπει επενδύσεις, ενώ ο Λίβανος διεκδικεί μερίδιο από δικά του αποθέματα που μπορεί να αλλάξουν την οικονομία του.
Πόσο εύκολο είναι να λυθούν όλα αυτά χωρίς νέες διαφωνίες; Οι διπλωματικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι η Βηρυτός μένει πιστή στις διεθνείς συμβάσεις, όπως η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, που ρυθμίζει τέτοια ζητήματα εδώ και δεκαετίες.
Ελληνικές διασυνδέσεις και γεωπολιτικά μηνύματα
Η Ελλάδα και η Κύπρος, μέλη της UNCLOS με γειτονικές ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο, βλέπουν ευκαιρίες σε τέτοιες εξελίξεις. Μια διμερής συμφωνία θα άνοιγε δρόμο για υποθαλάσσιο καλώδιο που συνδέει ενεργειακά και ψηφιακά τα δύο κράτη, κάτι που περιμένει χρόνια. Παράλληλα, στέλνει σήμα στην Τουρκία για σεβασμό στα διεθνή πρότυπα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προωθώντας την πενταμερή διάσκεψη, βάζει στο τραπέζι και τα θαλάσσια ζητήματα. Αυτή την εβδομάδα ενημέρωσε τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι για το σχέδιό του, σε μια προσπάθεια να ξεμπλοκάρει το παζλ της περιοχής.
Όλα εξαρτώνται από πολιτική βούληση, λένε οι αναλυτές. Η κατάσταση μοιάζει με γρίφο όπου κάθε κομμάτι κινδυνεύει να ανατρέψει τα άλλα, αλλά προχωράμε βήμα-βήμα.
